Η επικείμενη άτυπη πενταμερής που θα συγκαλέσει εντός των προσεχών ημερών ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών επηρέασε και την τοποθέτηση του Συμβουλίου Ασφαλείας, όπως αυτή καταγράφεται στο ψήφισμα για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας προσαρμόστηκε στις ανάγκες των καιρών λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα ως έχουν σήμερα παραμονές της πενταμερούς.
Το ψήφισμα, το οποίο θα ανανεώνει τη θητεία της ΟΥΝΦΙΚΥΠ μέχρι τις 31 Ιουλίου 2021, αναμένεται να υιοθετηθεί αργότερα απόψε στη διάρκεια ανοικτής συνεδρίας του Συμβουλίου Ασφαλείας. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, στη Νέα Υόρκη και στη Λευκωσία, στο κείμενο του ψηφίσματος τονίζεται καθαρά η βάση της λύσης, ανάγκη του σεβασμού του έργου που έχει επιτελεστεί στις έως τώρα διαπραγματεύσεις, η ανάγκη η αντιστραφούν τα τετελεσμένα στο Βαρώσι, ενώ σημειώνεται και η πρόσκληση σε επίλυση των διαφορών στις θαλάσσιες ζώνες με βάση το διεθνές δίκαιο.
Τα μηνύματα που στέλνει το Συμβούλιο Ασφαλείας ενόψει άτυπης πενταμερούς:
· Στην πρώτη παράγραφο του προοιμίου το ΣΑ ΟΗΕ εκφράζει «την πλήρη υποστήριξή του προς τις καλές του υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένου του υφιστάμενου επιτελεσθέντος έργου (body of work), να παραμείνουν διαθέσιμα για να βοηθήσουν τις πλευρές».
· Στο διατακτικό μέρος αφού σημειώνει «με εκτίμηση τις προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα, της Ειδικής του Αντιπροσώπου Ελίζαμπεθ Σπέχαρ και της ανώτερης αξιωματούχου του ΟΗΕ Τζέιν Χολ Λουτ» επαναβεβαιώνει όλα τα σχετικά ψηφίσματά του για την Κύπρο, ιδίως το ψήφισμα 1251 (1999) και υπενθυμίζει τη σημασία της επίτευξης μιας διαρκούς, συνολικής και δίκαιης διευθέτησης που θα βασίζεται σε μια δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, όπως ορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένης της 4ης παραγράφου του διατακτικού του ψηφίσματός 716 (1991).
· Υποστηρίζει πλήρως την απόφαση του Γενικού Γραμματέα να συγκαλέσει μια άτυπη συνάντηση «πέντε συν του ΟΗΕ» μεταξύ των ηγετών των δύο Κυπριακών Κοινοτήτων και των Εγγυητριών Δυνάμεων στη συντομότερη ευκαιρία, και καλεί τις πλευρές και όλους τους εμπλεκόμενους συμμετέχοντες να προσεγγίσουν αυτές τις συνομιλίες με πνεύμα ανοιχτό, ευελιξίας και συμβιβασμού και να επιδείξουν την αναγκαία πολιτική βούληση και δέσμευση να διαπραγματευτούν ελεύθερα μία αμοιβαία αποδεκτή διευθέτηση υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών.
· Υπογραμμίζει ότι «η ευθύνη για την εξεύρεση λύσης έγκειται εν πρώτοις και πρωτίστως στους ίδιους τους Κυπρίους και επιβεβαιώνοντας τον πρωταρχικό ρόλο των Ηνωμένων Εθνών να βοηθήσουν τα μέρη να φέρουν την κυπριακή σύγκρουση και διαίρεση της νήσου σε μια ολοκληρωμένη και διαρκή διευθέτηση με νόημα επείγοντος».
· Εκφράζει την πλήρη υποστήριξη στις συνεχιζόμενες προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα και καλωσορίζοντας την πρόθεσή του να συγκαλέσει μια άτυπη συνάντηση «πέντε συν των Ηνωμένων Εθνών» με τους ηγέτες των δύο κυπριακών κοινοτήτων και τις εγγυήτριες δυνάμεις στη συντομότερη ευκαιρία, καλωσορίζοντας περαιτέρω τη δηλωμένη αποφασιστικότητα των ηγετών των δύο κοινοτήτων να ανταποκριθούν θετικά στο θέμα αυτό για να βρουν κοινό έδαφος μεταξύ των μερών για να διαπραγματευτούν μια βιώσιμη διαρκή λύση στο κυπριακό πρόβλημα εντός ενός προβλέψιμου ορίζοντα.
· Προτρέπει τις πλευρές να ανανεώσουν τις προσπάθειές τους για την επίτευξη μιας διαρκούς, συνολικής και δίκαιης διευθέτησης βασισμένης σε δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, όπως ορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένης της 4ης παραγράφου του διατακτικού του ψηφίσματος 716 (1991), υπογραμμίζοντας ότι το στάτους κβο δεν είναι βιώσιμο.
· Τονίζει ότι το status quo δεν είναι βιώσιμο και ότι η έλλειψη συμφωνίας διευρύνει τις πολιτικές εντάσεις και βαθαίνει την αποξένωση και των δύο κοινοτήτων, διακινδυνεύοντας μη αναστρέψιμες αλλαγές επί του εδάφους και μειώνοντας τις προοπτικές μιας διευθέτησης.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών καταγράφει μέσα από το ψήφισμά για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ την ανησυχία του για την κατάσταση που επικρατεί στην περιοχή: «Εκφράζει βαθιά ανησυχία για τις συνεχιζόμενες εντάσεις στην ανατολική Μεσόγειο για την εξερεύνηση υδρογονανθράκων, πεπεισμένο για τα πολλά σημαντικά οφέλη, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών οφελών, για όλους τους Κυπρίους τα οποία προέκυπταν από μια συνολική και διαρκή διευθέτηση, και επαναλαμβάνοντας την έκκληση του Γενικού Γραμματέα για σοβαρές προσπάθειες αποφυγής περαιτέρω κλιμάκωσης και για την εξουδετέρωση των εντάσεων».
Σ’ ό,τι αφορά το θέμα της Αμμοχώστου, το Συμβούλιο Ασφαλείας υπενθυμίζει «την Προεδρική του Δήλωση η οποία εκφράζει βαθιά ανησυχία για τις εξελίξεις στα Βαρώσια, και ζητεί την αντιστροφή αυτής της πορείας δράσης, επιβεβαιώνοντας εκ νέου το καθεστώς των Βαρωσίων όπως ορίζεται στα προηγούμενα ψηφίσματά του, και επαναλαμβάνοντας ότι δεν πρέπει να πραγματοποιηθούν ενέργειες σε σχέση με τα Βαρώσια που δεν είναι σύμφωνες με αυτά τα ψηφίσματα και τονίζοντας την ανάγκη αποφυγής οποιωνδήποτε μονομερών ενεργειών που θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν εντάσεις στο νησί και να υπονομεύσουν τις προοπτικές μιας ειρηνικής διευθέτησης».
Αναφορά στα Βαρώσια υπάρχει και στο διατακτικό μέρος του ψηφίσματος όπου σημειώνονται τα εξής: «Υπενθυμίζει το καθεστώς των Βαρωσίων όπως ορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα, συμπεριλαμβανομένων των ψηφισμάτων 550 (1984) και 789 (1992), και της προεδρικής του δήλωσης (S / PRST / 2020/9), η οποία εκφράζει βαθιά ανησυχία για τις εξελίξεις στα Βαρώσια και ζητεί την αντιστροφή αυτής της πορείας δράσης και επιβεβαιώνει ότι πρέπει να γίνεται σεβαστή η ελεύθερη κυκλοφορία της UNFICYP».
Ζητά αποτελέσματα εντός τετραμήνου
Το Συμβούλιο Ασφαλείας καταλήγοντας στο ψήφισμα του για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ καθορίζει ουσιαστικά ένα πλαίσιο τεσσάρων μηνών μέσα στο οποίο αναμένει να δει αποτελέσματα για τις εξελίξεις στο Κυπριακό. Το Συμβούλιο Ασφαλείας «ζητά από τον Γενικό Γραμματέα να υποβάλει έως τις 10 Ιουλίου 2021 έκθεση σχετικά με τις καλές του υπηρεσίες, ιδίως όσον αφορά την πρόοδο προς την επίτευξη ενός συναινετικού σημείου για την έναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων προσανατολισμένων προς τα αποτελέσματα που οδηγούν σε διευθέτηση».
Επίσης στέλνει μήνυμα προς τους δύο ηγέτες να καταθέσουν και πάλι «γραπτές ενημερώσεις στην αποστολή καλών υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα σχετικά με τις ενέργειες που έχουν αναλάβει για την υποστήριξη των σχετικών τμημάτων του παρόντος ψηφίσματος από την έγκρισή του, ιδίως όσον αφορά τις παραγράφους 5, 6 και 8, με στόχο την επίτευξη βιώσιμης και συνολικής διευθέτησης. Και ζητεί περαιτέρω από τον Γενικό Γραμματέα να συμπεριλάβει το περιεχόμενο αυτών των ενημερώσεων στην έκθεση των καλών του υπηρεσιών. Ζητεί περαιτέρω από τον Γενικό Γραμματέα να υποβάλει μέχρι τις 10 Ιουλίου 2021 έκθεση σχετικά με την εφαρμογή του παρόντος ψηφίσματος και να τηρεί το Συμβούλιο Ασφαλείας ενήμερο σχετικά με τα γεγονότα, όταν είναι αναγκαίο».
Ευχαριστίες προς Κύπρο και Ελλάδα
Παρά το γεγονός ότι στην έκθεση που προηγήθηκε υπήρξε παράληψη σ’ ό,τι αφορά τις εισφορές της Κύπρου και της Ελλάδας στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ, στο ψήφισμα έγινε η σχετική διόρθωση: «Εκφράζοντας την εκτίμησή του στα κράτη μέλη που συνεισφέρουν προσωπικό στην UNFICYP, και σημειώνοντας τις συνεχιζόμενες εθελοντικές συνεισφορές στη χρηματοδότηση της UNFICYP από την κυβέρνηση της Κύπρου και την κυβέρνηση της Ελλάδας».
Το ΣΑ ΟΗΕ «επαναλαμβάνει τις εκκλήσεις του προς την τουρκοκυπριακή πλευρά και τις τουρκικές δυνάμεις να αποκαταστήσουν στα Στροβίλια το στρατιωτικό καθεστώς που υπήρχε εκεί πριν από τις 30 Ιουνίου 2000 και επιβεβαιώνει ότι πρέπει να γίνει».
*Ανδρέας Πιμπίσιης
Πηγή: www.philenews.com
