Του Χρίστου Αλεξόπουλου
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον και θλίψη ταυτοχρόνως προκαλούν οι αντιπαραθέσεις των κομμάτων και του πολιτικού προσωπικού στο επικοινωνιακό πεδίο, διότι ουσιαστικά δεν προσεγγίζουν την βιωνόμενη από τους πολίτες πραγματικότητα, αλλά κινούνται στο επίπεδο των λεκτικών χαρακτηρισμών για τους αντιπάλους και της εξιδανίκευσης των πολιτικών τους στοχεύσεων για το μέλλον.
Πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η αντιπαράθεση, που προκλήθηκε λόγω της δίωξης κατά του δημοσιογράφου Κώστα Βαξεβάνη με αφετηρία την δημοσιογραφική κάλυψη από αυτόν του σκανδάλου της Novartis.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ στο κείμενο του με τίτλο «Αρχή του τέλους για το καθεστώς Μητσοτάκη η δίωξη του Κώστα Βαξεβάνη», το οποίο δημοσιεύθηκε στο Documento στις 16.1.2022, αναφέρει, ότι «η διαφθορά στη χώρα μας είναι προστατευόμενο είδος» και συνεχίζει γράφοντας για εργαλειοποίηση της δικαιοσύνης, πολιορκία της ενημέρωσης με λίστες εξαγοράς και συμφωνίες κάτω από το τραπέζι, καθώς και για περιστολή της δημοκρατίας.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος απάντησε, ότι «οι απόψεις του δεν ταιριάζουν με την ιδιότητα του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης μιας φιλελεύθερης και δημοκρατικής χώρας» και συνεχίζει «επικίνδυνοι δεν είναι, όσοι εμπιστεύονται και τιμούν τους θεσμούς. Επικίνδυνοι είναι οι νοσταλγοί του γκαιμπελισμού (θα ξαναγυρίσουμε και η γη θα τρέμει)».
Και οι δύο πλευρές εκείνο, που δεν κάνουν, είναι η κατάθεση προτάσεων για την αντιμετώπιση αυτών, που καταγγέλλουν (π.χ. διαφθορά, γκαιμπελισμός) και η αποφυγή των γενικόλογων με έντονο ηθικολογικό φορτίο κρίσεων σε σχέση με τον αντίπαλο με στόχο την υποβάθμιση του.
Σε αυτό «το μήκος κύματος» κινείται και η γνώμη, που εξέφρασε ο πρωθυπουργός σε συνέντευξη του στον δημοσιογράφο Νίκο Χατζηνικολάου για τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο του ΚΙΝΑΛ Νίκο Ανδρουλάκη. «Έχω ακούσει κάποιες ενδιαφέρουσες πολύ γενικές τοποθετήσεις, ότι θέλει να κάνει σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση, άρα τοποθετείται εκ των πραγμάτων στην κεντροαριστερή και όχι στην κεντροδεξιά πολυκατοικία».
Το κλίμα, που διαμορφώνεται και ο εκφερόμενος λόγος από το πολιτικό σύστημα και το πολιτικό προσωπικό ιδιαιτέρως είναι πολύ μακριά από τις ανάγκες τις πραγματικότητας και την δυναμική, που αναπτύσσεται σε πλανητικό επίπεδο. Αντί να κάνουν κρίσεις ο ένας για τον άλλον και να διαπιστώνουν προβλήματα και ανισορροπίες, είναι πολύ πιο χρήσιμο και αναγκαίο να κάνουν συγκεκριμένες προτάσεις για την αντιμετώπιση τους, οι οποίες θα γίνουν αντικείμενο διαλόγου τόσο στο θεσμικό επίπεδο όσο και με τις δομές της κοινωνίας πολιτών, οι οποίες εκφράζουν το κοινωνικό συμφέρον (στο μέτρο που δεν αποτελούν προεκτάσεις των κομμάτων όπως στο παρελθόν).
Η παγκόσμια κοινότητα βρίσκεται σε ένα κομβικό σημείο της πορείας της προς το μέλλον. Αρχίζουν να αναδύονται οι παρενέργειες των επιλογών του παρελθόντος ως προς την κατεύθυνση της ακολουθούμενης διαδρομής, οι οποίες διαμορφώνουν συνθήκες με υψηλό βαθμό διακινδύνευσης.
Για παράδειγμα, σύμφωνα με την έκθεση «World Employment and Social Outlook» της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (International Labour Organization, ILO) του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών το επίπεδο της ανεργίας θα παραμείνει πάνω από το αντίστοιχο της περιόδου της πανδημίας του κορωνοϊού (Covid-19) μέχρι το 2023 τουλάχιστον.
Εκτιμάται, ότι το 2022 θα μειωθούν οι θέσεις εργασίας κατά 52 εκατομμύρια περίπου. Το 2022 ο αριθμός των ανέργων θα είναι 207 εκατομμύρια άνθρωποι, ενώ το 2019 ήταν 186 εκατομμύρια. Οι γυναίκες πλήττονται περισσότερο. Οι επιπτώσεις δε θα είναι μακροπρόθεσμες σε σχέση με «το εισόδημα των νοικοκυριών, καθώς και την κοινωνική και την πολιτική συνοχή», ενώ βασική προϋπόθεση για την αντιμετώπιση τους σε πλανητικό επίπεδο είναι η διεθνής συνεργασία.
Η αποσταθεροποίηση της κοινωνικής και της πολιτικής συνοχής είναι πολύ επικίνδυνες προοπτικές και απαιτείται να προσεχθούν ιδιαιτέρως, διότι ενισχυτικά προς αυτά έρχεται να προστεθεί και η ανοδική πορεία των κοινωνικών ανισοτήτων, οι οποίες ήδη διευρύνονται.
Έχει πολύ ενδιαφέρον η έκθεση «Inequality Kills» της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης OXFAM, σύμφωνα με την οποία οι 10 πιο πλούσιοι άνθρωποι στον πλανήτη από την αρχή της πανδημίας μέχρι τώρα διπλασίασαν την περιουσία τους (από 700 δισεκατομ. δολάρια αυξήθηκε σε 1,5 τρισεκατομ. δολάρια), ενώ τα εισοδήματα του 99% της ανθρωπότητας μειώθηκαν.
«Η ενίσχυση των οικονομικών ανισοτήτων, των φυλετικών ανισοτήτων, των ανισοτήτων μεταξύ των δυο φύλων και μεταξύ κρατών καταστρέφουν τον κόσμο μας» επισημαίνεται στην έκθεση.
Ας μην ξεχνάμε και τις προειδοποιήσεις του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (World Economic Forum) στο Davos, ότι οι μεγάλες ανισότητες σε σχέση με την πρόσβαση στα εμβόλια κατά του Covid-19 υπάρχει κίνδυνος να αποδυναμώσουν την προσπάθεια επίτευξης των μεγάλων παγκόσμιων στόχων, όπως είναι η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Τα χρονικά περιθώρια για την πολιτική διαχείριση της πραγματικότητας με την ισχύουσα επικοινωνιακή οπτική του ελληνικού πολιτικού συστήματος έχουν εξαντληθεί.
Δεν μπορεί η πολιτική επικοινωνία και η διαμόρφωση γνώμης στους πολίτες να στηρίζεται στην ηθικολογία και στην πρόκληση αμφιβολιών ως προς τις ικανότητες και την αξιοπιστία των αντιπάλων κομμάτων και πολιτικών προσώπων.
Αυτό σημαίνει, ότι δεν απευθύνεται ούτε ενεργοποιεί την ορθολογική σκέψη στους πολίτες, ενώ δεν παρέχει σφαιρική και πολυδιάστατη ενημέρωση, αλλά περιορίζεται στην πρόκληση συναισθημάτων και ανασφάλειας για το μέλλον, ώστε να διευκολύνεται η άσκηση επιρροής μόνο με την γενικόλογη έκφραση της κομματικής πρόθεσης για την οικοδόμηση ενός μέλλοντος με έντονα στοιχεία εξιδανίκευσης και λεκτικές διαβεβαιώσεις για την κατάκτηση της ευημερίας.
Αντί να ακολουθούν αυτή την πρακτική, είναι ώριμες οι συνθήκες για την κατάθεση πολυδιάστατου λειτουργικού μακροπρόθεσμου σχεδιασμού, ο οποίος λαμβάνει υπόψη του τα διεθνή δεδομένα, τις επιπτώσεις του σε βάθος χρόνου και αξιοποιεί τις επιστήμες και τις τεχνολογικές τους εφαρμογές, χωρίς να διαταράσσονται αρνητικά η βιωσιμότητα τόσο του ανθρώπου όσο και της βιοποικιλότητας (π.χ. η πράσινη ανάπτυξη με την πυρηνική ενέργεια και η παραγωγή αιολικής ενέργειας με ταυτόχρονη καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος δεν υπηρετούν την βιωσιμότητα).
Εάν δεν γίνουν οι αναγκαίες αλλαγές στην οπτική του πολιτικού συστήματος σε λειτουργικό χρόνο, θα αυξάνεται ο βαθμός κόπωσης των πολιτών. Και αυτό δεν είναι θετικό, διότι θα συρρικνωθεί η εμπιστοσύνη τους στο πολιτικό σύστημα και το σύστημα κοινωνικής οργάνωσης θα αντιμετωπίσει δύσκολα διαχειρίσιμες ανισορροπίες. Είναι επιτακτική και ζωτικής σημασίας ανάγκη η πολιτική επικοινωνία και κατ’ επέκταση η δημοκρατική λειτουργία να αποκτήσουν ουσιαστικό περιεχόμενο με σημείο αναφοράς το ανθρώπινο και το κοινωνικό συμφέρον.
Πηγή: metarithmisi.gr
