Του Βασίλειου Γρηγ. Παπαδάκη*
Εν αρχή ην ο λόγος. Εν αρχή ην η δημοκρατική συνείδηση υπό την έννοια ότι η δημοκρατία δεν είναι μόνο η εφαρμογή του κοινοβουλευτικού έργου ή του εκλέγειν – εκλέγεσθε αλλά η αρχή της πλειοψηφίας η οποία αποτελεί τη μόνη εγγύηση κατά εκείνων οι οποίοι την καπηλεύονται και επιδιώκουν την κατάλυση της. Η πλειοψηφία είναι η πεμπτουσία της υπαρκτής δημοκρατίας με όλες τις αδυναμίες της. Το δύσκολο αυτό πολίτευμα απαιτεί, σύμφωνα με τον Πλάτωνα (427-348 π.Χ.): «Ορθή περιαγωγή της ψυχής» καθοδήγηση της ψυχής προς τη γνώση και την ανθρωπιά. Οι ολίγοι αμαθείς, άλογοι πολίτες με έντονη συνδικαλιστική δράση δεν θα μπορούσαν να τη βλάψουν αν οι πολλοί και αδρανείς αντιδρούσαν.
Η δημοκρατία είναι κατά βάθος ένα ιδεατό και παραπλανητικό σχήμα διότι στην πραγματικότητα δεν υπάρχει κυριαρχία του λαού. Ο λαός δεν είναι ενιαίος, διαχωρίζεται σε παρατάξεις και τάξεις με διαφορετικά συμφέροντα. Η λαϊκή βούληση εκφράζεται από ένα πλήθος αλληλοσυγκρουόμενων γνωμών. Για να τελεσφορήσει πρέπει να στηρίζεται στη λογική και την υπευθυνότητα των πολιτών. Σε αντίθετη περίπτωση κτίζεται μοιραία και τυχαία στα πάθη, φθόνο και ατομικά συμφέροντα.
Σημειωτέον ο Πλάτων δεν πίστευε στην αρχή της πλειοψηφίας αλλά στην τάξη των φιλοσόφων. Έλεγε ότι δεν θα σταματήσουν τα δεινά στον κόσμο εάν δεν κυβερνήσουν οι φιλόσοφοι ή αν οι κυβερνώντες δεν φιλοσοφήσουν. Δύο φορές προσπάθησε στη Σικελία να εφαρμόσει το ιδεατό πολίτευμα και όχι μόνο απέτυχε αλλά κινδύνευσε να χάσει και τη ζωή του.
Επιπροσθέτως ούτε ο Αριστοτέλης (384-322 π.Χ.) ήταν υπέρμαχος του πλειοψηφικού πολιτεύματος. Στα «Πολιτικά» (1279 Α) γράφει: «Το πλήθος προς το κοινόν πολιτεύηται συμφέρον».
«Είναι εύκολη η χειροκρότηση της δημοκρατίας αλλά δύσκολη η πραγμάτωση και εφαρμογή της». Γάιος Τάκιτος, (55-120) Ρωμαίος ιστορικός.
Στο σημερινό κόσμο της παραφροσύνης και αναλγησίας γίνεται καταχρηστική ιδιοποίηση της λέξεως ελευθερία (ελεύθω = έρχομαι, ανεβαίνω), ιδιαίτερα από εκείνους οι οποίοι τη σφιχταγκαλιάζουν για να την πνίξουν. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει υπαρκτή ελευθερία αλλά μόνο ως ιδέα. Ενδιαφέρον παρουσιάζει ο προσδιορισμός του πλάτους και του βάθους της σχετικότητας της ελευθερίας. Όταν μιλάμε για ελευθερία εννοούμε την κοινωνική ελευθερία στο χώρο συμβίωσης με τους συνανθρώπους. Κοινωνική ελευθερία σύμφωνα με το νομικό πλαίσιο των ατομικών δικαιωμάτων και της αβίαστης έκφρασης της βούλησης του ατόμου, με αναφαίρετο δικαίωμα της ελευθερίας των άλλων. Μόνο στην Ε.Ε. και σε ορισμένες δυτικές κοινωνίες παραμένουν σεβαστά τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Ας φιλοσοφήσουν λοιπόν οι άρχοντες-αρχόμενοι. Ίσως σωθεί η ανθρωπότητα και δικαιωθεί ο Πλάτων.
*Επίτιμο μέλος Ενώσεως Ευρωπαίων Δημοσιογράφων
