Υπάρχει σημαντική πρόοδος στις διαπραγματεύσεις με τη Βόρεια Μακεδονία στο πλαίσιο της κοινής επιτροπής ιστορίας, ανακοίνωσε την Πέμπτη ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Κιρίλ Πέτκοφ.
Η επιτροπή συστάθηκε πριν από πέντε χρόνια με τη Συμφωνία Γειτονίας μεταξύ των δύο χωρών, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει επιτύχει κανένα αποτέλεσμα.
Η Βουλγαρία επιμένει ότι η Βόρεια Μακεδονία πρέπει να αναγνωρίσει τις βουλγαρικές ρίζες της ιστορίας της πριν από το 1944 και να μην ισχυρίζεται ότι ορισμένοι εθνικοί ήρωες της Βουλγαρίας είναι «Μακεδόνες», αλλά κοινές ιστορικές προσωπικότητες.
«Η επιτυχία έρχεται όταν και οι δύο χώρες δείχνουν συνεργατικό πνεύμα και εργάζονται από κοινού», δήλωσε ο Πέτκοφ.
Οι προϋποθέσεις για την άρση του βουλγαρικού «βέτο» στην ευρωπαϊκή ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας είναι η υιοθέτηση ενός μηχανισμού για την καταπολέμηση της ρητορικής μίσους κατά των Βουλγάρων, η δέσμευση για την αλλαγή του Συντάγματος ώστε να προστατεύονται τα δικαιώματα των Βουλγάρων στη χώρα και τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα να διασφαλίζουν τις δεσμεύσεις των Σκοπίων.
Ένα νέο εμπόδιο προέκυψε, στην προσπάθεια επίτευξης γρήγορης προόδου στις διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο χωρών. Τα αποτελέσματα της απογραφής στη Βόρεια Μακεδονία έδειξαν ότι μόνο 3.504 άτομα στη χώρα αυτοπροσδιορίζονται ως Βούλγαροι.
Επί του παρόντος, πάνω από 120.000 «Μακεδόνες» έχουν αυτοπροσδιοριστεί ως εθνικά Βούλγαροι και κατέχουν βουλγαρικά διαβατήρια.
Δεκάδες χιλιάδες συμπολίτες τους περιμένουν να αποκτήσουν βουλγαρικό διαβατήριο. Στα έγγραφα της απογραφής, οι άνθρωποι δεν είχαν προκαθορισμένη επιλογή να δηλώσουν ότι είναι «Βούλγαροι», σε αντίθεση με τους Αλβανούς, τους Σέρβους, τους Τούρκους και άλλες αναγνωρισμένες μειονότητες στη Βόρεια Μακεδονία.
«Πιθανότατα στην επόμενη απογραφή θα υπάρχει ένα ξεχωριστό τετράγωνο όπου θα μπορεί κανείς να συμπληρώσει ότι είναι ‘Βούλγαρος’. Προς το παρόν δεν υπάρχει, αλλά πρέπει να συνεργαστούμε για να το αλλάξουμε αυτό», δήλωσε ο πρωθυπουργός Πέτκοφ.
Ο Βούλγαρος πρόεδρος Ρούμεν Ράντεφ αμφισβήτησε τα αποτελέσματα της απογραφής της Βόρειας Μακεδονίας, επειδή υπήρξαν πολλές αναφορές για παραβιάσεις.
Ο Ράντεφ διατηρεί πολύ πιο αυστηρή γραμμή έναντι των Σκοπίων συγκριτικά με τον πρωθυπουργό Κιρίλ Πέτκοφ, τον οποίο τα Σκόπια βλέπουν ως ευκαιρία για την άρση του βέτο.
«Αυτή είναι άλλη μια απόδειξη της έλλειψης δικαιωμάτων για τους Μακεδόνες Βούλγαρους, οι οποίοι δεν τολμούν να δηλώσουν ανοιχτά ποιοι είναι. Περισσότεροι από 120.000 «Μακεδόνες» έχουν αποδείξει με έγγραφο καταγωγής ότι είναι Βούλγαροι. Η Βουλγαρία πρέπει να διατηρήσει το βέτο της», δήλωσε ο Ράντεφ.
Την Πέμπτη, ο Κιρίλ Πέτκοφ και ο Ρούμεν Ράντεφ είχαν συναντήσεις με τον Ευρωπαίο Επίτροπο Γειτονίας και Διεύρυνσης Όλιβερ Βάρελι στη Σόφια.
Υπάρχει έντονη πίεση προς τη Βουλγαρία από την ΕΕ και τις ΗΠΑ να άρει το βέτο για τη Βόρεια Μακεδονία. Ο πόλεμος στην Ουκρανία εγκυμονεί σοβαρούς γεωπολιτικούς κινδύνους από την αύξηση του αντιδυτικού συναισθήματος στα Βαλκάνια.
Σύμφωνα με ανεπίσημες πληροφορίες από τη Σόφια, η πίεση από το Παρίσι είναι ιδιαίτερα ισχυρή, καθώς η Γαλλία προσπαθεί να επιλύσει το ζήτημα με το βέτο στο πλαίσιο της προεδρίας της στο Συμβούλιο της ΕΕ.
Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ο Κιρίλ Πέτκοφ εξέφρασε προσδοκίες για επιτάχυνση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης της Βόρειας Μακεδονίας.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας Μπουχάρ Οσμάνι εξήγησε επίσης ότι η αισιοδοξία στα Σκόπια και τη Σόφια οφείλεται στη θετική ατμόσφαιρα των τελευταίων μηνών μέσω συνεχών συναντήσεων σε πολιτικό επίπεδο.
*πρώτη δημοσίευση: www.euractiv.gr
