Ευάλωτα ή σε κατάσταση ενεργειακής φτώχειας βρίσκονται 190.000 νοικοκυριά (62%) στο πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης. Προκειμένου να καλύψουν το αυξημένο κόστος θέρμανσης τα νοικοκυριά έχουν περικόψει κυρίως δαπάνες ένδυσης και υπόδησης (58%) διασκέδασης και ψυχαγωγίας (36%) και τρόφιμα/έξοδα σούπερ μάρκετ (32%) ενώ ανάλογη είναι η εικόνα των περικοπών για την κάλυψη του κόστους ηλεκτροφωτισμού.
Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από έρευνα της Palmos Analysis που διενεργήθηκε για λογαριασμό της ευρωβουλευτή της ΝΔ ,Μαρίας Σπυράκη, από τις 3 έως τις 7 Φεβρουαρίου 2017 στο πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης σε ένα δείγμα 456 νοικοκυριών. Η έρευνα παρουσιάστηκε σήμερα στο πλαίσιο εκδήλωσης με θέμα “Αντιμετωπίζοντας την ενεργειακή φτώχεια: Καταγραφή και προοπτική επίλυσης του προβλήματος στη Θεσσαλονίκη” που διοργανώθηκε από την κ. Σπυράκη στο δημαρχείο Αμπελοκήπων Θεσσαλονίκης.
Με βάση τα στοιχεία της έρευνας 22.000 νοικοκυριά (7%) δεν μπορούν να ανταποκριθούν στο κόστος θέρμανσης και 15.000 νοικοκυριά (5%) στο κόστος ηλεκτροφωτισμού. Επίσης 163.000 νοικοκυριά (53%) τα βγάζουν πέρα με δυσκολία με τα έξοδα θέρμανσης και, αντιστοίχως, 185.000 (60%) με τα έξοδα ηλεκτροφωτισμού. Για 8.000 νοικοκυριά (38%) υπάρχουν περίοδοι που το νοικοκυριό τους δεν θερμαίνεται και 65.000 (21%) θερμαίνουν μέρος μόνο του σπιτιού τους. Για 2.000 νοικοκυριά (14%) υπάρχουν περίοδοι που στο σπίτι τους δεν έχουν ρεύμα. Ενώ 5 στα 10 νοικοκυριά θεωρούν το κόστος θέρμανσης υψηλό (πολύ & αρκετά) και 6 στα 10 το κόστος ηλεκτροφωτισμού αντιστοίχως. Επίσης από την έρευνα προκύπτει ότι 31.000 νοικοκυριά (10%) δεν έχουν συνεχώς διαθέσιμο ζεστό νερό και αυτό συμβαίνει με ιδιαίτερη ένταση (41%) τα τελευταία κρίσιμα χρόνια της ύφεσης (2011-2017) λόγω, κυρίως, (70%) του υψηλού κόστους.
Σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά δεδομένα, ως ευάλωτα στην κατάσταση ενεργειακής φτώχειας είναι τα νοικοκυριά τα οποία ξοδεύουν περισσότερο από 10% του εισοδήματός τους για θέρμανση και ηλεκτροφωτισμό. Ο μέσος όρος της αντίστοιχης δαπάνης στο πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης είναι 13%.
Όπως ανέφερε η κ. Σπυράκη, είναι η πρώτη φορά που γίνεται μια τέτοια έρευνα στη Θεσσαλονίκη για το ζήτημα της ενεργειακής φτώχειας. “Η έρευνα που παρήγγειλα στην Palmos Analysis αποδεικνύει δυστυχώς ότι στη Θεσσαλονίκη έχουμε πάρα πολύ μεγάλο πρόβλημα μεγαλύτερο από τον εθνικό μέσο όρο στο κομμάτι της ενεργειακής φτώχειας. Περισσότερα από το ένα στα τρία νοικοκυριά δεν μπορούν να θερμανθούν αξιοπρεπώς . Πολλά από αυτά δεν θερμαίνονται καθόλου και κυρίως το ένα στα τρία νοικοκυριά δεν έχει τη δυνατότητα να πληρώσει το λογαριασμό του ηλεκτρικού και της θέρμανσης. Είναι ένα ζήτημα το οποίο μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε χρησιμοποιώντας καλές πρακτικές από το εξωτερικό” ανέφερε η κ. Σπυράκη .
Ο αντιπρόεδρος της ΝΔ, Κωστής Χατζηδάκης , επισήμανε ότι το θέμα της ενεργειακής φτώχειας έχει καταστεί ακόμη οξύτερο λόγω της οικονομικής κρίσης και πρόσθεσε ότι για την αντιμετώπισή του θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι πρακτικές των ευρωπαϊκών κρατών.
“Βασικά θα έλεγα ότι χρειαζόμαστε δυο πράγματα: το ένα είναι η απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας γιατί έτσι θα έχουμε φτηνότερες τιμές και στο ηλεκτρικό και στο φυσικό αέριο και το δεύτερο να αξιοποιήσουμε τα ευρωπαϊκά προγράμματα και το πακέτο Γιούνκερ προκειμένου να προχωρήσουν πρωτοβουλίες, όπως είναι το πρόγραμμα “Εξοικονόμηση κατ΄Οίκον”. Είναι ένα πρόγραμμα το οποίο είχε ξεκινήσει το 2009 όταν τότε ήμουν αρμόδιος υπουργός” τόνισε ο κ Χατζιδάκης. Παράλληλα εξήγησε ότι με το “Εξοικονόμηση κατ ΄ Οίκον” καλύφθηκαν 50.000 νοικοκυριά και τόνισε ότι σήμερα είναι περισσότερο αναγκαίο παρά ποτέ να στηριχθεί το πρόγραμμα ώστε να υπάρχουν αποτελέσματα στην πράξη για να αποφεύγεται η απώλεια ενέργειας .
Ο τομεάρχης ενέργειας της ΝΔ, Κώστας Σκρέκας, από την πλευρά του ανέφερε ότι για να παταχθεί η ανισότητα μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ θα πρέπει να δημιουργηθεί μια Ευρωπαϊκή Ενεργειακή Ένωση ενώ για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχιας πρότεινε την ενεργειακή αναβάθμιση των σπιτιών και την υποστήριξη εκ μέρους της πολιτείας του κοινωνικού τιμολογίου μέσω παροχής κάποιας βοήθειας αλλά με τρόπο που να μην κινδυνέψουν οι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας.
Ο αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, Nicholas Jennett, παρουσίασε την πρακτική της Γαλλίας. Στη Γαλλία όπως είπε, δόθηκαν 400 εκατομμύρια ευρώ από το σχέδιο Γιούνκερ για να ανακαινιστούν 42.000 κατοικίες και έτσι η μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης κατά περίπτωση μπορεί να φτάσει μέχρι και το 70% ενώ παράλληλα δημιουργήθηκαν 6000 θέσεις εργασίας.
«O σκοπός της πρωτοβουλίας μας για την Ελλάδα είναι να επωφεληθεί η χώρα από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων, το αποκαλούμενο σχέδιο Γιούνκερ. Μέχρι στιγμής η Ελλάδα έχει εκπληκτικά καλά. Έχουμε πέντε υπογεγραμμένα προγράμματα από την Τράπεζα, που υποστηρίζονται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων και σχεδιάζουμε να το αναπτύξουμε αυτό στο 2017. Η ενέργεια και η ενεργειακή αποδοτικότητα είναι κορυφαία προτεραιότητα για εμάς. Η ενεργειακή αποδοτικότητα αφορά τόσο τα δημόσια κτίρια και όσο είναι δυνατόν να υποστηρίξουμε επενδύσεις για ενεργειακή αποδοτικότητα στα νοικοκυριά. Έχουμε εμπειρία σε όλη την Ευρώπη. Υπάρχουν δύο πολύ καλές μελέτες (case studies), μια ιδιαίτερα στη Γαλλία, η οποία είναι μοντέλο για το πως μπορεί το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων να συνδυαστεί με δημόσια κονδύλια, δομικά κονδύλια, ώστε να προωθηθούν αυτές οι επενδύσεις. Μέσα από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων κάνουμε ήδη μεγάλη διαφορά στην Ελλάδα και ανυπομονώ να ξεκινήσουν αυτές οι δράσεις και στη Θεσσαλονίκη» επισήμανε ο κ Jennet.
