Δεκεμβριανά του 1944: το αναπάντητο ερώτημα… Του Αντώνη Βενέτη

39

Του Αντώνη Βενέτη

Στην αναρίθμητη βιβλιογραφία της αριστεράς υπάρχουν και βιβλία που θέτουν το ερώτημα το οποίο, εξ όσων γνωρίζω, μέχρι τούδε δεν έχει διευκρινισθεί, για την ανεξήγητη μετακίνηση, κατά τα Δεκεμβριανά, των πιο αξιόμαχων στρατιωτικών δυνάμεων του ΕΛΑΣ στην Ήπειρο, με το πρόσχημα να διαλύσουν τις – όχι υπέρτερες – δυνάμεις του ΕΔΕΣ του Ναπολέοντα Ζέρβα, ενώ η τύχη της χώρας εκρίνετο στις οδομαχίες της Αθήνας.

Έτσι, η κίνηση αυτή φαντάζει, και μάλλον προφανώς είναι, απo την οπτική της αριστεράς αδικαιολόγητη.

Οι ίδιες πηγές υπονοούν και ισχυρίζονται ότι οφείλεται σε μυστικές εντολές της Μόσχας για να προστατευθεί το νεοπαγές κομμουνιστικό καθεστώς της Αλβανίας, από σχετικές βλέψεις της Αγγλίας, για τις οποίες την ενημέρωνε ο διαβόητος πράκτορας των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών και φανατικός κομμουνιστής, Κιμ Φίλμπυ, ο οποίος αργότερα κατέφυγε και απεβίωσε στη Σοβιετική Ένωση. Αλλά και η φημολογούμενη πρόθεση του Ναπολέοντος Ζέρβα, να συμπράξει με τους Άγγλους και να εισβάλει στη Βόρεια Ήπειρο για να την ενσωματώσει στον ελληνικό κορμό.

Έτσι, η μεταφορά των πιο επίλεκτων μονάδων του ΕΛΑΣ στην Ήπειρο, με επικεφαλής μάλιστα του στρατιωτικούς ηγέτες του, Στέφανου Σαράφη και του καπετάνιου Άρη Βελουχιώτη, θα εμπόδιζε τον Ν. Ζέρβα να υλοποιήσει τις προθέσεις του.

Η εμπέδωση του καθεστώτος του Ενβέρ Χότζα στην Αλβανία ήταν προφανώς πρώτη προτεραιότητα για τους Σοβιετικούς έναντι της Ελλάδος, γιατί για την Ελλάδα υπήρξε η συμφωνία Στάλιν – Τσώρτσιλ, κατά την οποία η Ελλάδα θα υπάγετο εις την Αγγλική επιρροή, ενώ για την Αλβανία ουδεμία συμφωνία και δέσμευση υπήρξε.

Έτσι, για μέρος της αριστερής βιβλιογραφίας εξηγούνται οι βαθύτερου λόγου που επέβαλαν την μετακίνηση ισχυρών στρατιωτικών δυνάμεων του ΕΛΑΣ στην Ήπειρο.

Βεβαίως, πρόκειται περί επιχειρημάτων, τα οποία όμως προερχόμενα από την αριστερά φαίνονται ευλογοφανή, δεδομένης και της πλήρους εξάρτησης του ΚΚΕ από τη Μόσχα, η οποία εν προκειμένων ενδιαφέρετο να μην απωλέσει την Αλβανία, αφού για την Ελλάδα είχε δεσμευθεί.

Θα έλεγα, όμως, ότι η κρυφή ιστορία αυτής της πτυχής των Δεκεμβριανών, θα παραμείνει μάλλον βυθισμένη σε ανεξερεύνητα σκοτάδια, όπως τόσα περιστατικά αυτής της σκοτεινής περιόδου, που ανήκουν στην αριστερή όχθη της ιστορίας…