Από την έναρξη της πρόσφατης Ελληνο-Τουρκικής κρίσης, που ξεκίνησε με την κατάθεση από τον μόνιμο αντιπρόσωπο της Τουρκίας στον ΟΗΕ, στις 13/11, εγγράφου που συνοδεύετο από συντεταγμένες, μέσω του οποίου η Τουρκία διεκδικεί μια τεράστια θαλάσσια περιοχή που εκτείνεται Δυτικά του 28 παραλλήλου μέχρι την Ρόδο, εκατοντάδες άρθρα και αναλύσεις έχουν γραφεί και δημοσιευθεί στον Τύπο ή και αναρτηθεί στα Ελληνικά ΜΜΕ με το 99% της εν λόγω αρθρογραφίας να αναφέρεται και να επεξηγεί τις Ελληνικές θέσεις και το πως η Τουρκία παραβιάζει τα Ελληνικά δικαιώματα.
Μεγάλο τμήμα της εν λόγω αρθρογραφίας αναλύει τις διπλωματικές κινήσεις της Ελλάδας και το πως οι Τουρκικές ενέργειες αντίκειται στο διεθνές δίκαιο – το οποίο όμως δεν αναγνωρίζει η Τουρκία και ποσώς την απασχολεί – ενώ σε ειδικευμένους ιστότοπους έχουν αναρτηθεί περισπούδαστες αναλύσεις και ερμηνείες για την τουρκική συμπεριφορά. Ατέρμονες επίσης οι συζητήσεις που ακολούθησαν στην τηλεόραση και στο ραδιόφωνο και που προσπαθούν να ρίξουν φώς στο νέο γεωπολιτικό σκηνικό που διαμορφώνεται στην Ανατολική Μεσόγειο μετά την πρόσφατη Τούρκο -Λιβυκή συμφωνία.
Όμως ελάχιστα άρθρα και αναλύσεις αναφέρονται στον ενδεδειγμένο τρόπο με τον οποίο η χώρα μας πρέπει και οφείλει να αντιδράσει στην κλιμακούμενη Τουρκική επιθετικότητα που στόχο έχει την αμφισβήτηση, σε πρώτο στάδιο, των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων σε μία πολύ ευρεία περιοχή του Ελληνικού θαλάσσιου χώρου νότια και ΝΑ της Κρήτης και στα Δωδεκάνησα, και σε δεύτερο στάδιο την υφαρπαγή ολόκληρων θαλασσίων ζωνών εντός της Ελληνικής ΑΟΖ και την κατάληψη εγγύς προσκείμενων βραχονησίδων και νήσων. Οι δε μέχρι στιγμής αντιδράσεις της κυβέρνησης έχουν περιοριστεί σε ανακοινώσεις μέσω ΥΠΕΞ, επιστολές προς τον ΟΗΕ ,σε διαμαρτυρίες και παραστάσεις προς την ΕΕ. Με άλλα λόγια τελείως ανούσιες και ανεπαίσθητες ενέργειες στα μάτια της Άγκυρας.
Όμως την σημερινή εποχή όπου ισχύει το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) το οποίο έχει υπογραφεί και κατοχυρωθεί από 168 κράτη, και άρα έχει διεθνή ισχύ ασχέτως εάν χώρες όπως η Τουρκία δεν το αναγνωρίζουν, το διπλωματικό και στρατηγικό παιχνίδι για την εξασφάλιση και προάσπιση των δικαιωμάτων κάθε χώρας παίζεται μέσω της ανακοίνωσης και δημοσίευσης συντεταγμένων, την ανάρτηση χαρτών και την αξιοποίηση όλων των δυνατοτήτων που προσφέρει η UNCLOS. Τίποτα από όλα αυτά μέχρι στιγμής δεν έχει πράξει η κυβέρνηση η οποία όπως παρατηρήσαμε περιορίζεται σε απλά ανακοινωθέντα, επιστολές προς τον ΟΗΕ και παρεμβάσεις στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και επαφές υψηλού επιπέδου με διεθνείς παράγοντες.
Οι δε ενέργειες στις οποίες μπορεί και πρέπει να προβεί η χώρα μας θα πρέπει να στοχεύουν όχι απλά στο να καταγραφεί η δυσαρέσκεια μας για την Τουρκική συμπεριφορά αλλά στο να παρουσιάσουν τις διεκδικήσεις μας επί της ΑΟΖ, τις οποίες και επιμελώς αποφεύγουμε να ανακοινώσουμε όλα αυτά τα χρόνια. Είναι δε απορίας άξιο ότι ενώ από το 2014, στο πλαίσιο του Β Γύρου Παραχωρήσεων, έχουμε οριοθετήσει 20 ερευνητικά τεμάχια στο Ιόνιο και νότια της Κρήτης δημοσιεύοντας τον Φεβρουάριο του 2015 τις απαραίτητες συντεταγμένες στην εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ( απαραίτητη προϋπόθεση για να πραγματοποιηθεί η προβλεπόμενη διαγωνιστική διαδικασία) σήμερα η κυβέρνηση δεν τολμά να δημοσιεύσει εκ νέου τον χάρτη ο οποίος πέρα από τα ερευνητικά θαλασσοτεμάχια δείχνει με το πλέον ξεκάθαρο τρόπο την ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδος και των πέριξ χωρών, δηλ. Αλβανίας, Ιταλίας και Λιβύης. Ο εν λόγω χάρτης θα έπρεπε κανονικά να συνοδεύει κάθε ανακοίνωση του ΥΠΕΞ για να υπενθυμίζει στην Τουρκία ότι η χώρα μας έχει ορίσει θαλάσσια σύνορα νότια της Κρήτης και ήδη, μέσω της ανάθεσης ερευνών, εξασκεί κυριαρχικά δικαιώματα.
Υπάρχουν δύο ακόμα προφανείς κινήσεις στις οποίες θα μπορούσε να προχωρήσει άμεσα η κυβέρνηση και που είναι απόλυτα συμβατές με την μέθοδο καθορισμού της ΑΟΖ που δημοσιοποίησε με την ψήφιση του Ν 4001/2011 και του συνεπακόλουθου πλαισίου οργάνωσης ερευνών που εφαρμόστηκε. Η πρώτη κίνηση αφορά στην επαναπροκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού για την αδειοδότηση των ερευνητικών τεμαχίων που δεν διεκδικήθηκαν στο πλαίσιο του Β Διεθνούς Γύρου και των μετέπειτα διαδικασιών open door. Τα τεμάχια περιλαμβάνουν τα blocks 17,18,19 και 13,14,15 που ευρίσκονται στο νότιο και νοτιοανατολικό τμήμα της Κρήτης. Με το να επαναπροκηρύξει διαγωνισμό για τα ανωτέρω θαλασσοτεμάχια η κυβέρνηση θα δείξει ότι δεν έχει τίποτα να φοβηθεί από τις Τουρκικές προκλήσεις και ότι παραμένει προσηλωμένη στο Διεθνές και Ευρωπαϊκό Δίκαιο βάσει του οποίου εξ άλλου και έγινε η οριοθέτηση της όλης περιοχής και πραγματοποιήθηκε ο Β Γύρος Παραχωρήσεων το πρώτο εξάμηνο του 2015.(βλέπε χάρτες)
Τα θαλάσσια ερευνητικά τεμάχια που προκηρύχθηκαν από το ελληνικό Δημόσιο στο πλαίσιο του Β’ Διεθνούς Γύρου Παραχωρήσεων, 2014/2015. (Πηγή: ΥΠΕΝ)
Η δεύτερη προφανής κίνηση θα μπορούσε να εστιαστεί στην οργάνωση σεισμικών ερευνών σε όλη την περιοχή ανατολικά, νότιο ανατολικά και βόρειο ανατολικά της Κρήτης αλλά και στο μεγαλύτερο μέρος της Δωδεκανήσου. Οι δε σεισμικές έρευνες θα μπορούσαν να αναληφθούν από ξένη ειδικευμένη εταιρεία η οποία έχει ήδη χαρτογραφήσει τις ελληνικές θάλασσες (2011-2013) ενώ βάσει των όρων σύμβασης της με το Ελληνικό Δημόσιο υποχρεούται να πραγματοποιήσει πρόσθετες έρευνες όποτε και εάν τις το ζητήσει η Ελληνική κυβέρνηση. Με αυτόν τον τρόπο θα εστέλλετο ένα ακόμα ηχηρό μήνυμα στην Άγκυρα ότι η χώρα μας μπορεί και εξασκεί τα δικαιώματα της στον χώρο που αυτή ορίζει ως ΑΟΖ.
Άτυπη Ελληνική ΑΟΖ στη Δυτική Ελλάδα και Νότια της Κρήτης. Τα εξωτερικά όρια των υπό έρευνα περιοχών συμπίπτουν με τα όρια της ΑΟΖ στη Δυτική και ΝΔ Θαλάσσια Περιοχή της Χώρας. (Πηγή ΥΠΕΝ)
Τα ανωτέρω συνιστούν καθ´όλα νόμιμες και προφανείς ενέργειες στο ερευνητικό πλαίσιο που έχει από καιρό ορίσει το Ελληνικό κράτος και άρα δεν θα έπρεπε να υπάρξει ο παραμικρός ενδοιασμός η ολιγωρία από Ελληνικής πλευράς, ενώ παράλληλα μεταφέρουν ένα ισχυρό μήνυμα στην Τουρκική πλευρά για την αποφασιστικότητα να υπερασπισθούμε τα κεκτημένα. Δυστυχώς αυτά τα απλά και νομικά κατοχυρωμένα δικαιώματα της Ελλάδας η σημερινή κυβέρνηση παραβλέπει η και αρνείται να τα εξασκήσει. Πόσο δε μάλλον να προχωρήσει σε άλλες πλέον θαρραλέες κινήσεις όπως η ανακήρυξη ΑΟΖ και η επέκταση των χωρικών μας υδάτων μέχρι τα 12 ναυτικά μίλια, όπως έχουμε επανειλημμένα υποστηρίξει μέσω της στήλης. Τέλος, καλό θα ήταν απ´ εδώ και εμπρός οι διάφορες ανακοινώσεις του ΥΠΕΞ να συνοδεύονται και από τους σχετικούς χάρτες όπου διακρίνονται ξεκάθαρα τα όρια της Ελληνικής υφαλοκρηπίδος στην Δυτική Ελλάδα και νότια της Κρήτης.
