Οι ηγέτες της τουρκοκυπριακής κοινότητας, στη μετά Ντενκτάς εποχή, χρησιμοποιούνται από την Άγκυρα προκειμένου να εξυπηρετήσουν τα δικά της συμφέροντα σε σχέση με τα κατεχόμενα, αλλά και σ’ ό,τι αφορά το Κυπριακό ευρύτερα. Γι’ αυτό και θεωρούνται αναλώσιμοι και μόλις ολοκληρώσουν την αποστολή που τους ήθελε τη δεδομένη στιγμή η Τουρκία, απομακρύνονται για να έρθει ο επόμενος.
Ο Ραούφ Ντενκτάς ήταν αδιαμφισβήτητος μέχρι την άνοδο του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην εξουσία, οπόταν άρχισε το ξήλωμά του με την Τουρκία να καταφέρνει απομάκρυνσή του τον Απρίλη του 2005. Ακολουθεί η επιλογή Μεχμέτ Αλί Ταλάτ ο οποίος χρησιμοποιήθηκε από την Τουρκία στο να περάσει προς τα έξω την εικόνα των καλών προθέσεων στο Κυπριακό, ιδιαιτέρως στην μετά το σχέδιο Ανάν περίοδο, για να κερδίσει περισσότερα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Αφού εξετέλεσε την αποστολή του ο Ταλάτ, τον Απρίλη του 2010 τον διαδέχθηκε στην ηγεσία των Τουρκοκυπρίων ο Ντερβίς Έρογλου με πιο σκληρές θέσεις στο Κυπριακό. Η Τουρκία θεωρώντας ότι η τακτική της αδιαλλαξίας καθιστά πιο διαλλακτικούς τους Ελληνοκύπριους έκρινε ότι εξυπηρετούσε η τοποθέτηση του Έρογλου.
Ακολούθησε ο Μουσταφά Ακιντζί ο οποίος δεν ήταν προτίμηση της Άγκυρας. Ο Ακιντζί επιχείρησε στα αρχικά στάδια να κινηθεί εκτός του πλαισίου που καθόριζε η Άγκυρα, εμφανιζόταν ως πλέον διαλλακτικός στο Κυπριακό, δημιουργώντας μια θετική εικόνα προς τα έξω. Κάτι που θέλησε η Άγκυρα να εκμεταλλευθεί στο έπακρο, ιδιαίτερα μετά το ναυάγιο του Κραν Μοντάνα, όπου εκεί η Τουρκία πήρε την όλη διαπραγμάτευση πάνω της, αφήνοντας τον Ακιντζί στο πλάι.
Και στη συνέχεια, αφού ο Ακιντζί επέμενε να μην είναι διατεθειμένος να ακολουθήσει αυτό που ζητούσε η Τουρκία για ενταφιασμό της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, τον Οκτώβρη του 2020 η Άγκυρα φρόντισε να ανέλθει στην τ/κ ηγεσία ο Ερσίν Τατάρ. Αποστολή του ο οριστικός ενταφιασμός των συνομιλιών για ομοσπονδιακή λύση του Κυπριακού και η προώθηση της αναγνώρισης της κυριαρχικής ισότητας των Τουρκοκυπρίων ως προαπαιτούμενο για επάνοδο σε συνομιλίες.
Η Τουρκία, προκειμένου να διευκολύνει τον Τατάρ να καταθέσει τη θέση του ενώπιον των Ηνωμένων Εθνών, συνέβαλε στην πραγματοποίηση άτυπων συνομιλιών τον Απρίλη του 2021 στη Γενεύη.
Μετά τις πρόσφατες «βουλευτικές εκλογές» στα κατεχόμενα ο Ερτουγρούλογλου δεν είχε διοριστεί στη θέση του λεγόμενου «υπουργού εξωτερικών» που βρισκόταν και προηγουμένως. Η Τουρκία με συνοπτικές διαδικασίες φρόντισε να γίνει ανασχηματισμός πριν καλά-καλά συσταθεί «κυβέρνηση» για να επιστρέψει ο Ταχσίν Ερτουγρούλογλου στο «υπουργείο εξωτερικών». Και έκτοτε άρχισαν όλα να παίρνουν τον δρόμο τους, κάτι που δεν περνά απαρατήρητο στα τουρκοκυπριακά δημοσιεύματα.
Σύμφωνα με τα όσα ισχύουν στα κατεχόμενα, τη διαχείριση του Κυπριακού την έχει ο εκάστοτε Τουρκοκύπριος ηγέτης ή λεγόμενος «πρόεδρος». Αυτό έρχεται σε συνάρτηση ότι και ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι ο διαχειριστής του Κυπριακού και εκπροσωπεί την ελληνοκυπριακή πλευρά στις διαπραγματεύσεις.
Ωστόσο, στο πολιτικό ραντάρ Τουρκίας-κατεχομένων άρχισε να διαφαίνεται η τάση της Άγκυρας να μετακινήσει το κέντρο βάρος της διαχείρισης του Κυπριακού από τον Τατάρ στον Ερτουγρούλογλου. Αυτή την εβδομάδα ο Ερτουγρούλογλου βρέθηκε στην Άγκυρα ως προσκεκλημένος του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών και συναντήθηκε τόσο με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου όσο και με τον Φουάτ Οκτάι. Κύριο θέμα των συναντήσεων το Κυπριακό και οι εξελίξεις στην ανατολική Μεσόγειο.
Ενώ ο Ερτουγρούλογλου βρισκόταν στην Άγκυρα συζητώντας το Κυπριακό, ο Ερσίν Τατάρ ήταν στην Προύσα για να συμμετάσχει σε πολιτιστικές εκδηλώσεις. Γεγονός που επισημαίνει και σε σχετικό της δημοσίευμα η Γενί Μπακίς (πηγή ΓΤΠ) η οποία μεταξύ άλλων σημειώνει και τα εξής: «Η επίσκεψη του ‘υπουργού εξωτερικών’ […] ενίσχυσε ξανά τις φήμες ότι ‘η Άγκυρα θυσίασε τον πρόεδρο Τατάρ’ […]. Το γεγονός ότι στη δήλωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών αναφέρεται ότι το Κυπριακό ήταν μεταξύ των θεμάτων που θα συζητηθούν, ήταν ο παράγοντας που πυροδότησε αυτές τις φήμες. Ο λόγος είναι ότι οι διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό γίνονται από την προεδρία εδώ και χρόνια, αλλά στο σημείο που φτάσαμε φαίνεται ότι οι διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό γίνονται πλέον με τον ‘υπουργό εξωτερικών’».
Το τελευταίο διάστημα καταγράφονται ουκ ολίγες εκρήξεις στη συμπεριφορά του Ερσίν Τατάρ κυρίως με όσους του ασκούν κριτική. Κάτι που φαίνεται να μην περνά απαρατήρητο από πλευράς Τουρκίας και η οποία άρχισε να προετοιμάζει τον διάδοχό του. Με τη διαδοχή να μην αποκλείεται να έρθει ενωρίτερα από το 2025, οπόταν λήγει η πενταετία Τατάρ.
Κινήσεις με άξονα το Κυπριακό
Πέραν όμως από το κεφάλαιο τουρκοκυπριακή ηγεσία, η συνεργασία Άγκυρας-Ερτουγρούλογλου δείχνει πως η Τουρκία άρχισε να ετοιμάζει τις επόμενες κινήσεις της στο Κυπριακό. Με τον Ερτουγρούλογλου να είναι μέρος αυτών των σχεδιασμών. Και το γεγονός ότι όλο το προηγούμενο διάστημα ο Ερτουγρούλογλου φρόντιζε ως «υπουργός εξωτερικών» να ταξιδεύει σε διάφορες χώρες, όχι μόνο προς την Τουρκία, ενδεχομένως να προμηνύει και κάτι σε σχέση με το Κυπριακό. Από τις δηλώσεις Ερτουγρούλογλου φαίνεται πως ο επόμενος στόχος της Τουρκίας σε σχέση με το Κυπριακό αφορά την ειρηνευτική δύναμη των Ηνωμένων Εθνών και την απαίτηση να ισχύει το ίδιο καθεστώς με το ψευδοκράτος όπως ισχύει και με την Κυπριακή Δημοκρατία.
Ο Ταχσίν Ερτουγρούλογλου είπε ότι «η μπάλα είναι στο γήπεδο της διεθνούς κοινότητας. Δεν είναι ούτε στην Ελληνοκυπριακή πλευρά, δεν υπάρχει τίποτα που μπορούμε να κάνουμε. Υπερασπιζόμαστε την πιο σωστή πολιτική που μπορούμε να υπερασπιστούμε. Δεν πρόκειται να υποχωρήσουμε από την κυριαρχική ισότητα, το ισότιμο διεθνές καθεστώς».
Όταν ρωτήθηκε για την απόφαση για παράταση της Ειρηνευτικής Δύναμης του ΟΗΕ, είπε ότι το λάθος που γίνεται επί χρόνια από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ παρατείνοντας τη θητεία της ειρηνευτικής δύναμης, είναι να «αντιμετωπίζουν τους Ελληνοκύπριους ως κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας, λαμβάνοντας τη συγκατάθεση αυτού του κράτους. Κανείς δεν ρωτάει εμάς».
«Επειδή, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, είμαστε μια κοινότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας που στην πραγματικότητα είναι ελληνικό κράτος. Πρόσφατα, αρχίσαμε να λέμε τα εξής στους αξιωματούχους του ΟΗΕ, τόσο στο νησί όσο και στα κεντρικά γραφεία στη Νέα Υόρκη. ‘Είτε θα κάνετε μια επίσημη συμφωνία και μαζί μας είτε η παρουσία του ΟΗΕ στην ‘τδβκ’ μπορεί να τερματιστεί’. Ο κόσμος ήδη γνωρίζει ότι δεν είστε μια στρατιωτική μονάδα που διασφαλίζει την ειρήνη στο νησί. Τα χειρότερα χρόνια των Τουρκοκυπρίων από το ‘63 έως το ‘74, οι θηριωδίες στις οποίες υποβλήθηκαν όλοι οι Τουρκοκύπριοι, οι ομαδικοί τάφοι, οι εξαφανίσεις, όλα αυτά συνέβησαν στα χρόνια που υπήρχαν στο νησί στρατιώτες του ΟΗΕ με την ονομασία Ειρηνευτική Δύναμη», είπε ο Ταχσίν Ερτουγρούλογλου.
Στην κοινή συνέντευξη Τύπου, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου είπε ότι «πρέπει να διασφαλιστούν τα νόμιμα δικαιώματα και η ασφάλεια του ‘τ/κ λαού’. Η λύση πρέπει να είναι δίκαιη, μόνιμη και βιώσιμη», ανέφερε. Υποστήριξε ότι η τουρκική πλευρά έκανε «εποικοδομητικές και δημιουργικές ιδέες, καλή προσπάθεια, αλλά η αδιάλλακτη νοοτροπία της ελληνοκυπριακής πλευράς υπονόμευσε όλες τις προσπάθειες λύσης». «Αυτή η νοοτροπία, που κατέστρεψε το κράτος εταιρικής σχέσης το 1963, απέρριψε το σχέδιο Ανάν το 2004. Το 2017 εγκατέλειψε το τραπέζι στο Γκραν Μοντανά.
Πέρυσι, είδαμε την ίδια ανειλικρινή στάση από αυτούς στη Γενεύη. Οι Ε/κ απέρριψαν το μοντέλο ομοσπονδίας από την αρχή. Τώρα, όταν είπαμε ‘η ομοσπονδία δεν μπορεί να υπάρξει πλέον’ άρχισαν να αγκαλιάζουν αυτό το μοντέλο», ανέφερε ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Ο Τούρκος ΥΠΕΞ είπε ότι η Τουρκία υποστηρίζει τα βήματα που έγιναν στα Βαρώσια με την ίδια κατανόηση. «Η πρωτοβουλία για τα Βαρώσια είναι πλήρως συμβατή με το διεθνές δίκαιο», είπε ο Τούρκος υπουργός, προσθέτοντας ότι «οι ισχυρισμοί ότι οι ‘αρχές’ της ‘τδβκ’ προσπαθούν να δημιουργήσουν νέα θύματα αποτελούν Ε/κ προπαγάνδα».
Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου είπε ότι «η Τουρκία είναι αποφασισμένη να προστατεύσει τόσο τα δικά της δικαιώματα στη δική της υφαλοκρηπίδα στην ανατολική Μεσόγειο όσο και τα δικαιώματα των Τ/κ που είναι οι ισότιμοι και κοινοί ιδιοκτήτες του νησιού. Αυτό το έχει δείξει μέχρι τώρα στο πεδίο της δράσης και στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Αυτή η αποφασιστικότητα ισχύει ακόμη σήμερα».
Από την πλευρά του ο Ταχσίν Ερτουγρούλογλου είπε ότι «το Κυπριακό δεν είναι μόνο ζήτημα μεταξύ Τουρκοκυπρίων και Ελληνοκυπρίων, είναι θέμα του τουρκικού έθνους στην Ανατολική Μεσόγειο».
«Η Τουρκία δεν είναι οποιαδήποτε άλλη χώρα, η Τουρκία είναι η πατρίδα μας, είναι η εγγυήτρια μας», είπε ο Ταχσίν Ερτουγρούλογλου. Ερωτηθείς εάν οι εκλογές στην Κυπριακή Δημοκρατία το 2023 θα έχουν αντίκτυπο στην επίλυση του Κυπριακού, είπε: «Δεν πιστεύω ότι θα έχουν. Ενόσω το καθεστώς κράτους που δεν πρέπει να έχει η ελληνοκυπριακή πλευρά αλλά το έχει, δεν εξισώνεται με το καθεστώς κοινότητας του κράτους που δεν πρέπει να έχουν οι Τουρκοκύπριοι, αλλά το έχουν, δεν πρόκειται να πετύχει οποιαδήποτε διαπραγματευτική διαδικασία».
Ανδρέας Πιμπίσιης
Πηγή: philenews.com
