Η Τουρκία – και κατ’ επέκταση και η τουρκοκυπριακή ηγεσία – επιχειρούν να αφήσουν την Ευρωπαϊκή Ένωση εκτός των συνομιλιών για το Κυπριακό. Η Άγκυρα και η τουρκοκυπριακή ηγεσία εμφανίζονται αντίθετες με τη συμμετοχή της ΕΕ τόσο στην άτυπη πενταμερή του Απριλίου όσο και στη συνέχεια.
Η συμμετοχή της ΕΕ στις προσπάθειες λύσης του Κυπριακού είναι κάτι το οποίο επιθυμούν όλοι, συμπεριλαμβανομένων και των Ηνωμένων Εθνών, πλην της τουρκική πλευράς. Ο Ζοζέπ Μπορέλ διαμήνυσε πως «όσο πιο γρήγορα η ΕΕ συμμετέχει πλήρως στις νέες συνομιλίες για τη διευθέτηση, τόσο το καλύτερο». Για τον Ύπατο Εκπρόσωπο «το Κυπριακό είναι σαφώς πρόβλημα της ΕΕ» και όπως εξηγεί, «η Κύπρος είναι κράτος-μέλος της Ένωσης τώρα και θα είναι και μετά την επανένωση, άρα η περιφερειακή σταθερότητα και ευημερία στην Ανατολική Μεσόγειο συνδέεται στενά με μια λύση στο Κυπριακό».
Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ δήλωσε πως με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, την Πρόεδρο της Επιτροπής μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα στείλουν μηνύματα «για την πλήρη υποστήριξη της ΕΕ για τις επερχόμενες συνομιλίες της Κύπρου». Σημειώνεται ότι Σαρλ Μισέλ και Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προγραμματίζουν επίσκεψη στην Άγκυρα, όπου το Κυπριακό θα είναι ένα από τα θέματα που θα συζητήσουν με την τουρκική ηγεσία.
Ωστόσο, η Άγκυρα προσπαθεί να κρατήσει να κρατήσει την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο το δυνατόν πιο μακριά από το τραπέζι των συνομιλιών. Όμως στη δήλωσή του ο Ζοζέπ Μπορέλ απάντησε, εμμέσως, προς τις τουρκικές αιτιάσεις αναφέροντας πως «η περιφερειακή σταθερότητα και ευημερία στην Ανατολική Μεσόγειο συνδέεται στενά με την επίλυση του Κυπριακού». Τέλος, υπογράμμισε πως «μια μελλοντική διευθέτηση πρέπει ιδίως να συμμορφώνεται με το κεκτημένο και τις διασφαλίσεις της ΕΕ, την ακεραιότητα και τις ευθύνες και τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων της ΕΕ».
Στη Λευκωσία, ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Χριστοδουλίδης, σε δηλώσεις του ύστερα από τη συνάντηση που είχε με τον Ιταλό ομόλογό του, Λουίτζι Ντι Μάγιο, ανέφερε πως «η όποια απόφαση για υιοθέτηση θετικής ατζέντας στις σχέσεις ΕΕ – Τουρκίας, εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από την Άγκυρα, που θα πρέπει, ανάμεσα σε άλλα, να τερματίσει τις οποίες παράνομες τις ενέργειες, τόσο επί εδάφους όσο και επί θαλάσσης, αλλά και να συμβάλει ουσιαστικά προς την επίλυση ενός κατεξοχήν Ευρωπαϊκού προβλήματος όπως το Κυπριακό, στην βάση των σχετικών ψηφισμάτων των ΗΕ και των αρχών και αξιών της ΕΕ». Μιας λύσης του Κυπριακού, συνέχισε, στη βάση της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, που θα είναι βιώσιμη και λειτουργική.
Ο ΥΠΕΞ Ν.Χριστοδουλίδης τόνισε πως «η Κύπρος είναι και θα παραμείνει κράτος-μέλος της ΕΕ και μετά την επανένωση και λαμβάνοντας μάλιστα υπόψη τη δημόσια διακηρυγμένη επιθυμία της Τουρκίας για ενίσχυση των ευρωτουρκικών σχέσεων, ο ρόλος της ΕΕ στις διαπραγματεύσεις είναι —ενδεχομένως όσο ποτέ άλλοτε— κρίσιμης και καθοριστικής σημασίας».
Ο κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Κυριάκος Κούσιος, ανέφερε πως «η αναβάθμιση του ρόλου της ΕΕ σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία είναι δυνατόν να αποδειχτεί καθοριστική, καθώς η χώρα μας είναι και θα παραμείνει και μετά τη λύση, μέλος της ΕΕ με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Γι’ αυτό και χαιρετίζουμε το αίτημα του Ευρωπαίου Επιτρόπου να αναβαθμιστεί ο ρόλος της ΕΕ και από παρατηρητής να συμμετέχει πλήρως στις διαπραγματεύσεις το συντομότερο δυνατόν».
Στήριξη από Ιταλία
O Ιταλός υπουργός Εξωτερικών, Λουίτζι Ντι Μάγιο, δήλωσε την Τρίτη από τη Λευκωσία ότι η Ιταλία απορρίπτει σθεναρά κάθε προσπάθεια για λύσεις στο Κυπριακό που να βρίσκονται εκτός των παραμέτρων των συμφωνιών και των αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών. Εκφράζοντας τη στήριξη της χώρας του στις προσπάθειες λύσης του Κυπριακού.
ο Ιταλός ΥΠΕΞ χαρακτήρισε τις διμερείς σχέσεις ως εξαιρετικές και είπε ότι θα συνεχίσουν να εργάζονται για εμβάθυνση της συνεργασίας τους, σημειώνοντας ότι «το γεγονός ότι οι δυο μας χώρες ανήκουν σε μεσογειακή οικογένεια είναι προϋπόθεση πάνω στην οποία χτίζουμε μία σχέση όλο και πιο ευρεία και σύνθετη».
Ο Ντι Μάγιο, υπογράμμισε την στήριξη της Ιταλίας στην Κύπρο και την Ελλάδα εναντίον κάθε παραβίασης των δικαιωμάτων τους. Ο Ιταλός ΥΠΕΞ ανέφερε ακόμη ότι η σωστή εκμετάλλευση των ενεργειακών αποθεμάτων πρέπει να είναι έδαφος συνεργασίας.
Στην Άγκυρα τις επόμενες ημέρες Φον ντερ Λάιεν και Μισέλ
Εντατικοποιούνται τις επόμενες μέρες οι επαφές μεταξύ Τουρκίας και Ευρωπαϊκής Ένωσης ενόψει της Συνόδου Κορυφής που θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες 25-26 Μαρτίου.
Σύμφωνα με την τουρκική εφημερίδα «Σαμπάχ» (πηγή ΓΤΠ) στόχος είναι να υπάρξει μια «ακόμη πιο θετική προσέγγιση», ενώ την ίδια στιγμή, η Τουρκία συνεχίζει να επιδεικνύει επιρροή και ισχύ τόσο στο τραπέζι των συνομιλιών όσο και στο διπλωματικό πεδίο, αυξάνοντας τις διμερείς και περιφερειακές της επαφές και επιδεικνύοντας ταυτόχρονα μια πιο ευέλικτη στάση.
Επικαλούμενη διπλωματικές πηγές η εφημερίδα γράφει πως η Πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, θα βρίσκονται στην Τουρκία για επαφές.
Στο τραπέζι για συζήτηση θα βρίσκονται το θέμα της ανανέωσης της συμφωνίας για το Μεταναστευτικό, η επικαιροποίηση της Τελωνειακής Ένωσης, η εφαρμογή της φιλελευθεροποίησης της βίζας, η πρόταση της Τουρκίας για διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο και το άνοιγμα νέων κεφαλαίων για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας.
Σημειώνεται, επίσης, ότι κατά την επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, στις Βρυξέλλες τον προηγούμενο μήνα, καταβλήθηκαν προσπάθειες από την ΕΕ και την Τουρκία για τον καθορισμό ενός οδικού χάρτη που θα περιλαμβάνει τον καθορισμό των ουσιαστικών βημάτων που θα μπορούσαν να γίνουν για τη βελτίωση των σχέσεών τους.
