Του Λέανδρου Ρακιντζή*
Δόθηκε στη δημοσιότητα το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, που στηρίζεται στο πόρισμα της επιτροπής Πισσαρίδη για την οικονομική ανάπτυξη.
Πρόκειται περί ενός προγράμματος πενταετούς διαρκείας, που αναπτύσσεται σε έξι πυλώνες και τέσσερις άξονες και χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης με προϋπολογισμό 30.919 εκατ. ευρώ, συνολική επένδυση 57.467 εκατ. εκ των οποίων 25.648 εκατ. από επιδοτήσεις και 32.819 εκατ. από δάνεια.
Πρόκειται ίσως για την τελευταία μεγάλη ευκαιρία για την οικονομική ανάπτυξη της χώρα μας μετά τις όχι και τόσο επιτυχείς προσπάθειες με το Σχέδιο Μάρσαλ, τα πακέτα από την Ε.Ε. και τα Μνημόνια, που συνδυάζει την οικονομική ανάπτυξη με εκσυγχρονισμό και μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση, τη δικαιοσύνη και τις κοινωνικές δομές. Πρόκειται περί ενός καινοτόμου προγράμματος, που είναι βέβαιο, ότι θα συναντήσει πολλές αντιδράσεις για την υλοποίησή του κυρίως πολιτικές, συντεχνιακές -με απεργίες ακόμη και με τοπικές κινητοποιήσεις-, στα οποίες δεν πρέπει η κυβέρνηση για λόγους πολιτικούς να ενδώσει ή ακόμα να τις εξαγοράσει με αφειδείς παροχές κατά τη συνήθη πρακτική όλων των κυβερνήσεων και διάφορα νομικά ή δικαστικά εμπόδια, που θα καθυστερήσουν την ολοκλήρωσή του.
Το σχέδιο αναφέρεται σε πολλά πεδία και το καθένα από αυτά μπορεί να σχολιασθεί μόνον από κάποιον οικείο σε σχετικά θέματα. Συνεπώς μπορούμε να εξετάσουμε άμεσα ή έμμεσα, ό,τι έχει σχέση με το δίκαιο και την εφαρμογή του. Συγκεκριμένα:
Β) Στον άξονα 4.1 με τίτλο “Φορολογικά εργαλεία πιο φιλικά για την ανάπτυξη της φορολογικής διοίκησης”. Για το θέμα αυτό παρατηρώ, ότι επειδή τελικός αποδέκτης για την επίλυση των φορολογικών διαφορών είναι τα διοικητικά δικαστήρια και το ΣτΕ στα οποία για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα θα σωρεύεται όγκος υποθέσεων με συνέπεια την ομηρία του πολίτη, πρέπει να θεσπισθούν διαδικασίες, όπως π.χ. επιτροπές επιλύσεως φορολογικών διαφορών ή απλούστευση φορολογίας, ώστε να μην παρίσταται ανάγκη προσφυγής στη δικαιοσύνη, που απαιτεί χρόνο και χρήμα. Επίσης πρέπει να απλουστευθεί η διατύπωση των φορολογικών νόμων και να μην απαιτείται εγκύκλιος για την ερμηνεία και εφαρμογή τους και να τηρείται η αρχή του ισοδύναμου των διατάξεων π.χ. επιεικώς δημιουργεί απορίες πως είναι δυνατόν οι δημόσιοι φόροι σύμφωνα με τις γνωστές αποφάσεις της Ολ.ΣΤΕ υπό ορισμένες προϋποθέσεις να παραγράφονται μετά πενταετία και το πρόστιμο για παράνομη στάθμευση να θεωρείται δημοτικό έσοδο και να παραγράφεται μετά εικοσαετία, όπως προκύπτει από το σαφάρι κάποιων δημοτικών αρχών για την είσπραξη του.
Γ) Στον άξονα 4.3 με τίτλο “Βελτίωση της αποτελεσματικότητας του συστήματος δικαιοσύνης” και με σκοπό την επιτάχυνση απονομής της δικαιοσύνης για οικονομική ανάπτυξη και ποιότητα ζωής, προβλέπεται σειρά δράσεων, που αναφέρεται στη βελτίωση των υποστηρικτικών υπηρεσιών και της αποδόσεως των δικαστικών λειτουργών, που είναι ο κυριότερος και ουκ άνευ παράγοντας του συστήματος. Οι δράσεις είναι πολλές και δεν είναι δυνατόν να εξεταστούν όλες λεπτομερώς με ένα άρθρο, άλλωστε είχα ασχοληθεί με κάποιες σε παλαιότερα άρθρα μου. Κατά την άποψή μου οι σημαντικότερες είναι: α) ο επανασχεδιασμός της αξιολόγησης των δικαστών με τη βελτίωση του συστήματος επιθεωρήσεως, μέτρο που είναι τελείως απαραίτητο, γιατί το υπάρχον δεν αποδίδει. Στη πρόταση αυτή η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων εξέφρασε δημόσια την αντίθεσή της. β) η επιμόρφωση των δικαστικών λειτουργών σε οικονομικά και τεχνικά θέματα για να στελεχώσουν τους ειδικούς δικαστικούς σχηματισμούς και να μην εξαρτάται η δικαστική κρίση από την επισφαλή γνώμη των πραγματογνωμόνων, γ) η μεταρρύθμιση του προγράμματος σπουδών της Εθνικής Σχολής Δικαστών. Είναι γεγονός ότι πολλοί νέοι δικαστές στερούνται επαγγελματικής πείρας, που τους δυσχεραίνει στην εκτίμηση των αποδείξεων για τον σχηματισμό δικανικής κρίσης, δ) επικαιροποίηση των νόμων με την κωδικοποίησή τους, που είναι πραγματικός άθλος καθόσον οι προηγούμενες προσπάθειες είχαν αποτύχει, ε) Χωροταξικός ανασχεδιασμός των δικαστηρίων. Είναι γεγονός ότι το πρωτοδικείο Αθηνών εξελίχθηκε σε υδροκέφαλο και ταλαιπωρεί πολλούς πολίτες. Συνεπώς έπρεπε να είχε ήδη διασπαστεί τουλάχιστον σε άλλα δύο περιφερειακά, αλλά κατόπιν των αντιδράσεων των δικηγόρων οι προηγούμενες προσπάθειες το 1983 με την ψήφιση ειδικού νόμου και επί κυβερνήσεως ΣΥΡΙΖΑ με Υπουργό Δικαιοσύνης τον κ. Κοντονή δεν τελεσφόρησαν.
Πιστεύω ότι όταν το παραπάνω πρόγραμμα ολοκληρωθεί χωρίς τις συνηθισμένες κυβερνητικές υποχωρήσεις στις πολιτικές, συντεχνιακές και τοπικές παρεμβάσεις και εντεύθεν με διαφοροποιήσεις, εξαιρέσεις, αστερίσκους, μεταβατικές διατάξεις και παρατάσεις του όλου προγράμματος η Δικαιοσύνη θα καταστεί πιο λειτουργική και αποτελεσματική.
* Ο κ. Λέανδρος Τ. Ρακιντζής είναι Αρεοπαγίτης ε.τ.
Πηγή: capital.gr
