Του Κώστα Βενιζέλου
Οι κωδικοί «Αμμόχωστος» και «κυπριακή ΑΟΖ», συνθέτουν τους σχεδιασμούς της Άγκυρας για το καλοκαίρι, οι οποίοι αφορούν την Κύπρο. Οι παράλληλες ενέργειες σε ξηρά και θάλασσα, αποσκοπούν διά της έντασης να επιβληθούν τετελεσμένα και να εδραιωθεί η θέση της κατοχικής δύναμης. Και στην Αμμόχωστο αλλά και στη θαλάσσια περιοχή γύρω από την Κύπρο, η προσπάθεια είναι ενιαία αν και αναμένεται ότι θα εξελίσσεται παράλληλα στα δυο αυτά πεδία. Πρόκειται για μέρος ενός σχεδιασμού, που εντάσσεται σε μια ευρύτερη «επιχείρηση» σε Αιγαίο, Συρία, Ιράκ. Είναι μια τακτική υψηλού ρίσκου και κανείς δεν γνωρίζει μέχρι πόσο θα αντέξει το σχοινί, που τεντώνει ο Ερντογάν.
Κρίσιμος μήνας χαρακτηρίζεται ο Ιούλιος καθώς όλες οι πληροφορίες συγκλίνουν πως θα υπάρξουν εξελίξεις σε Αμμόχωστο και κυπριακό ΑΟΖ ενώ είναι σαφές πως η κατοχική δύναμη πέραν από τις στρατηγικές επιδιώξεις, τα ανταλλάγματα που ζητά, όπως τώρα με την ένταξη της Σουηδίας και Φιλανδίας στο ΝΑΤΟ, το μυαλό είναι και στο 2023, έτος εκλογών αλλά και συμπλήρωσης 100 χρόνων από την ίδρυση του τουρκικού κράτους.
Η κατοχική Τουρκία έχει ήδη ανακοινώσει ότι το τέταρτο πλωτό γεωτρύπανο της, Cobalt Explorer, το οποίο απέκτησε πρόσφατα, θα σταλεί τον Ιούλιο στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι πληροφορίες αναφέρουν πως θα «τρυπήσει» σε περιοχή νοτίως της Κύπρου, παράλληλα με γεωτρήσεις που πραγματοποιούν αδειοδοτημένες από τη Λευκωσία εταιρείες, που δραστηριοποιούνται στην κυπριακή ΑΟΖ. Είναι μια κίνηση, η οποία δοκιμάζει αντιδράσεις και δημιουργεί, επιβάλλει τετελεσμένα.
Ενδεικτικό των προθέσεων της τουρκικής πλευράς είναι και το περιεχόμενο της επιστολής που έχει αποστείλει στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Τουρκίας στη Νέα Υόρκη, Φεριτούμ Σινιρίογλου. Στην επιστολή, ημερομηνίας 19 Μαΐου, που αποτελεί απάντηση προς τον Κύπριο ομόλογό του, πρέσβη Ανδρέα Χατζηχρυσάνθου, ο Τούρκος αξιωματούχος ζητά εν πολλοίς τον τερματισμό των ερευνών και γεωτρήσεων στην περιοχή ενώ διαμηνύει ότι θα υπερασπιστεί τα «δικαιώματα» της χώρας του στην Ανατολική Μεσόγειο. Στην επιστολή ο Σινιρίλογλου, μεταξύ άλλων, αναφέρει τα εξής:
– Πρώτο, αναφέρει όπως οι δραστηριότητες έρευνας και γεώτρησης αναβληθούν μέχρι να επιτευχθεί πολιτική διευθέτηση. «Εάν η ελληνοκυπριακή πλευρά ( σ.σ. εννοεί την Κυπριακή Δημοκρατία) επιμείνει στις μονομερείς δραστηριότητες υδρογονανθράκων, τότε η Τουρκία και η ‘’Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου’’, θα συνεχίσουν επίσης να διεξάγουν ταυτόχρονες και αμοιβαίες δραστηριότητες για την προστασία των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων και συμφερόντων στην Ανατολική Μεσόγειο».
– Δεύτερο, δηλώνει εκ νέου πως η κατοχική Τουρκία, είναι έτοιμη «να παράσχει την πλήρη υποστήριξή της στη διασφάλιση μιας δίκαιης και ειρηνικής επίλυσης όλων των εκκρεμών ζητημάτων, μεταξύ άλλων μέσω της δίκαιης οριοθέτησης των περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας με όλα τα σχετικά παράκτια κράτη που αναγνωρίζει και με τα οποία έχει διπλωματικές σχέσεις, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, προκειμένου να συμβάλει περαιτέρω στη σταθερότητα και την ευημερία ολόκληρης της λεκάνης της Μεσογείου». Με αυτή τη διατύπωση, ουσιαστικά θέτει εκτός μιας συμφωνίας την Κύπρο, την οποία δεν αναγνωρίζει, την θεωρεί «εκλιπούσα».
– Τρίτο, θεωρεί άκυρες τις συμφωνίες οριοθέτησης της Κυπριακής Δημοκρατίας με γειτονικές χώρες καθώς δεν έχουν εμπλακεί σε αυτές οι Τουρκοκύπριοι. «Απέναντι σε αυτές τις μονομερείς ενέργειες, η Τουρκία και η ‘’Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου’’ έχουν λάβει μέτρα για τη διασφάλιση των κυριαρχικών τους δικαιωμάτων, σε πλήρη συμμόρφωση με το διεθνές δίκαιο», όπως αναφέρεται στην επιστολή. Περαιτέρω αναφέρεται στην λεγόμενη συμφωνία Τουρκίας και ψευδοκράτους, για ( παράνομη) οριοθέτηση της μεταξύ τους ΑΟΖ ενώ υπενθυμίζει τις συντεταγμένες που έχει καταθέσει στα Ηνωμένα Έθνη και στην Ε.Ε.. Σύμφωνα με τις συντεταγμένες αυτές, η τουρκική ΑΟΖ «αγγίζει» τον Ακάμα.
Στην ίδια επιστολή, αναφέρεται και στην πρόταση Τατάρ για λύση δυο κρατών στο νησί.
Δύσκολοι χειρισμοί για Αμμόχωστο
Στο θέμα της Αμμοχώστου, οι κινήσεις εντάσσονται στο σχέδιο για πλήρη άνοιγμα της περίκλειστης περιοχής και εποικισμό της. Αναμένεται πως πέραν από τις εργασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη στην παραλία μπροστά στο ξενοδοχείο ‘’King George” μέχρι την πολυκατοικία Ωκεανία, τον Ιούλιο, με αφορμή την επέτειο της εισβολής, θα υπάρξουν και νέες ανακοινώσεις, ενδεχομένως και «σημαντικά βήματα».
Το ζητούμενο είναι ποιος αντιδρά στις τουρκικές επεκτατικές αυτές κινήσεις. Σε ό,τι αφορά την Αμμόχωστο οι αντιδράσεις είναι χαλαρές, υποτονικές, όπως προκύπτει και από τα πρόσφατα διαβήματα για τις νέες παράνομες ενέργειες της κατοχικής δύναμης στο παραλιακό μέτωπο της περίκλειστης περιοχής. Η αντίδραση της Λευκωσίας κινείται στη λογική των καταγγελιών και των διαβημάτων. Τόσο τα Ηνωμένα Έθνη όσο και η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζουν τα διαβήματα της κυπριακής κυβέρνησης χωρίς να αντιδρούν ιδιαίτερα. Οι αποδέκτες παρουσιάζονται να υποβαθμίζουν τη νέα τουρκική ενέργεια.
Ο ειδικός αντιπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο, Κόλιν Στιούαρτ, ο οποίος έγινε δεκτός την περασμένη Δευτέρα από τον υπουργό Εξωτερικών, Γιαννάκη Κασουλίδη, περιορίστηκε να αναφέρει πως παρακολουθούν τις εξελίξεις στην περιοχή και πως θα περιληφθούν οι ενέργειες αυτές στην επικείμενη έκθεση του Γενικού Γραμματέα για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Στην ίδια συνάντηση ο υπουργός Εξωτερικών ανέφερε στον κ. Στιούαρτ πως όλα αυτά γίνονται ενώ ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έχει στείλει επιστολή στον κατοχικό ηγέτη, Ερσίν Τατάρ, στην οποία περιλαμβάνεται και η πρόταση για τα ΜΟΕ. Υπενθυμίζεται συναφώς ότι η ιδέα για την επιστολή, ανήκει στους Βρετανούς και συγκεκριμένα στον απεσταλμένο του Φόρεϊν Όφις, Ajay Sharma. Ο τελευταίος πρότεινε την ανταλλαγή επιστολών μεταξύ Αναστασιάδη και Τατάρ.
Η Λευκωσία φέρεται να ανησυχεί για το γεγονός ότι στο θέμα της Αμμοχώστου δεν βρίσκει συνομιλητές, που να αντιδρούν αποφασιστικά και να έχουν διάθεση για αποτρεπτικές κινήσεις. Όταν ακούγονται, για παράδειγμα, αναφορές από τρίτους ότι «γίνεται τόσος θόρυβος για μερικά μέτρα παραλίας», αυτό δείχνει και τις προθέσεις τους. Σε ό,τι δε αφορά την Ευρωπαϊκή Ένωση, παραμένει εναρμονισμένη με τη φρασεολογία των Ηνωμένων Εθνών για τα ψηφίσματα και δεν έχει πρόθεση να αλλάξει από αυτή την πορεία. Όπως σημείωνε και αξιωματούχος της Ένωσης, θέμα κυρώσεων, για παράδειγμα, μπορεί να ανοίξει εάν το θέσει το επηρεαζόμενο κράτος, δηλαδή η Κυπριακή Δημοκρατία. Υπενθυμίζεται πως ο υπουργός Εξωτερικών ξήλωσε την πολιτική των κυρώσεων, που προωθούσε ο προκάτοχός του, προτάσσοντας και επιμένοντας στα ΜΟΕ.
ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΕΣΗΣ ΤΩΝ ΜΟΕ
Η επιστολή του Προέδρου Αναστασιάδη, που στάλθηκε στον κατοχικό ηγέτη, Ερσίν Τατάρ, περιλαμβάνει και την πρόταση για τα ΜΟΕ. Παρόμοιες επιστολές αναμένεται ότι θα σταλούν και στον Γ.Γ. του ΟΗΕ και στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενώ το ζήτημα των ΜΟΕ και των νέων τουρκικών προκλήσεων στην περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου, θα τεθεί από τον Πρόεδρο Αναστασιάδη στη Σύνοδο Κορυφής, αύριο Δευτέρα και μεθαύριοΤρίτη, στις Βρυξέλλες. Στα ΜΟΕ, όπως είναι γνωστό, περιλαμβάνει το θέμα της Αμμοχώστου (να τεθεί υπό τη διοίκηση του ΟΗΕ η περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου προκειμένου να ξεκινήσει η επιστροφή των κατοίκων). Το κλειστό λιμάνι της πόλης να τεθεί υπό την εποπτεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπό την προϋπόθεση να εφαρμοστεί χωρίς διακρίσεις το Πρωτόκολλο της Άγκυρας για τα κυπριακά πλοία. Να ανοίξουν, δηλαδή, οι τουρκικοί λιμένες προς την Κυπριακή Δημοκρατία. Επίσης, λειτουργία του αεροδρομίου Τύμπου υπό τη διοίκηση του ΟΗΕ, με βάση το διεθνές δίκαιο, με ένα FIRκαι στη βάση της Σύμβασης του Σικάγου και του ICAO. Περαιτέρω, να γίνει καταπιστευματικός λογαριασμός (escrow account) για τους υδρογονάνθρακες νοουμένου ότι η Τουρκία θα αναγνωρίσει την κυπριακή ΑΟΖ. Σημειώνεται πως γίνεται αναφορά και στο κοινό ανακοινωθέν Αναστασιάδη-Έρογλου (11 Φεβρουαρίου 2014).
Πηγή: philenews.com
