Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ βρίσκεται κοντά στην λήψη απόφασης σχετικά με την αντίδρασή του σε αυτό που χαρακτηρίζει ως “μη δίκαιες εμπορικές πρακτικές από την Κίνα”, σύμφωνα με υψηλόβαθμο στέλεχος της αμερικανικής κυβέρνησης.
Ο Τραμπ σκέφτεται να ενθαρρύνει τον Εμπορικό Εκπρόσωπο των ΗΠΑ Ρόμπερτ Λαϊτάιζερ ν’ αρχίσει μία ειδική έρευνα για τις εμπορικές πρακτικές που έχει εφαρμόσει η Κίνα σε εφαρμογή νομοθεσίας της δεκαετίας του ‘70 (1974 Trade Act’s Section 301), δήλωσε ο ίδιος αξιωματούχος, διατηρώντας την ανωνυμία του και γνωστοποιώντας ότι σχετική ανακοίνωση θα γίνει μέσα στην εβδομάδα.
Ο παραπάνω νόμος επιτρέπει στον πρόεδρο των ΗΠΑ να προχωρήσει στην επιβολή μονομερών κυρώσεων ή άλλων εμπορικών περιορισμών, προκειμένου να προστατέψει την αμερικανική βιομηχανία από “μη δίκαιες εμπορικές πρακτικές” ξένων χωρών. Στις μη δίκαιες εμπορικές πρακτικές, συμπεριλαμβάνονται οι παραβιάσεις εμπορικών συμφωνιών ή η διακριτική εμπορική αντιμετώπιση σε βάρος των ΗΠΑ, που επιβαρύνει με οποιοδήποτε τρόπο τις αμερικανικές εμπορικές δραστηριότητες.
Οι ΗΠΑ διαθέτουν μία μακρά λίστα παραπόνων για την “συμπεριφορά” της Κίνας στο διμερές εμπορικό πλαίσιο σχέσεων. Μεταξύ αυτών και καταγγελίες για την προνομιακή υποστήριξη των κινεζικών εξαγωγών χάλυβα στην αμερικανική αγορά, αλλά και την κλοπή αμερικανικών πνευματικών δικαιωμάτων.
Από την πλευρά της η Κίνα, υποστηρίζει ότι εμπορικό πλαίσιο σχέσεων με τις ΗΠΑ εξυπηρετεί και τις δύο χώρες, ενώ το Πεκίνο εμφανίζεται διατεθειμένο να συνεργαστεί με την Ουάσινγκτον προκειμένου να βελτιωθούν οι εμπορικές σχέσεις. Ο πρόεδρος Τραμπ, είναι γνωστός για την επικριτική του στάση έναντι των κινεζικών εμπορικών πρακτικών, ενώ το ενδιαφέρον του για την επιβολή κυρώσεων έναντι της Κίνας, φαίνεται να γίνεται μεγαλύτερο, καθώς καταλογίζει στο Πεκίνο “απραξία” σχετικά με την άσκηση ουσιαστικών πιέσεων στην Βόρεια Κορέα.
Η Ουάσινγκτον από την άλλη μεριά, έχει ασκήσει πιέσεις στην κινεζική ηγεσία προκειμένου με την σειρά της να κλιμακώσει την άσκηση διπλωματικών και οικονομικών πιέσεων κατά της Πιονγιάνγκ, ώστε να εγκαταλείψει το πυρηνικό και πυραυλικό πρόγραμμά της. Ωστόσο, το Πεκίνο υποστηρίζει ότι η επιρροή του έναντι της Βόρειας Κορέας είναι περιορισμένη κι ότι κάνει ότι μπορεί προς την κατεύθυνση της άσκησης πιέσεων.
Υψηλόβαθμος Κινέζος αξιωματούχος δήλωσε προχθές, ότι δεν υπάρχει σύνδεση μεταξύ του πυρηνικού προγράμματος της Βόρειας Κορέας και των διμερών εμπορικών σχέσεων Κίνας-ΗΠΑ. Η Σόυζαν Θόρτντον που εκτελεί χρέη βοηθού του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών για την Ανατολική Ασία, δήλωσε στην διάρκεια ακρόασης στο Κογκρέσο, ότι οι νέες αμερικανικές κυρώσεις κατά της Βόρειας Κορέας, στοχεύουν στον περιορισμό και τον έλεγχο των προγραμμάτων όπλων που διαθέτει, ενώ περιλαμβάνουν και την εφαρμογή μέτρων κατά κινεζικών οικονομικών οργανισμών, που θα ενεργοποιηθούν “σύντομα.”
Ο νόμος 301, στην επίκληση του οποίου σκέφτεται να προχωρήσει ο Τραμπ, είχε ευρεία χρήση στην δεκαετία του ‘80, προκειμένου ν’ αντιμετωπιστούν από τις ΗΠΑ οι εισαγωγές μοτοσυκλετών, χαλκού, αλλά κι άλλων προϊόντων από την Ιαπωνία. Την περίοδο εκείνη, ο σημερινός Εμπορικός Εκπρόσωπος των ΗΠΑ, Λαϊτάιζερ είχε ασκήσει καθήκοντα αναπληρωτή στην ίδια θέση κι έτσι έχει εμπειρία από το πλαίσιο εφαρμογής του αναφερόμενου νόμου.
Ωστόσο, ο νόμος 301 είχε ελάχιστη εφαρμογή, μετά την ίδρυση του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), το 1995. Ο ΠΟΕ παρέχει ένα φόρουμ για την επίλυση εμπορικών διαφορών μεταξύ των χωρών-μελών του, ενώ τόσο ο Λαϊτάιζερ, όσο κι ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ, Γουίλμπουρ Ρος παραπονιούνται ότι οι διαδικασίες που ακολουθούνται εντός του αναφερόμενου παγκόσμιου οργανισμού είναι χρονοβόρες. Έτσι, συχνά απαιτούν την παρέλευση ετών για την έκδοση απόφασης, ενώ ο ΠΟΕ με έδρα την Γενεύη, έχει αντιαμερικανική προκατάληψη, σύμφωνα με την άποψη της κυβέρνησης των ΗΠΑ.
“Η κυβέρνηση Τραμπ πιστεύει στο δίκαιο κι ελεύθερο εμπόριο και θα χρησιμοποιήσει κάθε διαθέσιμο εργαλείο, προκειμένου ν’ αντιμετωπίσει τον προστατευτισμό, αλλά κι αυτούς που υποστηρίζουν το ελεύθερο εμπόριο, ταυτόχρονα με την παραβίαση των θεμελιωδών αρχών της εφαρμογής του,” τόνισε ο Ρος σε σχόλιο του, που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “The Wall Street Journal.” Ο Αμερικανός υπουργός Εμπορίου, προσπάθησε ν’ αντιστρέψει τους ισχυρισμούς, σύμφωνα με τους οποίους, η αμερικανική κυβέρνηση υιοθετεί μία στάση εμπορικού προστατευτισμού, τονίζοντας ότι τόσο η Κίνα, όσο και η Ευρώπη είναι περισσότερο προστατευτικές στον εμπορικό τους τομέα. Ο Ρος υποστήριξε ότι Κίνα και Ευρώπη, επιδοτούν την εξαγωγική τους βιομηχανία κι εφαρμόζουν “απαγορευτικές δασμολογικές και μη δασμολογικές πολιτικές στις εισαγωγές τους.”