Τι γνωρίζουμε για την επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν

46

Ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε ότι επιτέθηκε στο Ιράν νωρίς το πρωί της Παρασκευής, πλήττοντας δεκάδες στόχους, συμπεριλαμβανομένων πυρηνικών εγκαταστάσεων, και σκοτώνοντας υψηλόβαθμους Ιρανούς στρατιωτικούς αξιωματούχους και επιστήμονες.

Η έκταση των επιθέσεων και οι ζημιές που προκάλεσαν δεν ήταν αμέσως σαφείς. Ωστόσο, οι βομβαρδισμοί προκάλεσαν φόβους ότι η μακροχρόνια σύγκρουση μπορεί να εξελιχθεί σε ολοκληρωτικό πόλεμο, εμπλέκοντας τις δύο ισχυρότερες στρατιωτικές δυνάμεις της Μέσης Ανατολής, εξηγούν οι NYT.


 

Τι συνέβη στο Ιράν;

Σύμφωνα με τέσσερις ανώτερους Ιρανούς αξιωματούχους, το Ισραήλ επιτέθηκε τουλάχιστον σε έξι στρατιωτικές βάσεις γύρω από την Τεχεράνη, σε κατοικίες μέσα σε δύο «ασφαλείς οικισμούς» για στρατιωτικούς διοικητές, καθώς και σε πολλαπλά κτίρια κατοικιών στην περιοχή της Τεχεράνης.

Πού επιτέθηκε το Ισραήλ;

Τα ιρανικά κρατικά μέσα ενημέρωσης έδειξαν εκρήξεις σε όλη την Τεχεράνη, με καπνό και φωτιά να ξεπηδούν από κτίρια.

Κάτοικοι στις ιρανικές πόλεις Ισφαχάν, Αράκ και Κερμανσάχ, που φιλοξενούν στρατιωτικές και βιομηχανικές εγκαταστάσεις, ανέφεραν επίσης ότι άκουσαν εκρήξεις.

Ο Μοχάμαντ Τζαμαλί, που βρισκόταν σε ταράτσα στην Τεχεράνη, δήλωσε ότι μπορούσε να δει δύο ισραηλινά μαχητικά να επιτίθενται σε αεροπορική βάση των Φρουρών της Επανάστασης. «Αυτό που βλέπω είναι δύο τεράστιες φλόγες και καπνός να ανεβαίνουν από δύο στρατιωτικές βάσεις στα ανατολικά της Τεχεράνης», είπε.

Ανώτερος Ιρανός αξιωματούχος ανέφερε ότι δέχτηκε επίθεση ο οικισμός Σαράκ-ε-Σαχίντ Μαχαλαντί, όπου διαμένουν ανώτατοι στρατιωτικοί διοικητές, και ότι τρία κτίρια κατοικιών κατεδαφίστηκαν.

Ποιοι σκοτώθηκαν στην επίθεση;

Τα κρατικά μέσα ενημέρωσης του Ιράν μετέδωσαν ότι δύο διακεκριμένοι πυρηνικοί επιστήμονες, οι Μοχάμαντ Μεχντί Τεχράντσι και Φερεϊντούν Αμπασί, σκοτώθηκαν όταν το Ισραήλ επιτέθηκε στα σπίτια τους.

Η κρατική τηλεόραση του Ιράν μετέδωσε επίσης ότι σκοτώθηκε ο ισχυρός αρχηγός των Φρουρών της Επανάστασης, στρατηγός Χοσεΐν Σαλαμί, μαζί με τον αναπληρωτή αρχηγό των ιρανικών ενόπλων δυνάμεων, στρατηγό Γκολαμαλί Ρασίντ, καθώς και τον πυρηνικό επιστήμονα Αμπασί.

Η επίθεση φαίνεται να σηματοδοτεί μια νέα φάση στις ισραηλινές ενέργειες κατά του Ιράν, με στόχο κρίσιμα πρόσωπα. Για χρόνια, το Ισραήλ πραγματοποιούσε στοχευμένες δολοφονίες κατά ανώτατων στρατιωτικών και πυρηνικών επιστημόνων. Ορισμένα από τα χτυπήματα της Παρασκευής φαίνεται να είχαν στόχο τη μαζική εξόντωση τέτοιων προσώπων.

Το επίσημο ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA μετέδωσε ότι τουλάχιστον δώδεκα άμαχοι σκοτώθηκαν επίσης από τις επιθέσεις στην Τεχεράνη.

Γιατί επιτέθηκε το Ισραήλ στο Ιράν;

Ισραηλινοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η επίθεση ήταν «προληπτική», αν και δεν υπήρξαν άμεσες ενδείξεις ότι το Ιράν σχεδίαζε επίθεση. Σε ανακοίνωσή του, ο ισραηλινός στρατός ανέφερε ότι ενήργησε «σε απάντηση στη συνεχιζόμενη επιθετικότητα του ιρανικού καθεστώτος κατά του Ισραήλ» και υπαινίχθηκε ότι θα υπάρξει συνέχεια, χαρακτηρίζοντας την επίθεση «πρώτο στάδιο».

Ένας Ισραηλινός στρατιωτικός αξιωματούχος, υπό τον όρο της ανωνυμίας, δήλωσε ότι οι επιθέσεις στόχευσαν στοιχεία του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν και τις δυνατότητες παραγωγής μακράς εμβέλειας πυραύλων.

Σύμφωνα με τις ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες, το Ιράν προωθεί κρυφό πρόγραμμα για την κατασκευή πυρηνικού όπλου και διαθέτει αρκετό υλικό για την κατασκευή 15 πυρηνικών βομβών μέσα σε λίγες ημέρες. Ο αξιωματούχος δεν παρείχε αποδείξεις για την εκτίμηση αυτή.

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου χαρακτήρισε το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν «σαφή και άμεση απειλή για την επιβίωση του Ισραήλ» σε βιντεοσκοπημένη δήλωση.


Οι αναλυτές επισημαίνουν ότι το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν έχει προοδεύσει σημαντικά την τελευταία δεκαετία. Την Πέμπτη, η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας ενέκρινε ψήφισμα που δηλώνει ότι το Ιράν δεν συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις μη διάδοσης πυρηνικών -η πρώτη τέτοια επίπληξη εδώ και δύο δεκαετίες. Το Ιράν καταδίκασε την απόφαση, δηλώνοντας ότι «αμφισβητεί πλήρως την αξιοπιστία και το κύρος» του διεθνούς οργανισμού.

Ενεπλάκησαν οι Ηνωμένες Πολιτείες;

Ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο δήλωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες «δεν συμμετείχαν στις επιθέσεις κατά του Ιράν». Πρόσθεσε ότι «το Ισραήλ μάς ενημέρωσε ότι θεωρεί την ενέργεια αναγκαία για την αυτοάμυνά του».

Ο Ρούμπιο προειδοποίησε το Ιράν να μην προβεί σε αντίποινα κατά αμερικανικών στόχων ή προσωπικού. «Για να είμαι σαφής: το Ιράν δεν πρέπει να στοχεύσει αμερικανικά συμφέροντα ή προσωπικό».

Η ισραηλινή επίθεση ήρθε μετά από μήνες διαφωνίας μεταξύ του προέδρου Τραμπ και του Νετανιάχου για το πώς να διαχειριστούν το Ιράν. Ο Τραμπ έχει αποθαρρύνει επιθέσεις όσο βρίσκονται σε εξέλιξη συνομιλίες ΗΠΑ-Ιράν για τα πυρηνικά.

Λίγες ώρες πριν από την επίθεση, ο Τραμπ είχε δηλώσει ότι μια επίθεση θα μπορούσε να καταστρέψει τις πιθανότητες διπλωματικής λύσης. «Νομίζω ότι θα το τινάξει στον αέρα», είπε, προσθέτοντας όμως, «ίσως να το βοηθήσει κιόλας, αλλά μπορεί και να το τινάξει».

Αναμένοντας περιφερειακή κλιμάκωση, οι ΗΠΑ απομάκρυναν διπλωμάτες από το Ιράκ την Τετάρτη και ενέκριναν την εθελοντική αποχώρηση οικογενειών Αμερικανών στρατιωτών από άλλες χώρες της Μέσης Ανατολής.

Περίπου 40.000 Αμερικανοί στρατιώτες σταθμεύουν στον Περσικό Κόλπο και σε άλλα σημεία της Μέσης Ανατολής για την υπεράσπιση αμερικανικών βάσεων και συμφερόντων στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας του Ισραήλ. Το αεροπλανοφόρο Carl Vinson, εξοπλισμένο με μαχητικά F-35, πλέει στην Αραβική Θάλασσα.

Ένα κρίσιμο ερώτημα είναι αν οι Ηνωμένες Πολιτείες θα αναλάβουν ενεργό ρόλο στην υπεράσπιση του Ισραήλ από πιθανή ιρανική αντεπίθεση, όπως έπραξαν κατά την ανταλλαγή αεροπορικών χτυπημάτων πέρυσι. Ο Ρούμπιο δεν έκανε αναφορά σε κάτι τέτοιο, τονίζοντας ότι «προτεραιότητά μας είναι η προστασία των αμερικανικών δυνάμεων στην περιοχή».

Ποια είναι η κατάσταση των συνομιλιών ΗΠΑ – Ιράν για τα πυρηνικά;

Αμερικανοί και Ιρανοί διαπραγματευτές σχεδίαζαν να συναντηθούν την Κυριακή στο Ομάν για τον έκτο γύρο συνομιλιών για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν -αν και η συνάντηση αυτή πλέον τελεί υπό αμφισβήτηση.

Οι δύο πλευρές παραμένουν σε αδιέξοδο ως προς το αν το Ιράν θα πρέπει να συνεχίσει τον εμπλουτισμό ουρανίου εντός των συνόρων του. Κατά την πρώτη του θητεία, ο Τραμπ απέσυρε τις Ηνωμένες Πολιτείες από τη συμφωνία του 2015 για τα πυρηνικά του Ιράν, που είχε υπογράψει ο Μπαράκ Ομπάμα, χαρακτηρίζοντάς την «μονόπλευρη». Αυτή τη φορά φαίνεται πρόθυμος να αποφύγει την εμπλοκή σε ευρείας κλίμακας σύγκρουση στη Μέση Ανατολή.

Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ο Τραμπ δήλωσε ότι η στάση του Ιράν στις διαπραγματεύσεις είναι «απαράδεκτη» και εξέφρασε απαισιοδοξία για την επίτευξη συμφωνίας. «Χάνω όλο και περισσότερο την εμπιστοσύνη μου», δήλωσε σε podcast της New York Post την Τετάρτη. «Φαίνεται να καθυστερούν επίτηδες και αυτό είναι κρίμα».

Πηγή: euro2day.gr

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΑΡΘΡΑΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟ