Του ΓΙΑΝΝΗ ΜΉΤΣΙΟΥ*
Είθισται στο τέλος του κάθε χρόνου, να ευχόμαστε για μια καλή νέα χρονιά, για υγεία, ευημερία, ειρήνη, αγάπη σε όλο τον κόσμο κλπ. Οι αναλυτές από την άλλη παρακολουθώντας τις τάσεις των παγκοσμίων εξελίξεων, προσπαθούμε να κάνουμε προβλέψεις για τα γεγονότα που θα αντιμετωπίσουμε.
Η νέα χρονιά λοιπόν που ξημερώνει φαίνεται ότι θα έχει τη σφραγίδα έντονων γεγονότων που θα μας απασχολήσουν και θα μας επηρεάσουν είτε έμμεσα αλλά πολύ περισσότερο άμεσα. Στο διεθνές προσκήνιο παρατηρείται τελευταία μεγάλη κινητικότητα αλλά και αβεβαιότητα που ανατρέπει τη σταθερότητα των προηγούμενων ετών και προσδίδει μια νέα δυναμική.
Παράλληλα παρατηρείται και μια συγκέντρωση «ισχυρής πολιτικής ενέργειας», που δεν έχει εκτονωθεί ακόμα, σε κομβικά σημεία του πλανήτη που διακυβεύονται πολλαπλά συμφέροντα και μακροπρόθεσμες στρατηγικές. Ευρώπη, Βαλκάνια, Ανατολική Μεσόγειος, Μέση Ανατολή και Ασία είναι οι περιοχές που αναμένεται να αποτελέσουν εστίες έντασης, ανατροπών αλλά και βίαιων αντιπαραθέσεων με πλανητικές συνέπειες.
Ευρώπη
Στην ήπειρό μας, την Ευρώπη, εδώ και χρόνια είχαμε να δούμε τέτοιας μορφής έντονα πολιτικά γεγονότα που θα δοκιμάσουν τη συνοχή της ΕΕ και τις ισορροπίες, σε μια περίοδο που πάσχει από υπαρξιακή κρίση. Τα γεγονότα που θα επηρεάσουν είναι: η έξοδος της Μεγ. Βρετανίας από την ΕΕ, η πολιτική αστάθεια στην Γερμανία, την ατμομηχανή της Ευρώπης, (θα έχει κυβέρνηση στην καλύτερη περίπτωση το Μάρτιο ή εκλογές ξανά), η Ιταλία, που δεν έχει συνέλθει από την τραπεζική κρίση, θα έχει βουλευτικές εκλογές το Μάρτιο με άνοδο των ευρωσκεπτικιστών και εθνικιστών, οι ατέρμονες συζητήσεις στην ΕΕ για το προσφυγικό-μεταναστευτικό και η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη που αναζητείται, ο Μακρόν στη Γαλλία θέλει να υλοποιήσει το ευρωπαϊκό όραμα του μέλλοντος (αλλά με ποιους;), η Αυστρία πορεύεται με συγκυβέρνηση των συντηρητικών και των εθνικιστών που πλησιάζει τις σκληρές γραμμές των χωρών του Βίσεγκραντ (Πολωνία, Ουγγαρία, Τσεχία και Σλοβακία) και η Κομισιόν θα είναι σε μόνιμη σύγκρουση με τις πολιτικές χωρών μελών της ΕΕ που δεν συμφωνούν με τις γραμμές των Βρυξελλών.
Η Ισπανία βρίσκεται σε διαρκή εκρηκτική πόλωση λόγω Καταλωνίας και στη Ρωσία έχουμε προεδρικές εκλογές το Μάρτιο με την σίγουρη επανεκλογή του Βλ. Πούτιν (που αναμένεται να γίνει ο μακροβιότερος ηγέτης μετά το Στάλιν στην αχανή και αναγεννημένη αυτή χώρα) και την Ουκρανία να αποτελεί μια ανοιχτή πληγή.
Ελλάδα-Βαλκάνια-Αν. Μεσόγειος-Μ. Ανατολή
Εδώ αναμένουμε πραγματικές ανατροπές μιας και έρχονται αντιμέτωπες στρατηγικές μεγάλων δυνάμεων και μεγάλα ενεργειακά συμφέροντα. Στα Βαλκάνια, η επιστροφή της Ρωσίας έρχεται αντιμέτωπη με την αμερικανική στρατηγική που επ΄ουδενί δεν θέλει την Ρωσία στην περιοχή.
Σ΄αυτό το πλαίσιο δρομολογείται η ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ τον Ιούνιο και η «εντολή» να λυθεί το όνομα του κρατιδίου, με οποιοδήποτε κόστος (που θα το πληρώσει πρωτίστως η Ελλάδα). Παράλληλα παράγοντες που θα παίξουν ρόλο είναι η ρωσοσερβική συμμαχία, ο αλβανικός εθνικισμός, τα συμφέροντα της Τουρκίας και η εσωτερική πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα.
Λίγο νοτιότερα στην Αν. Μεσόγειο, η «φίλη και σύμμαχος» στο ΝΑΤΟ, Τουρκία έχει απειλήσει ευθέως με δικές της γεωτρήσεις στις περιοχές της ΑΟΖ Ελλάδας-Κύπρου-Αιγύπτου και Ισραήλ. Τι θα γίνει πχ αν η Τουρκία εμποδιστεί με πολεμικά μέσα ή αν ή ίδια η επιχειρήσει να παρεμποδίσει στρατιωτικά γεωτρήσεις ελληνικού και συμμαχικού ενδιαφέροντος;
Πως θα αντιδράσει η ΕΕ και η Αμερική; θα έχουμε ένα σενάριο νέων Ιμίων ή θα πάμε σε απευθείας σύγκρουση; Η Κύπρος εξάλλου έχει προεδρικές εκλογές στο τέλος Ιανουαρίου. Λίγο ανατολικότερα στη Μέση Ανατολή, το θέμα της Ιερουσαλήμ θα συνταράσσει τον αραβικό κόσμο, μετά την αποφασιστική στήριξη των ΗΠΑ, μαζί με το ενδεχόμενο έντασης Σαουδικής Αραβίας με το Ιράν.
Ασία
Στην Ασία με αφορμή το πυραυλικό πρόγραμμα της Βόρειας Κορέας, ξεδιπλώνεται παράλληλα και ο ανταγωνισμός Κίνας-Αμερικής. Η συμμαχία Κίνας-Ρωσίας, η Ευρωασιατική Ένωση και ο νέος δρόμος του μεταξιού (0ne Belt-One Road) απειλούν ευθέως τα οικονομικά συμφέροντα των ΗΠΑ και την πρωτοκαθεδρία τους, γεγονός που αποτυπώνεται και στην νέα στρατηγική εθνικής ασφαλείας της διακυβέρνησης Τραμπ.
Κυρίως για την πατρίδα μας, οι εξελίξεις είναι μπροστά μας και θα απαιτήσουν ευαίσθητες ισορροπίες για την διατήρηση των εθνικών μας συμφερόντων, ομοψυχία και ευελιξία αλλά και σθεναρή αντιμετώπιση των όποιων προκλήσεων. Οι ανατροπές είναι είτε επιζήμιες, είτε αποτελούν, ευκαιρίες και το 2018 μάλλον θα μας προσφέρει αρκετές.
*πολιτικός-επιστήμων, διεθνολόγος Μ.Α Παν/μιου Northeastern Βοστώνης, μέλος της Διοικούσας Επιτροπής της Ελεύθερης Πατρίδας.
