Το πρακτορείο Ρόιτερ μετέδωσε πως τα πλάνα της Τουρκίας για ενεργοποίηση του αντιαεροπορικού συστήματος έχει αναβληθεί λόγω της πανδημίας. Εξέλιξη που λειτουργεί υποστηρικτικά προς όφελος της Άγκυρας καθώς μια πιθανή ενεργοποίηση του συστήματος θα οδηγούσε την Ουάσιγκτον σε αποφάσεις για κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας.
Ωστόσο, αυτή η καθυστέρηση δεν μπορεί να θεωρηθεί και ως αλλαγή των προτεραιοτήτων της Άγκυρας. Αρχές Μαρτίου, μετά το ταξίδι στη Μόσχα και τη συνάντηση με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε αναφέρει, σε δημοσιογράφους που τον συνόδευαν, πως δεν υπάρχει αλλαγή σχεδίων για το πυραυλικό σύστημα: «Οι S-400 είναι περιουσία μας. Όλα τα τμήματα έχουν παραληφθεί και τα συστήματα θα τεθούν σε λειτουργία τον Απρίλη».
Ο Απρίλης σε λίγο φεύγει και καμιά ενεργοποίηση του οπλικού συστήματος δεν έγινε γνωστή. Σύμφωνα πάντα με το Ρόιτερς υψηλόβαθμοι Τούρκοι αξιωματούχοι ανέφεραν στο πρακτορείο ότι η καθυστέρηση μπορεί να επεκταθούν λόγω ορισμένων
«τεχνικών ζητημάτων».
Αυτό το τελευταίο σημείο, δηλαδή ότι η καθυστέρηση οφείλεται σε «τεχνικά ζητήματα» δεν φαίνεται να γίνεται πιστευτή. Όπως
είπε και ο Ερντογάν όλα τα τμήματα βρίσκονται ήδη στην Τουρκία. Από τον περασμένο Ιούλη είχε παραδοθεί το σύστημα στην Τουρκία για το οποίο η Άγκυρα θα καταβάλει στην Μόσχα ένα ποσό που ανέρχεται στα 2,5 δισεκατομύρια δολάρια.
Παράλληλα τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης είχαν στο παρελθόν γράψει πως τα τουρκικά πληρώματα έχουν εκπαιδευτεί και είναι έτοιμα να χρησιμοποιήσουν τα συστήματα. Δύο παράγοντες που δείχνουν πως το πρόβλημα δεν είναι τεχνικό. Φαίνεται πως κύρια αιτία είναι η κατάσταση της οικονομίας στην Τουρκία λόγω κορωνοϊού.
Η απόκτηση του συστήματος τοποθέτηση την Τουρκία κάτω από την ομπρέλα των προνοιών του Νόμου για την Αντιμετώπιση των Αντιπάλων της Αμερικής Μέσω Κυρώσεων (CAATSA). Μια νομοθεσία που κατά κάποιο τρόπο απαγορεύει στους συμμάχους των ΗΠΑ να αποκτούν οπλικά συστήματα από τη Ρωσία.
Η πιθανότητα οικονομικών κυρώσεων που προκύπτουν από τη συγκεκριμένη νομοθεσία, ειδικότερα σε μια περίοδο κατά την οποία η Άγκυρα είναι πρόθυμη να λάβει εξωτερική οικονομική βοήθεια, σήμαινε σοβαρό περιορισμό της τουρκικής οικονομίας. Η επίκληση «τεχνικών ζητημάτων» μπορεί να είναι και ένας τρόπος να εξαγοράσει χρόνο προκειμένου να αποφευχθεί η επιβολή κυρώσεων από το Κογκρέσο.
Αρχές της εβδομάδας το Στέιτ Ντιπάρτμεντ υπενθύμισε το ενδεχόμενο κυρώσεων σε περίπτωση που ενεργοποιηθεί το ρωσικό αντιαεροπορικό και αντιπυραυλικό σύστημα. Εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών επανέλαβε ότι η Ουάσιγκτον αντιτίθεται σθεναρά στην απόκτηση των S-400 από την Άγκυρα. «Συνεχίζουμε να τονίζουμε στο υψηλότερο επίπεδο ότι η αγορά των S-400 είναι το αντικείμενο συνεχιζόμενων συζητήσεων που αφορούν την επιβολή κυρώσεων στο πλαίσιο του Νόμου για την Αντιμετώπιση των Αντιπάλων της Αμερικής Μέσω Κυρώσεων (CAATSA) και παραμένει ένα σημαντικό εμπόδιο στη διμερή σχέση και στο ΝΑΤΟ», τόνισε χαρακτηριστικά.
Αμφισβητούνται τα τεχνικά ζητήματα
Η επίκληση από Τούρκους υψηλόβαθμους αξιωματούχους στην ύπαρξη τεχνικών ζητημάτων για την μη ενεργοποίηση των ρωσικών συστημάτων φαίνεται πως δεν στέκουν στην κοινή λογική και αντίθετα ενισχύουν τις υποψίες πως άλλοι είναι οι λόγοι που δεν έκανε το τελευταίο βήμα η Άγκυρα ή ενδεχομένως δεν το είπε δημοσίως.
Σύμφωνα με όλα όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας τα συστήματα έχουν παραληφθεί από την Τουρκία. Τα ραντάρ των συστημάτων έχουν ήδη ελεγχθεί και λειτουργούν κανονικά. Επίσης έχουν παραληφθεί και οι πύραυλοι τους οποίους τα συστήματα S-400 χρησιμοποιούν για να πλήττουν τους στόχους.
Όλα αυτά σημαίνει ότι τα ρωσικά συστήματα που βρίσκονται στην Τουρκία μπορεί να λειτουργήσουν.
Το μόνο που σύμφωνα με τους ειδικούς δεν έχει γίνει μέχρι στιγμής είναι η πραγματοποίηση μιας άσκησης μα πραγματικά πυρά ώστε να ολοκληρωθεί η εξέταση της λειτουργίας των συστημάτων. Πρακτική που εφαρμόζεται για όλα τα οπλικά συστήματα που αποκτά μια χώρα. Και φαίνεται ότι επί του παρόντος η Τουρκία δεν έχει αποφασίσει πότε θα προχωρήσει με την πραγματοποίηση αυτής της άσκησης.
Σ’ ό,τι αφορά τους Ρώσους δεν μπαίνει οποιοδήποτε θέμα ως προς τι θα κάνει απ’ εδώ και πέρα η Τουρκία. Αυτοί φρόντισαν να πουλήσουν τους πυραύλους στην Τουρκία και να εισπράξουν τα χρήματα. Προκαλώντας την ίδια ώρα και προβλήματα στις σχέσεις της Τουρκίας με τις ΗΠΑ.
Τι επηρέασε τις εξελίξεις
Δύο φαίνεται να είναι παράγοντες που επηρέασαν τις εξελίξεις σ’ ό,τι αφορά τις τουρκικές αποφάσεις για τους S-400. Το πρώτο ζήτημα είναι η κατάσταση της τουρκικής οικονομίας που έχει επηρεαστεί δυσμενώς λόγω της πανδημίας. Επιβολή κυρώσεων από τις ΗΠΑ αυτή την περίοδο θα ήταν καταστροφική για την Τουρκία και τον Ερντογάν. Γι’ αυτό και επιχειρήθηκε να περάσει το μήνυμα πως δεν ενεργοποιήθηκαν οι S-400. Το δεύτερο ζήτημα είναι η κατάσταση στη Συρία. Η Τουρκία ως γνωστό είχε ζητήσει την ανάπτυξη δύο συστοιχιών Πάτριοτ στα νότια σύνορα της. Αυτά τα συστήματα μπορεί να παραμείνουν εκεί για ένα χρόνο δεδομένου ότι η Άγκυρα δεν θα προχωρήσει στην ανάπτυξη των ρωσικών πυραύλων.
