Του Δημήτρη Ζοπουνίδη*
Πρόκειται για το πρώτο τετρακινητήριο, ευρείας ατράκτου αεροσκάφος, μεσαίων και μεγάλων αποστάσεων της κατασκευάστριας Airbus, μέχρι την κατασκευή του θηρίου Airbus A380.
Στις 17 Ιουνίου 2022, ένα Airbus A340 πέταξε από το Αεροδρόμιο του Teruel στη Μάλτα για να περάσει τεχνικό έλεγχο ώστε να επαναφερθεί στον ενεργό στόλο της Lufthansa.
Ο γερμανικός κολοσσός είχε ανακοινώσει την επιστροφή των τετρακινητήριων αεροσκαφών από τις 25/06/2021, όταν και πήρε την απόφαση να επαναφέρει 5 Airbus A340-600 σε υπηρεσία, από το αεροδρόμιο Teruel στη Ισπανία όπου και βρίσκονταν για στάθμευση μακράς διαρκείας.
Σταδιακά από τον Φεβρουάριο του 2022, η Lufthansa έχει επαναφέρει 6 αεροσκάφη A340 που εξυπηρετούν διαδρομές προς τις ΗΠΑ.
Σχετικά την οικογένεια A340 της Airbus
Το τετρακινητήριο αεροσκάφος παράχθηκε από το 1991 μέχρι και το 2011, όποτε και σταμάτησε η παραγωγή του προγράμματος.
Από τους πρώτους αερομεταφορείς που το χρησιμοποιήσαν ήταν η Air France και η Lufthansa.
Υπάρχουν ακόμη αεροπορικές εταιρείες, που επιχειρούν με αυτό στο στόλο τους ενώ άλλες το έχουν ήδη αποσύρει.
Η οικογένεια Airbus A340 περιλαμβάνει τις εξής παραλλαγές:
- Α340-200
- Α340-300
- Α340-500
- Α340-600
Από την πρώτη παραλλαγή μέχρι την τελευταία το A340 μπορεί να φιλοξενήσει από 250 επιβάτες έως και 475 παρέχοντας πτήσεις έως 9.000 ναυτικά μίλια.
Με την υποστήριξη τεσσάρων κινητήρων, το A340 επιχειρεί, υποστηρίζοντας απευθείας πτήσεις προς πολλούς προορισμούς. Επιτρέπει επίσης τις πτήσεις από αεροδρόμια σε μεγάλα υψόμετρα και κλιματολογικές συνθήκες που θα ήταν εκτός ορίων για άλλα αεροσκάφη.
Το A340 έχει συγκεντρώσει μερικούς εντυπωσιακούς αριθμούς:
- Πάνω από 600 εκατομμύρια επιβάτες έχουν πετάξει
- πάνω από 20 εκατομμύρια ώρες πτήσης
- 2,5 εκατομμύρια κύκλοι πτήσεων με αεροπορικές εταιρείες που πετούν το A340 για 16 ώρες την ημέρα.
- Έχουν παραγγελθεί πάνω από 370 Α340.
Ο τετρακινητήριος γίγαντας, χρησιμοποιεί την ίδια βασική άτρακτο και πτέρυγα με τον κινητήρα του Airbus A330.
Μερικές από τις αεροπορικές εταιρείες που το χρησιμοποιούν είναι οι εξής:
- Lufthansa
- Edelweiss
- Brussels Airlines
- Eurowings
- SWISS
- Mahan Air
Ενώ, πάρα πολλά είναι τα παραδείγματα αεροπορικών εταιρειών που το έχουν αποσύρει από το στόλο τους.
- Air France
- Air Belgium
- Air China
- Emirates
- Etihad
- TAP
- Saudia
- Iberia
- Joon
- Finnair
- EgyptAir
- Austrian Airlines
- Air Canada
- Virgin Atlantic
- SAS
- Iberia
- Singapore Airlines
Χρήστες για το Καλοκαίρι 2022 στην Ευρώπη
Λίγοι είναι οι αερομεταφορείς του A340 στην Ευρώπη. Από τους βασικούς που έχουν απομείνει είναι η SWISS, Lufthansa, eurowings και edelweiss καθώς και η Air Belgium, ενώ υπάρχουν ακόμη κάποια παραδείγματα.
Η edelweiss, μάλιστα, πολλές φορές, το έχει τοποθετήσει σε γραμμές προς Ελλάδα όπως για παράδειγμα, το δρομολόγιο Ζυρίχη – Ηράκλειο (ZRH-HER).
Η Air Belgium επίσης, από τις αρχές του 2021, απέσυρε το πρώτο από τα A340s της, ενώ πλέον το 2022, τα έχει αποσύρει όλα.
Αρχικά, το A340 φάνηκε να κατασκευάστηκε για επιτυχία. Έκανε 89 παραγγελίες μέχρι το τέλος του 1987 και το Paris Air Show, αφού ανακοινώθηκε επίσημα λίγο πριν από την εκδήλωση.
Το πρώτο A340-200 ξεκίνησε να επιχειρεί με τη Lufthansa τον Μάρτιο του 1993. Η Air France παρέλαβε το πρώτο της A340-300 περίπου την ίδια περίοδο.
Το Airbus A340-200, το οποίο ονομάστηκε World Ranger, δημιούργησε μια σειρά από ρεκόρ πετώντας σε όλο τον κόσμο με μία μόνο στάση ανεφοδιασμού από το Παρίσι Air Show του 1993.
Από το Le Bourget, πέταξε στη Νέα Ζηλανδία, ανεφοδιάστηκε σε καύσιμα και έπειτα πέταξε στο Παρίσι, ολοκληρώνοντας το γύρο του κόσμου σε 48 ώρες και 22 λεπτά.
Κατά τα επόμενα χρόνια, το A340 παραγγέλθηκε από πολλές μεγάλες αεροπορικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των Cathay Pacific και Singapore Airlines.
Η Singapore Airlines, ανέπτυξε το A340 στη μακρύτερη διαδρομή του κόσμου, συνδέοντας τη Σιγκαπούρη με το Newark με all-business κατηγορία θέσεων της παραλλαγής A340-500.
Η Virgin Atlantic έγινε ο πελάτης που εκτόξευσε το A340-600 το 2002, επιχειρώντας με 19 του τύπου, μαζί με 10 A340-300s.
Γιατί απέτυχε το πρόγραμμα
Η κατανάλωση καυσίμου του Α340 ήταν η Αχίλλειος πτέρνα για το αεροσκάφος.
Το Airbus A340 ανταγωνιζόταν το Boeing 777 για το μερίδιο αγοράς. Δύο κινητήρες κοστίζουν λιγότερο από τέσσερις, για σχεδόν όλες τις αεροπορικές εταιρείες.
Η προσθήκη στα προβλήματά του A340 ήταν το δραματικά αυξανόμενο κόστος καυσίμων μέσα στην πάροδο του χρόνου. Μέχρι τη στιγμή που η παγκόσμια οικονομική κρίση χτύπησε το 2008, το κόστος των καυσίμων είχε φτάσει σχεδόν στα 4 $ το γαλόνι, από 0,5 $ το γαλόνι, 10 χρόνια πριν. Το A340 δεν ήταν πλέον οικονομικό, και άρχισε αργά να εξαφανίζεται από τους ουρανούς αφού ολοένα και περισσότερες αεροπορικές, στρέφονταν σε άλλες λύσεις.
Με την ενεργειακή κρίση του 2022 και το συνεχώς αυξανόμενο κόστος των καυσίμων, η βιωσιμότητα του συγκεκριμένου τύπου αεροσκάφους, είναι εξαιρετικά αμφίρροπη. Όσα έχουν απομείνει ενεργά και σε υπηρεσία είναι από συγκεκριμένους αερομεταφορείς που μπορούν να αντισταθμίσουν μακροπρόθεσμα το δείκτη ωφέλειας – κόστους λόγω και της αυξανόμενης ζήτησης.
Χρήσιμοι αριθμοί και Στατιστικά
Το τελειωτικό χτύπημα για τον Τετρακινητήριο Γίγαντα, ήρθε με την έναρξη της πανδημίας COVID, το 2020.
Τον Ιανουάριο του 2019, επιχειρούσαν περίπου 120 A340 κάθε μέρα. Μέχρι τον Ιανουάριο του 2020, αυτό είχε φυσικά μειωθεί σε περίπου 80-90 την ημέρα, καθώς συνεχίστηκε η φθορά του τύπου.
Όμως, καθώς ο κόσμος έκλεισε εν μέσω της εξάπλωσης του ιού, η έξοδος του Α340 από το επιχειρησιακό έργο, επιταχύνθηκε με απίστευτο ρυθμό.
Μέχρι το τέλος Μαρτίου του 2020, μόνο λίγο περισσότερα από 20 αεροσκάφη πετούσαν, την ημέρα.
Οι δραστηριότητές του A340, έφτασαν στο χαμηλότερο σημείο στις 6 Απριλίου, όταν μόλις 13 A340 πέταξαν σε όλο τον κόσμο. Η ανάκαμψη συνέχισε να είναι ασταθής.
Σήμερα, ο αριθμός των Α340 σε λειτουργία συνεχίζει να αγωνίζεται να φτάσει πάνω από 30 την ημέρα. Τις περισσότερες μέρες, μόλις 25 αεροσκάφη πετούν.
Η Virgin Atlantic έχει αφαιρέσει εντελώς τον τύπο, όπως και η SAS. Η Air Belgium απέσυρε τα τέσσερα τελευταία της, ενώ και η ισπανική Iberia απέσυρε τον Αύγουστο του περασμένου έτους, το σύνολο των Α340 του στόλου της.
Ενώ το αεροσκάφος παραμένει σε λειτουργία με περίπου 20 χειριστές, ο καθένας έχει μόνο λίγα του τύπου που απομένει. Το A340, είτε θεωρείται επιτυχία ή αποτυχία, είναι τώρα ένα σπάνιο θέαμα πλέον.
Μερικοί από τους μεγαλύτερους operators διαχρονικά, ήταν η Lufthansa με 59 παραγγελίες με το πρώτο να εντάσσεται στον στόλο το 1992, η Iberia με συνολικά 34 παραγγελίες με το πρώτο να εντάσσεται το 1996, η Singapore Airlines με 22 παραγγελίες, οπού έγιναν το 1996. Το ενδιαφέρον με την Singapore Airlines, μάλιστα, είναι πως πούλησε τα αποσυρθέντα A340 στην κατασκευάστρια Boeing με στόχο την ένταξη του Boeing 777 στον στόλο της. Τέλος, μία ικανή παραγγελία είχε και η Virgin Atlantic με 21 αεροσκάφη.
Η International Lease Finance Corporation, επίσης, κατείχε παραγγελία, 29 παραγγελιών.
Συμπερασματικά, το Airbus A340 ή αλλιώς ο «Τετρακινητήριος Γίγαντας των Αιθέρων» όπως έχει αποκαλεστεί, έχει περάσει στην ιστορία της αεροπορικής βιομηχανίας και όσα παραμένουν «εν ζωή», δηλαδή σε πτητικό και επιχειρησιακό έργο, αναμένεται να πετάξουν για κάποια χρόνια ακόμη, αλλά όσο περνούν οι δεκαετίες, τόσο θα αποσύρονται, σταδιακά. Ήδη για την παραλλαγή της οικογένειας A340, το 340-500 δεν έχει προγραμματισμένες επιβατικές πτήσεις για το 2022.
Για περισσότερες αναλύσεις αεροπορικού ενδιαφέροντος, με επιστημονική προσέγγιση, επισκεφτείτε τον επιστημονικό ιστότοπο aviationlife.gr και για περισσότερες πληροφορίες και στοιχεία σχετικά με το Διεθνές Αεροδρόμιο Χανίων, επισκεφτείτε το Western Crete Aviation Observatory (WCAO).
*Ιδρυτής της aviationlife.gr και Western Crete Aviation Observatory-Τελειοφοιτος στη Διοικηση Επιχειρήσεων Πανεπιστήμιο Μακεδονίας
