Του Ηλία Καραβόλια
Το αντικαπιταλιστικό φαντασιακό, λόγω του φρακαρίσματος στο Σουέζ, διήρκεσε λίγο. Οι εμπορικές ροές αποδεικνύονται ισχυρότερες από τις παύσεις (αφού πάντα επανέρχονται και οξυγονώνουν το σύστημα). Το ίδιο συμβαίνει και με τις ροές παραγωγής και κατανάλωσης παρά την μερική κατάργηση τους με την πανδημία. Ο καπιταλισμός άλλωστε παράγει ροές συνεχώς και παντού, όπως είδαν προ δεκαετίων οι Deleuze-Guattari.
Το σύστημα σήμερα έχει φροντίσει να «μετακομίζει», από το πραγματικό στο συμβολικό, την διαρκή του κινητικότητα σε αξίες, τιμές, αναπαραστάσεις : έτσι, το καπιταλιστικό ασυνείδητο δομείται ως σημειωτική γλώσσα( για να παραφράσουμε τον Λακάν).
Έτσι πχ, η φρενίτιδα των τελευταίων μηνών με τα κρυπτονομίσματα δεν είναι τίποτα άλλο παρά η δυνητική αναπαράσταση στο συναλλακτικό φαντασιακό της επιθυμίας «κατάργησης» του χρήματος και των ροών του( την οποία επιθυμία η αίγλη του ψηφιακού κόσμου εγκαθιστά στο συλλογικό ασυνείδητο).
Η περίφημη ενεργοβόρα εξόρυξη των κρυπτονομισμάτων στο διαδίκτυο δεν είναι παρά αναχαίτιση ροών μέσω εξόρυξης αξίας, όχι μέσω δημιουργίας της. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για εξόρυξη «αντιαξίας» αφού κάθε συναλλαγή με crypto δεν αφορά ανταλλαγή της αποδοτικότητας των συντελεστών παραγωγής.
Έχουμε συνεπώς μια διακοπή σε βασικές ροές εργασιακής, νομισματικής και κεφαλαιακής αξίας. Ας μην ξεχνάμε ότι τα συμβατικά νομίσματα των χωρών (και των ενώσεων κρατών) εκδίδονται ως «χρήμα-χρέος», ως νόμισμα με αντίκρυσμα το thinking capacity και την δυνητικότητα παραγωγής. Δηλαδή με αντίκρυσμα τον μελλοντικό πλούτο από τον ανθρώπινο ιδρώτα: ρόες μόχθου που θα δημιουργήσουν καινοτομία, προϊόν, υπεραξία, κέρδος.
Γυρνώντας πάλι στα κρυπτονομίσματα, γίνεται εμφανές ότι δεν εκδίδονται από θεσμικό φορέα ελέγχου και ρύθμισης της νομισματικής κυκλοφορίας ώστε να επιβλέπεται ο πληθωρισμός. Τα crypto δηλαδή καταργούν τις ρόες πραγματικής οικονομίας και δημιουργούν εικονικές μεν ροές, αληθινών δε εμπορευμάτων και υπηρεσιών( προς το παρόν).
Ξέρουμε ότι η θεσμισμένη «υποσχετική» ροή των κανονικών εθνικών νομισμάτων είναι το ΑΕΠ της κάθε εκδότριας χώρας. Τα cryptocurrencies όμως είναι μάλλον μια καθαρή «ροή εξέλιξης» της τεχνολογικής καινοτομίας με στόχο την εξόρυξη αντιαξίας( σημ: το αν αντιπροσωπεύουν εργασιακές ροές είναι θεωρητικό ζητούμενο).
Τι είναι αυτό ομως που ρέει στην πραγματικότητα με τα cryptocurrencies ; Είναι το φαντασιακό, η χρηματοοικονομική νοημοσύνη του δυνητικού, αυτή που πηγάζει από την ασυνείδητη απόσπαση υπεραξίας όσων κατέχουν τα σύγχρονα μέσα παραγωγής : τους πηγαίους κώδικες. Ρέει δηλαδή μελλοντική αξία από την πηγή της κρυπτογράφησης. Γιατί το αντίκρυσμα κάθε κρυπτονομίσματος είναι ο χρόνος και ο τρόπος συγγραφής ενός κώδικα. Και επειδή μπορούν να γραφτούν άπειροι κώδικες, θεωρητικά μπορούν να εξορύσσονται και να κυκλοφορούν άπειρα κρυπτονομίσματα. Οπότε θεωρητικά μπορούν όλα να γίνουν αποδεκτά ως μέσα συναλλαγών. Ως νομισματικές ρόες δηλαδή.
Συνεπώς η τιμή τους ως «εμπορικών» νομισμάτων θα είναι συνεχώς ανταγωνιστική αλλά μονίμως αναντίστοιχη με την δυνητικότητα της ζήτησης προϊόντων και υπηρεσιών, αφού αυτά θα συνεχίσουν να παρέχονται με παραγωγικό κόστος αποτιμώμενο με νομίσματα κεντρικών τραπεζών.
Εν ολίγοις: οι ρόες του φαντασιακού και των δυνητικών αναπαραστάσεων του συναλλακτικού χρήματος, δεν συμβαδίζουν με τις ρόες πραγματικής παραγωγής. Κάπου εδώ μειώνεται η αξία και φουσκώνει η τιμή ( μέχρι να ξεφουσκώσει…)
