Η εταιρεία κολοσσός του Μαρκ Ζούκερμπεργκ είναι στο στόχαστρο για τις πρακτικές της και ειδικότερα για τον τρόπο που τον οποίο εξαγοράζει μαζικά τις εταιρείες που θα μπορούσαν να αναπτύξουν ανταγωνιστικές εφαρμογές.
Δύο αγωγές, μία από την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου και μια από 48 Πολιτειακούς Γενικούς Εισαγγελείς κατηγορούν την Facebook ότι συμπεριφέρεται ως ένα μονοπώλιο που κατάφερε το 2019 να έχει κέρδη 18,9 δισεκατομμύρια δολάρια. Η εταιρεία κατηγορείται ότι έκανε πράξη την άποψη που είχε διατυπώσει ο ιδρυτής σε ένα e-mail το 2008, όταν είχε υποστηρίξει ότι «είναι καλύτερο να αγοράζεις παρά να ανταγωνίζεσαι».
Ειδικότερα στο στόχαστρο βρίσκονται δύο μεγάλες εξαγορές που έκανε η Facebook. Η μία αφορούσε την εξαγορά του Instagram σε μια συγκυρία όπου η Facebook υποχωρούσε στο κρίσιμο πεδίο των κινητών τηλεφώνων και έτσι επέλεξε να εξαγοράσει τον ανερχόμενο ανταγωνιστή της στο πεδίο των πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης.
Από την άλλη μεριά, η αγωγή των Πολιτειακών Γενικών Εισαγγελέων στέκεται ιδιαίτερα στο πως παρότι το Facebook είναι μια δωρεάν εφαρμογή, η απουσία ανταγωνισμού είχε ως αποτέλεσμα οι χρήστες που δεν μπορούσαν να πάνε σε κάποια ανταγωνιστική εφαρμογή να καταλήγουν να εκχωρούν στην εταιρεία μεγαλύτερο μέρος των προσωπικών δεδομένων τους σε αντάλλαγμα για τις υπηρεσίες που τους παρέχει. Το επιχείρημα αυτό είναι κεντρικό γιατί πρέπει να αποδειχτεί ότι όντως υπάρχει ζημιά των καταναλωτών.
Παράλληλα, κατηγορούν την Facebook ότι χάρη την κυρίαρχη μονοπωλιακή της θέση για να συντρίψει τους αντιπάλους της και να μην τους αφήσει χώρο να αναπτυχθούν.
Δε είναι η πρώτη φορά που η Facebook βρίσκεται στο στόχαστρο της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Εμπορίου. Το 2019 είχε πληρώσει ένα πρόστιμο πέντε δισεκατομμυρίων δολαρίων για τις παραβιάσεις προσωπικών δεδομένων σε σχέση με την υπόθεση Cambridge Analytica.
Πάντως, το αίτημα για να μπει φραγμός στις μονοπωλιακές πρακτικές της Facebook έχει στις ΗΠΑ μια ευρύτερη διακομματική υποστήριξη, καθώς τόσο οι Δημοκρατικοί όσο και οι Ρεπουμπλικάνοι την έχουν επικρίνει ενώ και ο Ντόναλντ Τραμπ έχει δηλώσει ότι τέτοιες εταιρείες έχουν πολύ μεγάλη σημασία και κάπως πρέπει να μπει φραγμός.
Μεγάλο μέρος των κινήσεων και των πρωτοβουλιών της Facebook έχει να κάνει και με τον τρόπο που αναζητά διαρκώς τρόπους να μη χάνει κοινό και να διευρύνει την απήχησή της.
Ας μην ξεχνάμε ότι εδώ και μερικά χρόνια έχει διαπιστώσει ότι είναι λιγότερο δημοφιλής με την κρίσιμη ηλικιακή και καταναλωτική κατηγορία των κάτω των 35. Όμως, η ηλικιακή αυτή κατηγορία είναι βασική πηγή διαφημιστικού εσόδου για τις πλατφόρμες κοινωνική δικτύωσης, γιατί οι διαφημιστές διαπιστώνουν ότι σε πολύ μικρό επηρεάζεται από τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης. Αυτό εξηγεί γιατί προσπαθεί διαρκώς να κάνει το ίδιο το Facebook να ενσωματώνει τα στοιχεία που εμφανίζονται σε νέες εφαρμογές.
Και προφανώς η εταιρεία θεωρεί ότι ο καλύτερος τρόπος είναι να εξαγοράζει τις ανταγωνιστικές πλατφόρμες, αλλά ακόμη και start-up που θα μπορούσαν να αποδειχτούν χρήσιμες σε αυτή την προσπάθεια.
Η παγκόσμια σύγκρουση με τους ψηφιακούς γίγαντες
Η σύγκρουση αυτή είναι τμήμα ενός συνολικότερου πολέμου ανάμεσα στις κυβερνήσεις και τις γιγαντιαίες εταιρείες στο χώρο των ψηφιακών τεχνολογιών. Η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου είχε ανακοινώσει ότι εξετάζει τις συναλλαγές πέντε τεχνολογικών κολοσσών: της Alphabet Inc (που έχει την Google), την Amazon.com Inc, την Facebook Inc. Και τη Microsoft Corp.
Αν στις ΗΠΑ η σύγκρουση αφορά τις μονοπωλιακές πρακτικές, στην Ευρώπη η σύγκρουση αφορά τη φορολογία. Οι περισσότερες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις εκτιμούν ότι οι μεγάλες ψηφιακές εταιρείες ουσιαστικά προσπαθούν να αποφύγουν να φορολογηθούν αναλογικά προς τα πολύ μεγάλα εισοδήματα που εξασφαλίζουν από τη δραστηριοποίησή τους ανάμεσα στους ευρωπαίους χρήστες.
Μάλιστα, η γαλλική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα επιμείνει να εισπράξει τον σχετικό ειδικό φόρο, παρά την απειλή των ΗΠΑ για αντίποινα μέσω τιμωρητικών δασμών στη γαλλική σαμπάνια, το τυρί, τις τσάντες χειρός και άλλα προϊόντα.
Την ίδια ώρα σε όλες τις χώρες πληθαίνουν οι φωνές που επικρίνουν συνολικότερα τους «ψηφιακούς γίγαντες», τον τρόπο που εκμεταλλεύονται τα προσωπικά δεδομένα (αυτό που έχει αποκληθεί ο «καπιταλισμός της επιτήρησης) και τον τρόπο που κυριαρχούν σε πρακτικές όπως το ψηφιακό εμπόριο. Αυτό εξηγεί και τη διαρκή αναζήτηση για εναλλακτικές πλατφόρμες και εφαρμογές.
Μια σκληρή μάχη
Ο ίδιος ο Μάρκ Ζούκερμπεργκ δείχνει αποφασισμένος να δώσει σκληρή μάχη. Η εταιρεία επιμένει ότι βρίσκεται διαρκώς υπό ανταγωνισμό και ότι κάνει εξαγορές για να ανταγωνιστεί και όχι για να μονοπωλήσει, καθώς συνεχίζει την πίεση όλων των άλλων πλατφορμών.
Στην πραγματικότητα θα μπορούσε να πει κανείς ότι η Facebook είναι αντιμέτωπη με μια αγορά τεράστια όπου συχνά εμφανίζονται ανταγωνιστικές πλατφόρμες, ιδίως όταν έχουν απήχηση στις κρίσιμες νεαρές ηλικίες που με τον αυξημένο ψηφιακό αλφαβητισμό τους διαμορφώνουν τις τάσεις, και όπου η ίδια είναι αποκομμένη, για γεωπολιτικούς λόγους, από μεγάλες αγορές, καταφεύγει διαρκώς σε βήματα που να εξασφαλίζουν ότι ελέγχει τις βασικές πλατφόρμες και παραμένει το σημείο αναφοράς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Μένει να δούμε ποια θα είναι και η γνώμη των αμερικανικών δικαστηρίων.
Πηγή: kourdistoportocali.com
