Του Χρίστου Αλεξόπουλου
Η κακοκαιρία Μήδεια με τον υψηλό βαθμό χιονόπτωσης στην Ελλάδα, εκτός από τις πολύ βαριές και οδυνηρές επιπτώσεις (αποκλεισμός περιοχών, εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά χωρίς ηλεκτρικό και νερό για μεγάλο χρονικό διάστημα κ.λ.π.), ανέδειξε με πολύ αποκαλυπτικό τρόπο την αδυναμία του πολιτικού συστήματος και της πολιτείας να ανταποκριθούν τόσο στις σχεδιαστικές και οργανωτικές όσο και στις διαχειριστικές ανάγκες, που προϋποθέτουν φαινόμενα όπως η Μήδεια, όχι μόνο για την αντιμετώπιση τους αλλά και για την μη πρόκληση τους.
Το τελευταίο (δηλαδή η διαμόρφωση των προϋποθέσεων για την μη πρόκληση τέτοιων φαινομένων) αναφέρεται στο σύνολο της παγκόσμιας κοινότητας. Αρκεί να ληφθεί υπόψη η έκθεση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών «Making Peace with Nature, a scientific blueprint to tackle the Climate, Biodiversity and pollution emergencies», η συγγραφή της οποίας έγινε στο πλαίσιο του προγράμματος για το περιβάλλον.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, που παρατίθενται, το ¼ των ασθενειών σε παγκόσμιο επίπεδο οφείλεται σε ανθρωπογενείς περιβαλλοντικές ανισορροπίες. Άμεσα και ριζικά πρέπει να αλλάξει η σχέση της ανθρωπότητας με την φύση, ώστε να διαμορφωθούν υγιεινές συνθήκες ζωής. Ειδάλλως οι πανδημίες δεν θα σταματούν.
Επίσης αυτή την περίοδο κυριαρχούν τρεις τεραστίων διαστάσεων κρίσεις. Η κλιματική αλλαγή με τις βιωνόμενες πλέον επιπτώσεις της, όπως είναι τα ακραία καιρικά φαινόμενα (Μήδεια), η καταστροφή της βιοποικιλότητας και η ρύπανση. Επισημαίνεται δε, ότι η «Συμφωνία για το κλίμα», που επεγράφη στο Παρίσι από την παγκόσμια κοινότητα το 2015, δεν τηρείται και δεν αποδίδει.
Ουσιαστικά ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών δείχνει τον δρόμο, που πρέπει να ακολουθήσει η παγκόσμια κοινότητα με στόχο τον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό της δυναμικής της εξέλιξης στους διάφορους τομείς δραστηριοποίησης με σημείο αναφοράς την διατήρηση των ισορροπιών στο φυσικό περιβάλλον, ακόμη και αν αυτό προϋποθέτει ριζικές αλλαγές στο μοντέλο οργάνωσης των κοινωνιών και στον τρόπο ζωής των ανθρώπων.
Στην Ελλάδα η κακοκαιρία Μήδεια, εκτός από τις οδυνηρές επιπτώσεις για πολλούς πολίτες, δρομολόγησε δημόσιο και πολιτικό «διάλογο» μόνο για την λειτουργική και αποτελεσματική, υποτίθεται, διαχείριση κρίσεων αυτής της εμβέλειας και όχι και για την διαμόρφωση συνθηκών, που μηδενίζουν την προοπτική πρόκλησης τους.
Συγκεκριμένα η μη λειτουργική και αποτελεσματική αντιμετώπιση της κακοκαιρίας από την αντιπολίτευση αποδίδεται στην ανεπάρκεια της κυβέρνησης (π.χ. λόγω κακής οργάνωσης των παρεμβάσεων από την πλευρά των αρμόδιων υπουργείων ή της υποστελέχωσης του ΔΕΔΔΗΕ ή της ανεπάρκειας της Τοπικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης). Από την κυβέρνηση αποδίδεται στο μέγεθος της κακοκαιρίας και στις υπερβολικές επιπτώσεις της χιονόπτωσης (πέσιμο πολλών δέντρων σε καλώδια της ΔΕΗ, διακοπή ύδρευσης, αποκλεισμός πολλών περιοχών λόγω υπερβολικά μεγάλων ποσοτήτων χιονιού κ.λ.π.).
Η κριτική στην κυβέρνηση επεκτάθηκε ακόμη περισσότερο με την έκφραση αρνητικών απόψεων ως προς την προετοιμασία του κρατικού μηχανισμού για την αντιμετώπιση της κακοκαιρίας (π.χ. κλείσιμο εθνικής οδού Αθηνών Θεσσαλονίκης), αν και οι μετεωρολογικές υπηρεσίες είχαν προειδοποιήσει δέκα (10) ημέρες πριν από το ξέσπασμα της για την ένταση του φαινομένου.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος απαντώντας στην κριτική της αξιωματικής αντιπολίτευσης είπε, ότι «όλες οι υπηρεσίες βρίσκονται σε διάταξη μάχης για την οργανωμένη αποκατάσταση των ζημιών». Επίσης υπενθύμισε το κλείσιμο της εθνικής οδού το 2017 επί κυβερνήσεως της σημερινής αξιωματικής αντιπολίτευσης (ΣΥΡΙΖΑ).
Το επίπεδο της πολιτικής αντιπαράθεσης υποβαθμίσθηκε ακόμη περισσότερο, όταν ένας υπουργός προσπάθησε να ισορροπήσει την ασκούμενη χαμηλών προδιαγραφών κριτική με ακόμη χαμηλότερου επιπέδου ηθικολογία.
Συγκεκριμένα ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη σε συνέντευξη του σε τηλεοπτικό σταθμό είπε «Ένα πράγμα θέλω να πω εδώ. Αυτοί, που βάζουν αυτό το θέμα (του κλεισίματος της εθνικής οδού Αθηνών Θεσσαλονίκης) ως κριτική, έχουν σκεφθεί, τι έκαναν στο Μάτι; Το γεγονός, ότι βάζουν αυτό το θέμα σημαίνει, ότι δεν έχουν καταλάβει. Εμείς προκρίνουμε την ανθρώπινη ζωή, εμείς βάζουμε πάνω από όλα την ανθρώπινη ζωή». Και συνεχίζοντας με ηθικολογική λογική είπε «ας αναρωτηθούν τι κάνανε στο Μάτι, που κάψανε 100 ανθρώπους».
Η πολιτική αντιπαράθεση αυτού του επιπέδου δεν διαφέρει από την επίρριψη ευθυνών από τον ένα κρατικό φορέα στον άλλο για την ανεύθυνη και χωρίς επάρκεια αντιμετώπιση των επιπτώσεων της χιονόπτωσης.
Είναι θλιβερή αυτή η οπτική, η οποία δεν προσεγγίζει με ουσιαστικό τρόπο τα προβλήματα, που διαχρονικά δεν αντιμετωπίζονται και οφείλονται στην ποιότητα του πολιτικού συστήματος. Είτε από την θέση της κυβέρνησης είτε της αντιπολίτευσης τα κόμματα δεν ελέγχουν μέχρι τώρα την δυναμική της εξέλιξης, ούτε λαμβάνουν υπόψη τις επιπτώσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας στις ισορροπίες του φυσικού περιβάλλοντος με στόχο την μη πρόκληση τους, ενώ δεν σχεδιάζουν ούτε και οργανώνουν την πορεία της κοινωνίας μακροπρόθεσμα.
Για αυτό δεν επεξεργάζονται ανάλογες στρατηγικές ούτε και ανάλογα ολοκληρωμένα πολιτικά προγράμματα, τα οποία θέτουν στην κρίση των πολιτών στο πλαίσιο διαδικασιών διαλόγου. Προτιμούν να καλλιεργούν με διαφημιστική λογική φαντασιώσεις για το μέλλον ως προς την ευημερία στο πλαίσιο του ισχύοντος μοντέλου κοινωνικής οργάνωσης, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τις καταστροφικές επιπτώσεις στην βιωσιμότητα της ανθρώπινης οντότητας και της βιοποικιλότητας στην προοπτική του χρόνου (π.χ. κλιματική αλλαγή κ.λ.π.).
Αντί να υποβαθμίζουν το ένα κόμμα το άλλο ως προς την κυβερνησιμότητα του και να ηθικολογούν χωρίς να κάνουν διάλογο και να συμβάλλουν στην διαμόρφωση των προϋποθέσεων για μια λειτουργική κοινωνική πορεία, είναι ζωτικής σημασίας ανάγκη να αναλάβουν τις διαχρονικές τους ευθύνες για το επίπεδο και την ποιότητα κοινωνικής οργάνωσης και να δρομολογήσουν άμεσα την απαραίτητη πολιτική επανεκκίνηση.
Σίγουρα οι ευθύνες για την μη λειτουργικότητα και αναποτελεσματικότητα των διαφόρων κρατικών φορέων και μηχανισμών πρέπει να αναληφθούν. Εξίσου σημαντικό όμως είναι να αναληφθεί από το πολιτικό σύστημα η ευθύνη για τον σχεδιασμό του μέλλοντος με βιώσιμους στόχους και με συνυπολογισμό των πιθανών αρνητικών επιπτώσεων σε βάθος χρόνου, ώστε να αποφεύγεται η πρόκληση ανισορροπιών, οι οποίες απειλούν τον άνθρωπο και την βιοποικιλότητα.
Όπως προαναφέρθηκε, ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών προσδιορίζει τις τρεις επικίνδυνων διαστάσεων κρίσεις, την κλιματική αλλαγή και τις παρενέργειες της (ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως η Μήδεια), την καταστροφή της βιοποικιλότητας και την ρύπανση. Τα κράτη-μέλη και οι κοινωνίες τους οφείλουν να αλλάξουν τον τρόπο σκέψης και δραστηριοποίησης τους και να διασφαλίσουν βιώσιμο μέλλον και για τις γενιές, που έρχονται.
Ο χρόνος τρέχει με μεγάλη ταχύτητα και δεν αφήνει πλέον κανένα περιθώριο για καθυστερήσεις. Οι «Μήδειες» και οι πανδημίες το πιστοποιούν με τον καλύτερο τρόπο.
Πηγή: metarithmisi.gr
