- Η συμφωνία αποτελεί θετικό βήμα για την βραχυπρόθεσμη ανάκαμψη, απαράδεκτες οι περικοπές στον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό
- Απαραίτητος ο δημοκρατικός έλεγχος του μηχανισμού ανάκαμψης της ΕΕ για την υπεύθυνη χρήση του
- Εκ των ων ουκ άνευ η δέσμευση για τη θέσπιση νέων πηγών εσόδων (ίδιων πόρων) για την ΕΕ
- Ανάγκη για σαφή μηχανισμό που θα θέσει ως προϋπόθεση το σεβασμό του κράτους δικαίου για την εκταμίευση πόρων
- Οι ευρωβουλευτές προτίθενται να αρνηθούν να εγκρίνουν τον προϋπολογισμό αν δε βελτιωθεί η συμφωνία
Το ταμείο ανάκαμψης αποτελεί «ιστορική κίνηση», αλλά οι μακροπρόθεσμες προτεραιότητες της ΕΕ όπως η Πράσινη Συμφωνία και το πρόγραμμα «Digital Agenda for Europe» κινδυνεύουν.
Σε ψήφισμα σχετικά με τα συμπεράσματα της συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 17-21 Ιουλίου 2020, το οποίο υιοθετήθηκε με 465 θετικές ψήφους έναντι 150 αρνητικών και 67 αποχών, οι ευρωβουλευτές θρηνούν τα θύματα του κορονοϊού και αποτίνουν φόρο τιμής σε όλους τους εργαζόμενους που αγωνίστηκαν ενάντια στην πανδημία, τονίζοντας ότι «οι άνθρωποι στην Ευρώπη έχουν συλλογικό καθήκον αλληλεγγύης».
Θετικό βήμα για την ανάκαμψη, ανεπαρκής η χρηματοδότηση μακροπρόθεσμα
Στο κείμενο, το οποίο θα αποτελέσει και τη διαπραγματευτική εντολή του Κοινοβουλίου για το τις επερχόμενες συνομιλίες για τη μελλοντική χρηματοδότηση και την ανάκαμψη της ΕΕ, το Κοινοβούλιο χαιρετίζει την αποδοχή εκ μέρους των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων ενός ταμείου ανάκαμψης για την επανεκκίνηση της οικονομίας, όπως προτάθηκε από το Κοινοβούλιο τον Μάιο, την οποία αποκαλεί «ιστορική κίνηση για την ΕΕ». Οι ευρωβουλευτές εκφράζουν ωστόσο τη λύπη τους για τις «τεράστιες περικοπές στις συνιστώσες των επιχορηγήσεων» και ζητούν την πλήρη συμμετοχή του ΕΚ στο μέσο ανάκαμψης, το οποίο «δεν δίνει επίσημο ρόλο στα εκλεγμένα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου».
Όσον αφορά το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ), δηλ. τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ, οι ευρωβουλευτές αποδοκιμάζουν τις περικοπές σε προγράμματα που στοχεύουν στο μέλλον και θεωρούν ότι «αυτό θα υπονομεύσει τα θεμέλια μιας βιώσιμης και ανθεκτικής ανάκαμψης». Εμβληματικά προγράμματα της ΕΕ για το κλίμα, την ψηφιακή μετάβαση, την υγεία, τη νεολαία, τον πολιτισμό, την έρευνα ή τη διαχείριση των συνόρων «αντιμετωπίζουν σήμερα τον κίνδυνο άμεσης πτώσης της χρηματοδότησής τους μεταξύ 2020 και 2021», σύμφωνα με το ψήφισμα, ενώ από το 2024 «ο προϋπολογισμός της ΕΕ συνολικά θα βρίσκεται κάτω από τα επίπεδα του 2020, θέτοντας σε κίνδυνο τις δεσμεύσεις και τις προτεραιότητες της ΕΕ».
Το Κοινοβούλιο δεν μπορεί να αποδεχθεί μια κακή συμφωνία
Λόγω των θεμάτων αυτών, το Κοινοβούλιο δεν αποδέχεται την πολιτική συμφωνία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για το ΠΔΠ 2021-2027 στην υφιστάμενη μορφή της και «δεν θα περιοριστεί στο να επικυρώσει ειλημμένες αποφάσεις». Το ΕΚ είναι «διατεθειμένο να αρνηθεί να δώσει την έγκρισή του για το ΠΔΠ έως ότου επιτευχθεί ικανοποιητική συμφωνία κατά τις επικείμενες διαπραγματεύσεις μεταξύ Κοινοβουλίου και Συμβουλίου», ιδανικά μέχρι το τέλος του Οκτωβρίου το αργότερο για να διασφαλιστεί η ομαλή εκκίνηση των ευρωπαϊκών προγραμμάτων το 2021.
Σε περίπτωση που δεν υιοθετηθεί νέα πρόταση για το ΠΔΠ έγκαιρα, οι ευρωβουλευτές υπενθυμίζουν ότι το Άρθρο 312(4) ΣΛΕΕ προβλέπει την προσωρινή παράταση των ανώτατων ορίων του τελευταίου έτους του ισχύοντος ΠΔΠΔ (2020), καθώς και ότι κάτι τέτοιο συνάδει πλήρως με το σχέδιο ανάκαμψης και την θέσπιση νέων προγραμμάτων στο πλαίσιο του ΠΔΠ.
Κράτος δικαίου
Το Κοινοβούλιο «εκφράζει τη βαθιά λύπη του» για το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποδυνάμωσε σημαντικά τις προσπάθειες της Επιτροπής και του Κοινοβουλίου για την προάσπιση του κράτους δικαίου, των θεμελιωδών δικαιωμάτων και της δημοκρατίας στο πλαίσιο του ΠΔΠ και του σχεδίου ανάκαμψης, υπενθυμίζοντας ότι ο Κανονισμός για το Κράτος Δικαίου θα πρέπει να εγκριθεί και από το Κοινοβούλιο στο πλαίσιο της διαδικασίας συναπόφασης.
Νέες πηγές εσόδων της ΕΕ και αποπληρωμή του ευρωπαϊκού χρέους
Οι ευρωβουλευτές τονίζουν εκ νέου ότι το Κοινοβούλιο δεν θα εγκρίνει το ΠΔΠ αν δεν έχει προηγηθεί συμφωνία για τη μεταρρύθμιση του συστήματος ίδιων πόρων της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της εισαγωγής μιας δέσμης νέων ίδιων πόρων έως το τέλος του ΠΔΠ 2021-2027 η οποία είναι απαραίτητη για να καλυφθεί τουλάχιστον το κόστος της αποπληρωμής του σχεδίου ανάκαμψης.
Πιστεύουν ακόμη ότι οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων δεν κατάφεραν να αντιμετωπίσουν το ζήτημα του σχεδίου αποπληρωμής και ότι, χωρίς περαιτέρω περικοπές σε προγράμματα της ΕΕ ή αύξηση των συνεισφορών των κρατών μελών, η δημιουργία νέων ιδίων πόρων είναι «η μόνη μέθοδος αποπληρωμής που είναι αποδεκτή για το Κοινοβούλιο».
Απαραίτητη η αναθεώρηση στη μέση της διάρκειας του ΠΔΠ
Το Κοινοβούλιο ζητά να τεθεί σε ισχύ μια νομικά δεσμευτική ενδιάμεση αναθεώρηση του ΠΔΠ το αργότερο έως το τέλος του 2024 και τονίζει ότι αυτή θα πρέπει να αφορά τα ανώτατα όρια για την περίοδο 2025-2027, τη θέσπιση πρόσθετων ίδιων πόρων και την εφαρμογή των στόχων για το κλίμα και τη βιοποικιλότητα.
