Του ΠΑΝΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ
Τι να πρωτοπεί και τι να πρωτογράψει κανείς για τον Θέμελη!
Δημοσιεύω μόνον μια φωτογραφία από το δικό μου κινητό από το πλήθος των φωτογραφιών που έχω από τις διάφορες επισκέψεις μου στην Μεσσήνη την Αρχαία που οφείλει την ανάδυση της στον Θέμελη!
Σε μια από τις επισκέψεις μου, τελείως τυχαία, είχα πάρει μαζί μου και διάβαζα Πουκεβίλ κατά την περιήγηση μου και όταν είδα τον Θησαυρό στην Αρχαία Μεσσήνη, δηλαδή τον θάλαμο που φυλακίστηκε ο Φιλοποίμην, πριν λάβει το δηλητήριο από τον Δεινοκράτη, έγραψα αμέσως επιτόπου το μικρό κείμενο μου που ακολουθεί.
Ένιωθα χαρά μεγάλη γιατί βρισκόμουν στην Αρχαία Μεσσήνη αλλά και λύπη για το τέλος του Φιλοποίμενος, όπως διάβαζα στο υπό μάλης βιβλίο μου του Πουκεβίλ και την ίδια λύπη νιώθω και τώρα με το πολύ δυσάρεστο νέο της απωλείας του Πέτρου Θέμελη.
Μπορείτε να διαβάσετε αρκετά από τα άρθρα του στο academia
https://crete.academia.edu/PetrosThemelis διότι εκτός από Μεγάλος Δάσκαλος της Αρχαιολογίας, έγραφε με γοητευτικό τρόπο, για μένα θα είναι πάντα και ένας δεινός συγγραφέας, καθιστώντας τα επιστημονικά του κείμενα άκρως ελκυστικά!
Εξάλλου ήταν γιος υπερρεαλιστή ποιητή και άφησε την τελευταία του πνοή στην Μεσσηνία που τόσο αγάπησε και πρωτοδιορίστηκε έφορος των αρχαιοτήτων της από το 1963!!!
Προτείνω για όποιον θέλει να ξεκινήσει με κείμενα του να διαβάσει το αφιερωμένο στον αδελφό του “Επαμεινώνδας, ο ήρωας οικιστής της Μεσσήνης” ή με το τελευταίο που διάβασα εγώ “Η Ιεροτελεστία της Άνοιξης και οι Κροκοσυλλέκτριες της Θήρας”.
Όλα ελεύθερα στο διαδίκτυο στο academia με ένα κλικ.
Για μας θα ζει πάντα με το έργο του που μας κληροδότησε και για όλες τις μελλοντικές γενεές των πολιτισμένων και καλλιεργημένων ανθρώπων πασών των χωρών της γης.
Αιωνία του η Μνήμη και το Έργο του.
Ακολουθεί το κείμενο μου που έγραψα εμπνευσμένος από την επίσκεψη μου στην Αρχαία Μεσσήνη όταν βρέθηκα ενώπιον του Θησαυρού έχοντας υπό μάλης το βιβλίο του Πουκεβίλ!!!
Φιλοποίμην και Λυκόρτας
Στην Οθωμανοκρατούμενη Ελλάδα φθάνει στο Αίγιο ο Πουκεβίλ απεσταλμένος του Ναπολέοντα στην δεύτερη επίσκεψη του λίγα χρόνια μετά το 1800.
Είχε προηγηθεί η πολύμηνη αιχμαλωσία του από τους Τούρκους το 1799 στην Τριπολιτσά.
Που όμως καθότι γιατρός, γρήγορα κατακτά τους πάντες, Τούρκους και Έλληνες και αποκτά απεριόριστη ελευθερία κινήσεων περιδιαβαίνοντας όσο περισσότερο μπορεί τον Μοριά.
Γιατρεύει και γνωρίζει κόσμο πολύ και ιδίως μαθαίνει Ελληνικά να ομιλεί και να γράφει.
Ο πρώην αιχμάλωτος των Τούρκων λίγα χρόνια μετά επιστρέφει στην Ελλάδα ως επισήμου επιτετραμμένου του Αυτοκράτορα Ναπολέοντα και μάλιστα στα Ιωάννινα του Αλή Πασά.
Πρόξενος πλέον περιδιαβαίνει όλη την Δυτική Ελλάδα περνώντας πάνω από ένα χρόνο στην Πάτρα
Αναστοχαζόμενος ο Πουκεβίλ την Ελληνική Ιστορία που έχει διδαχθεί στην Γαλλία με αφορμή την επίσκεψη του στο Αίγιο γράφει.
“Κι όμως, πάνω σ’ αυτά τα βράχια ήταν που ιδρύθηκε η πιο ένδοξη και η πιο δυναμική συμπολιτεία· εκεί στο Αίγιο, στην έξοδο του Κορινθιακού κόλπου, μια φούχτα άνθρωποι βρήκαν τον τρόπο ν’ αναχαιτίσουν τις λεγεώνες των Ρωμαίων και να τους αμφισβητήσουν τη νίκη. Σα να τους βλέπω την ώρα που συνεδριάζουν όλοι τούτοι οι γενναίοι – για μένα ακόμη πιο αξιοθαύμαστοι κι απ’ εκείνον τον Αγαμέμνονα που συγκέντρωσε στα ίδια τούτα μέρη τους Βασιλιάδες της Ελλάδας και τον ύμνησε μετά ο Όμηρος. Σα να τον ακούω τον Λυκόρτα (στρατηγός της Αχαϊκής Συμπολιτείας) να εκθέτει τα αμυντικά του σχέδια και να καταστρώνει το στρατηγικό του πλάνο. Η σκέψη μου ακολουθεί τον Φιλοποίμενα στην Αρκαδία, κι ο θαυμασμός μου μεγαλώνει μπροστά στην αντρειωσύνη του και τη μεγαλοφυία του. Μονάχος του αυτός, τολμά να πάει κόντρα στο Ρωμαϊκό χείμαρρο που κατακλύζει τις πιο πλούσιες περιοχές της Ευρώπης, της Ασίας και της Αφρικής· παντού οι Ρωμαίοι στρατηγοί, ο Μέτελλος και ο Φλαμίνιος τον βρίσκουν μπροστά τους· ξεστρατίζει τα σχέδια τους, ανατρέπει τους υπολογισμούς τους κι αν οι στρατιώτες που είχε στη διάθεση του ήταν όσοι οι λόχοι που διοικούσαν οι Ρωμαίοι, ασφαλώς η μοίρα της Ελλάδας θα ήταν σήμερα διαφορετική.”
Ο Πουκεβίλ για το τέλος του Φιλοποίμενος αντιγράφει κατά γράμμα τον Πλούταρχο.
“Ξαπλωμένος πάνω στο μανδύα του, ξάγρυπνος και βυθισμένος στον πόνο και στη θλίψη του, είδε ατάραχος τον δήμιο του να πλησιάζει. Όταν στάθηκε εκείνος δίπλα του με το λυχνάρι στο ένα χέρι και την κούπα με το κώνειο στο άλλο, ανασηκώθηκε με κόπο, γιατί οι δυνάμεις του δεν τον κρατούσαν πια, πήρε απ’ το χέρι του δήμιου το ποτήρι και τον ρώτησε μην είχε ακούσει τίποτα για τους συμπολεμιστές του και ειδικά για τον Λυκόρτα. Κι όταν ο δήμιος του ομολόγησε πως οι περισσότεροι είχαν σωθεί, ο Φιλοποίμην τον ευχαρίστησε μ’ ένα νεύμα του κεφαλιού, κι αφού τον κοίταξε με γλυκύτητα του είπε “Μου φέρνεις μια καλή είδηση, η δυστυχία μας λοιπόν δεν είναι τόσο μεγάλη”.”
Σελίδες 108-109
Από το βιβλίο “Ταξίδι στο Μοριά” του Επισήμου Γάλλου Προξένου του Ναπολέοντα στην Οθωμανοκρατούμενη Ελλάδα, Φραγκίσκου-Καρόλου-Ούγγου-Λαυρέντιου Πουκεβίλ.
Μετάφραση: Όλγας Ρομπάκη και Ελένης Γαρίδη
Πρόλογος-Σημειώσεις-Σχόλια
Τάσου Βουρνά
Εκδόσεις Αφων Τολίδη
Αθήνα 1980
ΥΓ
Γιος του Λυκόρτα ήταν ο μέγας ιστορικός Πολύβιος του οποίου το βιβλίο “Η Άνοδος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας” είναι κεφαλαιώδες και κλασσικό!
Ο Πολύβιος ήταν δάσκαλος αλλά και σύμβουλος του Σκιπίωνα Αιμιλιανού που άλωσε και κατέστρεψε την Καρχηδόνα.
Ο Πολύβιος όχι μόνον συνόδευσε τον Σκιπίωνα στην Αφρική αλλά ουσιαστικά οργάνωσε την πτώση και την καθολική καταστροφή της Καρχηδόνας.
Με τον ίδιο τρόπο από τον ίδιο τον Πολύβιο ως ιστορικού έχουμε και την καταγραφή της καταστροφής της Καρχηδόνας.
Ο Πολύβιος παρότι Έλλην αριστοκρατικής καταγωγής και μάλιστα γιος μεγάλου Έλληνα πολέμαρχου του Λυκόρτα που αφιέρωσε την ζωή του να πολεμά τους Ρωμαίους, μετά την καταστροφή της Κορίνθου από τους Ρωμαίους, ο Πολύβιος συνέβαλε καταλυτικά στην εξομάλυνση και στον εξορθολογισμό της στρατιωτικής και πολιτικής διοίκησης της Ελλάδος από τους Ρωμαίους, έδειξε στους Έλληνες πώς να κατανοήσουν την Ρώμη και ουσιαστικά πάνω πλέον στο πολιτικό έργο του Πολυβίου συνετελέσθη η μεγάλη σύνθεση που αποκαλούμε σήμερα Ελληνορωμαϊκός Πολιτισμός.
Μετά την ανυπολογίστου αξίας συνεισφορά του Πολυβίου μπορούμε να πούμε ότι οι Ρωμαίοι έπαψαν να είναι κατακτητές της Ελλάδος και οι Έλληνες ευημέρησαν χωρίς μάλιστα τους καταστροφικούς εμφύλιους σπαραγμούς που κατέστρεφαν την Ελλάδα συστηματικά και αλύπητα πριν επιβληθεί η Ρωμαϊκή κυριαρχία.
Πλην όμως ο Πουκεβίλ ουδέποτε το κατανόησε αυτό, πως οι Έλληνες, ηρωικότεροι και σοφότεροι των Ρωμαίων κυριαρχήθηκαν υπό αυτούς και τελικά το απέδωσε στους πολύχρονους και εν τέλει αδιάκοπους εμφύλιους σπαραγμούς που συστηματικά υπονόμευσαν, διάβρωσαν και τελικά διέλυσαν την Ελληνική ισχύ τόσο των Μακεδόνων και της Σπάρτης όσο και των δύο Συμπολιτειών, της Αιτωλικής και της Αχαϊκής.
Χρόνια Πολλά για την Πατρίδα μας, με την ευχή να βρει τον δρόμο που της αξίζει!!!
