Του Θοδωρή Λιβάνιου*
Τα τελευταία δύο χρόνια έχουν γίνει πολλά και σημαντικά βήματα στον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους. Κυρίως, όμως, άλλαξε η φιλοσοφίας από την οργάνωση του σύγχρονου συστήματος εμβολιασμού έως την ψηφιακή έκδοση των πιστοποιητικών γεννήσεων, με λίγα κλικ από τον υπολογιστή, για πρώτη φορά το κράτος πήγε στον πολίτη, εν αντιθέσει με ό,τι συνέβαινε. Από τον πολίτη – κλητήρα του κράτους μεταβαίνουμε στο κράτος – συμπαραστάτη του πολίτη.
Προφανώς, σε αυτήν τη φιλοσοφία βηματίζει και η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Ένας θεσμός, ο οποίος είναι πιο κοντά στην καθημερινότητα όλων μας. Για την ακρίβεια, η αυτοδιοίκηση, ως αναπόσπαστο τμήμα του κράτους, οφείλει να πρωτοστατήσει στον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους. Η στιγμή είναι κατάλληλη. Έχουμε μπροστά μας δύο χρηματοδοτικά εργαλεία, το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ 2021-2027, και μια μεγάλη πρόκληση: να μη μείνει κανένας δήμος πίσω. Ανεξαρτήτως πληθυσμού, γεωγραφικών ή άλλων χαρακτηριστικών.
Από το Ταμείο Ανάκαμψης, 16 δήμοι άνω των 100.000 κατοίκων θα μπορέσουν, αξιοποιώντας συνολικά 90 εκατ. ευρώ, να προχωρήσουν με γοργά βήματα σε νέες ψηφιακές υπηρεσίες για τους δημότες. Όμως η αυτοδιοίκηση δεν είναι μόνο οι μεγάλοι δήμοι. Είναι και το Ναύπλιο, η Αργιθέα, η Κόνιτσα, η Νίσυρος και όλοι οι ορεινοί, αγροτικοί, νησιωτικοί δήμοι, οι οποίοι οφείλουν να έχουν εξίσου ισχυρά εργαλεία προκειμένου να βαδίσουν στον ψηφιακό δρόμο. Για αυτούς, σχεδιάζεται ένα νέο πρόγραμμα που ξεπερνά τα 200 εκατ. ευρώ, χρηματοδοτούμενο από πόρους του ΕΣΠΑ 2021-2027.
Υπάρχουν δύο μεγάλες αντίρροπες ανάγκες. Από τη μια, η ανάγκη για έναν ενιαίο, κεντρικό σχεδιασμό, με στόχο το βέλτιστο δυνατό αποτέλεσμα. Η ανάγκη να τεθούν οι ελάχιστες προδιαγραφές ψηφιακών υπηρεσιών που οφείλει να παρέχει κάθε δήμος. Από την άλλη, η κεντρική κυβέρνηση οφείλει να σεβαστεί τις ανάγκες των δήμων και την ιεράρχηση που οι ίδιοι κάνουν με βάση τις προτεραιότητές τους.
Συνδυάζοντας αυτές τις δύο προϋποθέσεις, το πρόγραμμα συνολικά δίνει την ευελιξία στους δήμους να επιλέξουν, ανά τομέα δράσης, τα έργα που είναι κατάλληλα για αυτούς. Μέσα από μια μεγάλη «δεξαμενή» περισσότερων από 30 δράσεων, μπορούν να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν παρεμβάσεις που αφορούν, για παράδειγμα, την ενίσχυση των τοπικών επιχειρήσεων, την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών για την επικοινωνία των γονέων και κηδεμόνων με τους εκπαιδευτικούς, την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου συστήματος ηλεκτρονικών πληρωμών, την ανάδειξη του τουριστικού προϊόντος, την καλύτερη διαχείριση της κυκλοφορίας, τη βελτίωση, εν τέλει, της ποιότητας ζωής μας.
Ο «Έξυπνος Δήμος» δεν είναι μια καλοσχεδιασμένη ιστοσελίδα. Ούτε μια σειρά από δράσεις χωρίς αντίκρισμα, με περιορισμένο εύρος χρήσης και χρόνο ζωής. Είναι κάτι πολύ μεγαλύτερο και ουσιαστικότερο. Είναι ο δήμος που βάζει τον δημότη και τον κάτοικο στο επίκεντρο της λειτουργίας του. Είναι ο δήμος που αξιοποιεί τις νέες τεχνολογίες για να μπορέσει να παρέχει καλύτερες και αποτελεσματικότερες υπηρεσίες. Είναι ένας στόχος που πρέπει όλοι μαζί, κυβέρνηση και αυτοδιοίκηση να πετύχουμε.
*υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης
