Του Γιώργου Κωνσταντινίδη*
Μια αχτίδα αισιοδοξίας για την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας και τη διέξοδο από το τούνελ της κρίσης αποτελεί η συμφωνία που υπεγράφη ανάμεσα στο Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου Α.Ε., της Lamda Development S.A. και της Hellinikon Global S.A., δρομολογώντας τις οικονομικές και σχεδιαστικές προδιαγραφές του μεγαλεπήβολου έργου της αξιοποίησης της έκτασης του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού. «Κάλλιο αργά παρά ποτέ» για ένα χώρο που θα έπρεπε να είχε ήδη εξελιχθεί σε έναν μητροπολιτικό πόλο με πολλαπλά οφέλη για όλους τους κατοίκους του λεκανοπεδίου της Αττικής.
Η εν λόγω επένδυση προβλέπει οικιστική ανάπτυξη, βελτίωση του παραλιακού μετώπου επί της λεωφόρου Ποσειδώνος, ανέγερση ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων και χώρων άθλησης, καινούριο γήπεδο γκολφ, εκπαιδευτικά και ερευνητικά κέντρα, εκμετάλλευση και ανάδειξη των ολυμπιακών εγκαταστάσεων για την προβολή της κληρονομιάς των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, τη διαμόρφωση ενός Μητροπολιτικού Πάρκου Πρασίνου και Αναψυχής, το οποίο θα καλύπτει το 42% της συνολικής επιφάνειας του έργου, δράσεις για την εμπορική, τουριστική και περιβαλλοντική ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής κ.ά.
Στα θετικά αυτής της συμφωνίας συγκαταλέγεται η συμβολή της στο Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν, η οποία θα αγγίξει το 2%, ενώ σε επίπεδο απασχόλησης θα προσφερθούν συνολικά 70000 θέσεις εργασίας που θα προέρχονται από διάφορες επαγγελματικές ειδικότητες και κατ’ έτος θα χρειαστούν περίπου 10000 θέσεις κατά τη διάρκεια της πραγματοποίησης του έργου. Το ζητούμενο, βέβαια, είναι πόσες από τις θέσεις θα διατηρηθούν μετά την ολοκλήρωσή του και πόσες από αυτές θα στελεχωθούν με Έλληνες απασχολούμενους, ώστε να μειωθεί όσο περισσότερο γίνεται το ποσοστό της ανεργίας που έχει σκαρφαλώσει στο 24%, πλήττοντας κυρίως τους νέους ανθρώπους. Με βάση μελέτες που έχουν εκπονηθεί τα έσοδα για το ελληνικό δημόσιο μακροπρόθεσμα θα κυμανθούν στα 10 – 11 δισεκατομμύρια ευρώ και μπορεί να αυξηθεί κατά 1 εκατομμύριο ο αριθμός των τουριστών που θα επισκεφτεί την Αττική. Η προοπτική μετεξέλιξης του Ελληνικού σε σημείο προορισμού τόσο των Ελλήνων πολιτών όσο και των τουριστών θα προσδώσει ιδιαίτερο κύρος στην Αττική και, γενικότερα, στη χώρα μας και θα έχει σημαντικότατα αποτελέσματα διάχυσης (spillover effects) σε ποικίλους κλάδους της οικονομίας, όπως ο κατασκευαστικός που έχει καταβαραθρωθεί τα τελευταία χρόνια, ο τουριστικός, ο εμπορικός (τοπικό και υπερτοπικό εμπόριο) κτλ. αλλά και σε πολλές δραστηριότητες όπως οι αθλητικές, οι ψυχαγωγικές, οι πολιτιστικές κτλ.
Ειδικότερα θα υπάρξει ανάπλαση του παραλιακού μετώπου, θα κατασκευαστούν λιμενικά έργα στην περιοχή, πεζόδρομοι και ποδηλατόδρομοι χιλιομέτρων, υπογειοποιήσεις και, γενικά, θα πρόκειται για μια ολοκληρωμένη, αστική ανάπλαση – ανάπτυξη στο παραλιακό μέτωπο της Αττικής που διαθέτει τεράστια ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα σε σύγκριση με αντίστοιχα άλλων ευρωπαϊκών πόλεων. Επιτέλους ας ελπίσουμε ότι θα αναδειχθεί η παραλιακή σε μια πραγματική Ριβιέρα της Αττικής με πολλαπλασιαστικά οφέλη για όλους τους εμπλεκόμενους χρήστες και επισκέπτες της. Αξίζει να αναφέρουμε πως το έργο που θα υλοποιηθεί θα συνιστά τη μεγαλύτερη αστική ανάπλαση στην Ευρωπαϊκή ήπειρο και το Μητροπολιτικό Πάρκο που θα δημιουργηθεί μια νέα εμπειρία ζωής για τον πολίτη που θα συνδυάζει τη διασκέδαση, την αναψυχή, την άθληση και τον πολιτισμό, που θα προσφέρονται μέσα από υψηλού επιπέδου υπηρεσίες, με τις οποίες θα αναβαθμιστεί η ποιότητα ζωής των κατοίκων της Αττικής! Το Πάρκο θα συγκαταλέγεται στα μεγαλύτερα παράκτια πάρκα διεθνώς και θα παρέχει ελεύθερη πρόσβαση στο κοινό, ενώ στόχος του Σχεδίου Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης του συγκεκριμένου έργου είναι η πλήρης αξιοποίηση του παραλιακού μετώπου, με την ενεργοποίηση της συμμετοχής του επισκέπτη σε πληθώρα δραστηριοτήτων (κοινωνικές, περιβαλλοντικές, αναψυχής κ.ά.) και η σύνδεση της θάλασσας με την πόλη σε έναν κοινό άξονα.
Το ελληνικό δημόσιο θα αποκομίζει το 30% των καθαρών κερδών συν μια ελάχιστη απόδοση κατά τα 99 έτη που θα διαρκεί η σύμβαση του έργου. Επιπρόσθετα έσοδα ύψους 14 δισεκ. ευρώ περίπου για το δημόσιο θα προέλθουν από τις επενδύσεις που συνοδεύουν το project και αφορούν καταβολή φόρων όπως εταιρικοί, εισοδήματος, Φ.Π.Α., ακινήτων κτλ. Τέλος, έσοδα θα προκύψουν και από το διαγωνισμό αδειοδότησης του καζίνο που θα κατασκευαστεί στο χώρο, ανάγοντας έτσι την περιοχή σε διεθνές κέντρο του jet set, που επιθυμεί να συνδυάσει τις σημαντικές επενδυτικές και επιχειρηματικές δραστηριότητες με την πολυτελή, ακριβή διασκέδαση. Με αυτόν τον τρόπο θα διαφοροποιηθεί το ελληνικό τουριστικό προϊόν και θα επιμηκυνθεί η τουριστική περίοδος, με αποτέλεσμα να αυξηθούν τα τουριστικά έσοδα.
Συμπερασματικά, με την ευόδωση του πολύπλευρου έργου στο Ελληνικό θα προβληθεί διεθνώς η Ελλάδα, θα αξιοποιηθούν τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της Αττικής και θα βελτιωθεί η εν γένει εικόνα της. Τα έργα υποδομής θα έχουν προϋπολογισμό της τάξης του 1,5 δισεκ. ευρώ και θα καταδείξουν ότι η Ελλάδα μπορεί να αποτελέσει προορισμό άμεσων ξένων επενδύσεων με πολλαπλασιαστικά οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά οφέλη, διαμορφώνοντας υπεραξία για την ακίνητη περιουσία και προστιθέμενη αξία για τους όμορους δήμους των νοτίων προαστίων της Αττικής, όπως το Ελληνικό, ο Άλιμος, το Παλαιό Φάληρο, η Γλυφάδα, η Βούλα, η Βουλιαγμένη, η Αργυρούπολη, η Ηλιούπολη, η Καλλιθέα, το Μοσχάτο κ.ά. Ουσιαστικά θα επωφεληθούν πρωτίστως τα νότια προάστια και ολόκληρο το παραλιακό μέτωπο από τον Πειραιά μέχρι το Σούνιο, αλλά η Αττική γενικότερα θα αναδειχθεί σε έναν hot spot προορισμό διεθνούς και υψηλού επιπέδου παρεχόμενων υπηρεσιών και υποδομών.
*οικονομολόγος, Διδάκτωρ Παντείου Πανεπιστημίου, συγγραφέας του βιβλίου “Συσσώρευση Κεφαλαίου και Παγκοσμιοποίηση στην Τουρκία Διαχρονικά”, εκδόσεις Παπαζήση, 2009.