Βαρδής Βαρδινογιάννης: Πώς έχτισε τη Motor Oil… Του Χρήστου Κολώνα

72

Του Χρήστου Κολώνα

Μισό αιώνα ζωής έκλεισε το 2022 το διυλιστήριο της Κορίνθου, η ναυαρχίδα του ομίλου της Motor Oil, το οποίο από το 1973 διοικούσε ο Βαρδής Βαρδινογιάννης.

Για την ακρίβεια διανύει ήδη το δεύτερο μισό αιώνα της δραστηριότητας του, καθώς φέτος θα κλείσει τα 52 χρόνια και πρόεδρος του ομίλου παρέμενε μέχρι πριν φύγει από τη ζωή ο Βαρδής Βαρδινογιάννης.

Τον όμιλο ξεκίνησε να χτίζει ο Νίκος Βαρδινογιάννης το 1970. Και δύο χρόνια αργότερα το 1972 στους Αγίους Θεοδώρους τέθηκε η λειτουργία του τρίτου διυλιστηρίου εκ των συνολικά τεσσάρων στην Ελλάδα.

Ήταν μία εποχή που η πετρελαϊκή κρίση είχε εκτοξεύσει τις τιμές και τα κόστη μεταφοράς. Η χώρα χρειαζόταν περισσότερα δικά της καύσιμα. Μέχρι τότε λειτουργούσαν τα κρατικά διυλιστήρια Ασπροπύργου έχοντας συμπληρώσει 14 χρόνια ζωής και εκείνο της Θεσσαλονίκης της Esso Pappas, μόλις 10 χρόνια λειτουργίας.

Το διυλιστήριο της Κορίνθου ξεκίνησε να χτίζεται και το 1972 μπαίνουν σε λειτουργία οι δύο μονάδες του. Αυτή της διύλισης αργού πετρελαίου κι εκείνη της παραγωγής βασικών λιπαντικών. Η στρατηγική του θέση, ακριβώς στα παράλια του Κορινθιακού δίνει τη δυνατότητα της κατασκευής προβλήτα για την φόρτωση κι εκφόρτωση των τάνκερ

Το διυλιστήριο της Κορίνθου και ο Βαρδής Βαρδινογιάννης

Οι Έλληνες εφοπλιστές την εποχή εκείνη μεσουρανούσαν. Βρισκόντουσαν στο pick της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας αναζητώντας τις ευκαιρίες. Ο χώρος των πετρελαιοειδών ήταν γνωστός για αυτούς λόγω της μεταφοράς του αργού και των προϊόντων του με τα δεξαμενόπλοια τους.

Η ενασχόληση τους με το ακριβό σπορ της διύλισης και της εμπορίας ήταν θέμα χρόνου.

Και πράγματι λίγο μετά το 1970 οι δύο ελληνικές οικογένειες των εφοπλιστών Βαρδινογιάννη και Λάτση θα έπαιρναν σχεδόν ταυτόχρονα άδειες για την κατασκευή αντίστοιχων βιομηχανικών μονάδων διύλισης πετρελαίου. Η πρώτη στην Κόρινθο και η δεύτερη στην Ελευσίνα (PETROLA).

Το διυλιστήριο της Κορίνθου ξεκίνησε να χτίζεται και το 1972 μπαίνουν σε λειτουργία οι δύο μονάδες του. Αυτή της διύλισης αργού πετρελαίου κι εκείνη της παραγωγής βασικών λιπαντικών. Η στρατηγική του θέση, ακριβώς στα παράλια του Κορινθιακού δίνει τη δυνατότητα της κατασκευής προβλήτα για την φόρτωση κι εκφόρτωση των τάνκερ.

Φωτογραφία από το διυλιστήριο της Motor Oil το 1972

Ο Νίκος Βαρδινογιάννης φεύγει ξαφνικά από τη ζωή το 1973 και θα τον διαδεχτεί στη διοίκηση της Motor Oil o αδερφός του Βαρδής Βαρδινογιάννης

Ο Βαρδής Βαρδινογιάννης στο τιμόνι

Ο Νίκος Βαρδινογιάννης φεύγει ξαφνικά από τη ζωή το 1973 και θα τον διαδεχτεί στη διοίκηση της Motor Oil ο αδερφός του Βαρδής Βαρδινογιάννης.

Πάντα με τα χέρια στο τιμόνι και με μία συνετή και νοικοκυρεμένη διαχείριση των οικονομικών η Motor Oil για μισό αιώνα σταδιακά και σταθερά μεγάλωνε. Ο ίδιος ο Βαρδής Βαρδινογιάννης στελεχώνοντας την διοικητική πυραμίδα με πιστούς στις αρχές της οικογένειας τους και ικανούς ανθρώπους, τεχνοκράτες και με ισχυρές εμπορικές αλλά και διαπραγματευτικές ικανότητες, ενέκρινε ή απέρριπτε τα σχέδια ανάπτυξης του ομίλου, που του εισηγούταν η δική του ομάδα.

Το 1975 κατασκευάζονται το συγκρότημα ατμοσφαιρικής απόσταξης δυναμικότητας 100.000 βαρελιών ημερησίως και δεξαμενές χωρητικότητας 1,5 εκατ. κυβικών μέτρων

Μαζί του, στο τιμόνι της αυτοκρατορίας της Motor Oil βρίσκεται ο πρωτότοκος γιος του, ο Γιάννης Βαρδινογιάννης. Κατέχει τις θέσεις του αντιπροέδρου και του διευθύνοντος συμβούλου.

Δεν πρέπει να αγνοείτε τον διπλανό σας που δεν έχει να φάει ψωμί, είχε πει ο Βαρδής Βαρδινογιάννης απευθυνόμενος στους μετόχους στη διάρκεια της γενικής συνέλευσης της Motor Oil τον Ιούνιο του 2017

Βαρδής Βαρδινογιάννης: «Η χώρα μας έχει ανάγκη όλους»

Ο Βαρδής Βαρδινογιάννης ξεκινώντας τη ζωή του μέσα στη φτώχια ποτέ δεν ξεχνούσε τα μακρινά δύσκολα χρόνια της οικογένειας του.

Η Motor Oil έχει πλούσιο κοινωνικό έργο και ο ίδιος σεβόταν πάντα τους εργαζόμενους της.

Χαρακτηριστική της στάσης που τηρούσε ήταν η παρέμβαση του τον Ιούνιο του 2017 στην ετήσια γενική συνέλευση των μετόχων της εισηγμένης. Μετόχους, τους οποίους ποτέ δεν άφηνε χωρίς τη διανομή κερδών.

Το 2017, η Ελλάδα βίωνε τις δύσκολες συνέπειες των μνημονίων.

Ο ηγέτης της Motor Oil Βαρδής Βαρδινογιάννης στη διάρκεια της γενικής συνέλευσης και απαντώντας σε ρωτήσεις μετόχων βρήκε την ευκαιρία να στείλει μήνυμα ενότητας: «Τα δικά μας προβλήματα της χώρας πρέπει να τα κοιτάξουμε όλοι μαζί», τόνισε ο Βαρδής Βαρδινογιάννης και υπογράμμισε: «Ο καθένας έχει τη δίκη του κομματική τοποθέτηση. Η Motor Oil δεν έχει, δεν κομματιζεται! Η εταιρία έχει να σκέφτεται τους ανθρώπους της, τους εργαζόμενους της και τη χώρα μας», σημείωσε χαρακτηριστικά.

Ο Βαρδής Βαρδινογιάννης πήρε κι άλλη ευκαιρία για να στείλει το μήνυμα αυτό όταν ρωτήθηκε από μετόχους για τον αν η εταιρία θα μπει στην έρευνα υδρογονανθράκων όπως τα ΕΛΠΕ με τον όμιλο Λατση: «Στα χωριά μας δεν κάνουμε συγκρίσεις», είπε χαριτολογώντας και επεσήμανε: «Ο καθένας ανήκει κάπου πολιτικά. Εμείς δεν πολιτευόμαστε. Οι εργαζόμενοι σέβονται την εταιρία και η εταιρία σέβεται τους εργαζόμενους. Η εταιρία δεν αγνοεί τους εργαζόμενους και είναι δύσκολο να ξέρουμε ότι ο εργαζόμενος μας έχει άρρωστο τον πατέρα ή τη μάνα του. Η χώρα μας», συνέχισε , «έχει ανάγκη όλους. Ο ένας έχει ανάγκη τον άλλο. Δεν πρέπει να αγνοείτε τον διπλανό σας που δεν έχει να φάει ψωμί…», περιέγραψε με το γνωστό του τρόπο για να καταλήξει: «Να μην είστε ευχαριστημένοι όταν έχετε εσείς ψωμί κι ο διπλανός σας δεν έχει». Βαρδής Βαρδινογιάννης

Ο όμιλος της Motor Oil το 2023 είχε κύκλο εργασιών 13,3 δισ. ευρώ και χρηματιστηριακή αξία άνω των 2,2 δισ. ευρώ

Τα assets

Η Motor Oil που διοικούσε ο Βαρδής Βαρδινογιάννης έχει πια ξεκινήσει τη διαδρομή για τα επόμενα 50 χρόνια. Είναι πια ένας ενεργειακός όμιλος με δραστηριότητες στη διύλιση πετρελαίου και εμπορία καυσίμων, στην ηλεκτροπαραγωγή και προμήθεια ρεύματος και φυσικού αερίου, στις ΑΠΕ, το υδρογόνο αλλά και με ισχυρές συμμετοχές στις παραχωρήσεις.

Οι επιδόσεις της Motor Oil που διοικούσε ο Βαρδής Βαρδινογιάννης είναι αξιοζήλευτες.

Πια ο όμιλος της Κορίνθου στα 52 χρόνια της ζωής του μετρά:

  • Κύκλος εργασιών 13,3 δισ. ευρώ (χρήση 2023).
  • Λειτουργική κερδοφορία – EBITDA πάνω από 1,3 δισ. ευρώ και καθαρά κέρδη στα 806,5 εκατ. ευρώ (2023)
  • Χρηματιστηριακή αξία άνω των 2,2 δισ. ευρώ.
  • Διανομή μερισμάτων άνω του 1,6 δισ. ευρώ
  • Περίπου 2.500 εργαζόμενους
  • Στις 92 απαριθμούνται οι διασυνδεδεμένες εταιρείες
  • Εξαγωγές σε 70 χώρες
  • Πρατήρια υγρών καυσίμων που ανέρχονται σε Ελλάδα και εξωτερικό στα περίπου 1.500
  • Παρουσία σε 8 χώρες
  • Ένα διυλιστήριο με ονομαστική ικανότητα διύλισης 185.000 βαρελιών ημερησίως αντιπροσωπεύοντας το 34% της εγχώριας αγοράς και εξάγοντας πάνω από το 70% των προϊόντων που παράγει. Θεωρείται ένα από τα πιο σύγχρονα διυλιστήρια της Ευρώπης µε βαθμό πολυπλοκότητας 12,61 (Nelson Complexity Index). Πρόσφατα ολοκληρώθηκε η κατασκευή του Συγκροτήματος κατεργασίας νάφθας και συντόμως ξεκινάει η επένδυση σε νέα μονάδα προπυλενίου.
  • Αποθηκευτικούς χώρους 2,6 εκατ. κυβικών μέτρων.
  • Μία μονάδα λιπαντικών
  • Ισχυρή παρουσία στις ΑΠΕ με συστήματα παραγωγής συνολικής ισχύος 772 MW και χαρτοφυλάκιο έργων άνω των 2 GW. Η MORE Energy είναι η θυγατρική του ομίλου στην καθαρή ενέργειας.
  • Μία εταιρεία προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, την NRG.
  • Μία υπό κατασκευή μονάδα ηλεκτροπαραγωγής, εξ ημισείας με την ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, συνολικής ισχύος 877 MW
  • Μία ισχυρή συνεργασία με τη ΔΕΗ για τη δραστηριοποίηση στην αγορά του υδρογόνου, με την Hellenic Hydrogen.
  • Ένα αδειοδοτημένο FSRU υπό τη Διώρυγα GAS.

Το 1996 εισέρχεται στο 50% του μετοχικού κεφαλαίου της Motor Oil η Saudi Aramco και η συμβίωση με την οικογένεια Βαρδινογιάννη θα κρατήσει μία δεκαετία

Οι χρονιές σταθμοί

Μία από τις χρονιές σταθμούς της Motor Oil όταν στο τιμόνι της βρισκόταν ο Βαρδής Βαρδινογιάννης ήταν το 1996.

Τότε εισέρχεται στο 50% του μετοχικού κεφαλαίου ο διεθνής κολοσσός της Saudi Aramco. Η συμβίωση θα διαρκέσει σχεδόν μία δεκαετία και η οικογένεια Βαρδινογιάννη το 2005 θα ανακτήσει το ποσοστό και από τότε θα ελέγχει και θα διοικεί μόνη τον όμιλο.

Άλλωστε, ένα από τα χαρακτηριστικά της επιχειρηματικής συμπεριφοράς της οικογένειας ήταν να πορεύεται μόνη με τις δικές της δυνάμεις.

Το 2001 είχε προηγηθεί η εισαγωγή της Motor Oil στο χρηματιστήριο. Σήμερα η χρηματιστηριακή της αξία ξεπερνά τα 2,5 δις. ευρώ, ενώ σχεδόν το 43% των μετοχών ανήκει σε εταιρείες συμφερόντων της οικογένειας Βαρδινογιάννη και το 57% στο επενδυτικό κοινό.

Μέχρι το 2000 η έμφαση που έδωσε ο Βαρδής Βαρδινογιάννης και η διοίκηση ήταν στην ανάπτυξη των δραστηριοτήτων του διυλιστηρίου με σκοπό να καλύπτει όλες τις ανάγκες καυσίμων.

Από την είσοδο της στο χρηματιστήριο και για παραπάνω από 20 χρόνια η στρατηγική που ξεδιπλώνεται είναι η εξαγορά εταιρειών, όπως η AVIN, η Shell, η Coral, η NRG αλλά και η επέκταση της στις βαλκανικές χώρες.

Η Motor Oil το 2022 εξαγοράζει το χαρτοφυλάκιο των ΑΠΕ από την Ελλάκτωρ αποκτώντας και το περίπου 30% των μετοχών του κατασκευαστικού ομίλου

Η είσοδος στις ΑΠΕ, το deal με Ελλάκτωρ και η εξαγορά της Ηλέκτωρ

Δύο μεγάλοι επίσης σταθμοί στην ιστορία της Motor Oil γράφονται το 2021 – 2022. Ιδρύεται η εταιρεία MORE Energy με αντικείμενο δραστηριότητας τις ΑΠΕ και τις καθαρές μορφές ενέργειας και το 2022 η Motor Oil αποκτά σχεδόν το 30% της Ελλάκτωρ και ταυτόχρονα το 75% των ΑΠΕ του κατασκευαστικού του ομίλου. Το deal άγγιξε το 1 δις. ευρώ.

Το 2022 η Motor Oil συμπληρώνοντας τα 50 χρόνια ζωής ξεδιπλώνει το επενδυτικό της σχέδιο ύψους 4 δις. ευρώ μέχρι το 2030 προκειμένου να κάνει την πράσινη μετάβαση. Η MORE Energy είναι το κύριο μέσο για αυτή τη νέα πρόκληση, ενώ στα πλάνα της Motor Oilείναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός της, η είσοδος στην ηλεκτροκίνηση με 1.000 σημεία φόρτισης έως το τέλος του 2023 και 2.000 στην πενταετία.

Τον Ιούνιο του 2024 η Motor Oil κι ενώ ο Βαρδής Βαρδινογιάννης είναι στη θέση του προέδρου του ομίλου εξαγοράζει την «Ηλέκτωρ» από την Ελλάκτωρ σηματοδοτώντας την είσοδο του στον τομέα της διαχείρισης των απορριμμάτων.

Βαρδής Βαρδινογιάννης

Μονάδα διαχείρισης απορριμμάτων της Ηλέκτωρ

Οι βασικές δραστηριότητες

Ο όμιλος της Motor Oil δραστηριοποιείται στην πώληση πετρελαιοειδών τόσο στη χονδρική αγορά όσο και απευθείας στους τελικούς καταναλωτές μέσω της CORAL, της CORAL GAS και της AVIN OIL.

Δραστηριοποιείται επίσης στην παραγωγή και πώληση λιπαντικών μέσω της LPC, την πώληση ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου μέσω της NRG, την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από αιολική και ηλιακή ενέργεια μέσω της MORE Energy και την προμήθεια αεροπορικών καυσίμων και την παροχή υπηρεσιών αποθήκευσης και ανεφοδιασμού αεροσκαφών μέσω της OFC.

Motor Oil

Η Motor Oil είναι η μοναδική εταιρία παραγωγός βασικών ελαίων και η δεύτερη μεγαλύτερη και πιο σύνθετη εταιρία διύλισης πετρελαίου στην Ελλάδα, λειτουργώντας ένα διυλιστήριο στην Κόρινθο, με δείκτη πολυπλοκότητας Nelson 11,54.

Η εταιρία έχει ονομαστική ικανότητα διύλισης αργού πετρελαίου 185 χιλιάδες βαρέλια ημερησίως (kbpd) αντιπροσωπεύοντας το 34% της συνολικής ονομαστικής δυναμικότητας διύλισης και αποθήκευσης της χώρας με 2,5 εκατομμύρια m3. Το διυλιστήριο εκτείνεται σε έκταση περίπου 1,6 εκ. m2.

Διαθέτει σύγχρονες λιμενικές εγκαταστάσεις για ελλιμενισμό δεξαμενόπλοιων κατάλληλες για δεξαμενόπλοια έως 450.000 τόνους DWT και υπερσύγχρονο τερματικό σταθμό φόρτωσης φορτηγών που μπορεί να εξυπηρετήσει έως και 220 οδικά βυτιοφόρα ημερησίως. Το διυλιστήριο μπορεί να παράγει διάφορα προϊόντα που σχετίζονται με το πετρέλαιο προς πώληση τόσο στην εγχώρια όσο και στη διεθνή αγορά, όπως υγραέριο, βενζίνη, καύσιμα αεριωθουμένων, ντίζελ, λιπαντικά, μαζούτ και άσφαλτο.

CORAL

Η CORAL διαθέτει ένα δίκτυο 795 πρατηρίων λιανικής που λειτουργούν με το εμπορικό σήμα Shell αποτελεί ηγέτιδα εταιρία στην ελληνική αγορά και είναι η πιο προτιμώμενη μάρκα για τα ποιοτικά της καύσιμα και τα καταστήματα. Οι κύριες δραστηριότητες της CORAL περιλαμβάνουν τη διανομή και την εμπορία ενός ευρέος φάσματος προϊόντων πετρελαίου, συμπεριλαμβανομένων βενζίνης, μαζούτ, ντίζελ και λιπαντικών μέσω του δικτύου πρατηρίων της. 

Οι δραστηριότητές της καλύπτουν επίσης βιομηχανικούς και εμπορικούς καθώς και ναυτιλιακούς και χημικούς τομείς. Έχει επίσης παρουσία στην αγορά της Κύπρου, της Σερβίας, της Κροατίας και της Βόρειας Μακεδονίας.

Η AVIN OIL

H AVIN OIL είναι σήμερα μία από τις κορυφαίες εταιρίες στην εμπορία καυσίμων στην Ελλάδα με ιδιόκτητες εγκαταστάσεις αποθήκευσης λαδιών στους Αγίους Θεοδώρους Κορινθίας. Η AVIN Oil λειτουργεί ένα δίκτυο 531 πρατηρίων (συμπεριλαμβανομένων 11 εθνικών αυτοκινητοδρόμων) με το εμπορικό σήμα AVIN OIL και 111 πρατήρια με την επωνυμία CYCLON που αντιπροσωπεύουν ένα ευρύ φάσμα προηγμένων λύσεων για τον σύγχρονο οδηγό.

Η CORAL GAS

Η CORAL GAS διαθέτει 4 εγκαταστάσεις υγραερίου σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ιωάννινα και Κρήτη, προμηθεύοντας υγραέριο χύμα, φιάλες, συσκευές φιαλιδίων, για οικιακή και επαγγελματική χρήση καθώς και σε οχήματα ως εναλλακτικό καύσιμο.

H LPC

Η LPC είναι η κορυφαία ελληνική εταιρία στον τομέα της αναγέννησης μεταχειρισμένων λιπαντικών και παραγωγής λιπαντικών τελικού χρήστη.

Η LPC διαθέτει ένα από τα μεγαλύτερα εργοστάσια διύλισης λιπαντικών στη Νοτιοανατολική Ευρώπη δυναμικότητας διύλισης 42.500 MT και ένα εργοστάσιο ανάμειξης τουλάχιστον 60.000 MT/ έτος.

Οι κύριες δραστηριότητες είναι η παραγωγή βασικών ελαίων, η παραγωγή και εμπορία συσκευασμένων λιπαντικών καθώς και η εμπορία παραφίνης και άλλων προϊόντων πετρελαίου. Η εταιρία δραστηριοποιείται στην πώληση λιπαντικών και άλλων προϊόντων στη χονδρική αγορά, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, με το δίκτυο εξαγωγών της να εκτείνεται σε περισσότερες από 60 χώρες.

H MORE Energy

Η MORE Energy ασχολείται με τις μη πετρελαϊκές δραστηριότητες του Ομίλου, αναπτύσσοντας ένα χαρτοφυλάκιο δραστηριοτήτων σε όλο το φάσμα νέων, καθαρότερων μορφών και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Οι δραστηριότητες της αγγίζουν τους πυλώνες της ηλεκτρικής ενέργειας, του φυσικού αερίου, των καθαρότερων πηγών ενέργειας, των καινοτόμων λύσεων και των υπηρεσιών διαχείρισης ενέργειας.

Βαρδής Βαρδινογιάννης

Αιολικό πάρκο της More Energy

Έχει ισχυρή παρουσία στις ΑΠΕ με συστήματα παραγωγής συνολικής ισχύος 837 MW και χαρτοφυλάκιο έργων άνω των 2 GW.

Η Θερμοηλεκτρική Κομοτηνής

Μία από τις σημαντικές επενδύσεις της Motor Oil είναι και αυτή σε συνεργασία με την ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.

Πριν από λιγους μήνες ολοκληρώθηκε η κατασκευή της πλέον σύγχρονης μονάδας ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο το φυσικό αέριο. Η «Θερμοηλεκτρική Κομοτηνής» ελέγχεται εξ ημισείας από τη Motor Oil και τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Βαρδής Βαρδινογιάννης

Πρόκειται για μία επένδυση ύψους 375 εκατ. ευρώ για την κατασκευή και λειτουργία της μονάδας ισχύος 877 MW.

Το CCGT της Κομοτηνής σε λίγους μήνες θα τεθεί σε εμπορική λειτουργία και η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας θα καλύπτει και τις ανάγκες σε ρεύμα των γειτονικών χωρών της Ελλάδας στα Βαλκάνια.

Η OFC

H OFC λειτουργεί ένα υπερσύγχρονο σύστημα τροφοδοσίας αεροδρομίων στην ευρωπαϊκή ήπειρο, βραβευμένο το 1998, από τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών για το σχεδιασμό, τη χρηματοδότηση, την κατασκευή και τη λειτουργία της παραλαβής, αποθήκευσης και διανομής μέσω Hydrant System εγκαταστάσεων αεροπορικών καυσίμων. Κύριοι μέτοχοι της OFC είναι η ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ και η AVIN OIL, με συνολικό μερίδιο 95%. Η εταιρία λειτουργεί μια υπερσύγχρονη εγκατάσταση στην περιοχή του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών (ΔΑΑ), συνδεδεμένη απευθείας με έναν αγωγό μήκους 53km, JET A-1 για την παραγωγή διυλιστηρίων. Επιπλέον, υπάρχουν τέσσερις δεξαμενές αποθήκευσης 24.000 m3 συνολικής χωρητικότητας που μπορούν να αποθηκεύσουν έως και 1 εκατομμύριο m3 καυσίμου JET ετησίως και 125 pit servings καυσίμου που εξυπηρετούν 89 βάσεις αεροσκαφών.

Πηγή: ot.gr