Η μεγάλη Ρωσοαμερικανίδα φιλόσοφος της ελευθερίας και του καπιταλισμού, είναι όσο ποτέ άλλο επίκαιρη.
Του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου
Γεννημένη στις 2 Φεβρουαρίου 1905 στην Αγία Πετρούπολη από Ρωσοεβραίους γονείς, η Αλίσα Ζηνόβιεβνα Ροζενμπάουμ (Ανυ Ράντ) ήδη από την ηλικία των 8 ετών, έδειξε ότι θα μπορούσε να διαπρέψει στη φιλοσοφία και τη λογοτεχνία. Από τότε άρχισε να βλέπει τον άνθρωπο ως όν που υπάρχει, σκέπτεται και άρα μπορεί να θέλει. Ενώ έκλεινε έτσι τα 9 χρόνια της, μαθήτρια στο σχολείο, αποφάσισε να γίνει συγγραφέας. Κάθετα αντίθετη από μικρή στο μυστικισμό και κολλεκτιβισμό της ρωσικής κουλτούρας, οσο ενηλικιωνόταν θεωρούσε τον εαυτό της μια Ευρωπαία συγγραφέαΚαι αυτήν της την αντίληψη την επικύρωσε ιδιαίτερα όταν διάβασε συγγραφείς όπως τον Γουόλτερ Σκότ και – το 1918 – τον Βίκτωρ Ουγκώ, τον συγγραφέα που θαύμαζε,γιατί έδινε στους ηρωές του μια μοναδική ηρωική και ανθρώπινη ταυτόχρονα διάσταση.Τεράστιο θαυμασμό είχε επίσης και για τον Αριστοτέλη, που την ενέπνεε ορθολογισμό και ευθυκρισία απέναντι στην πραγματικότητα..
Κατά τη διάρκεια των ετών που ήταν στο γυμνάσιο, υπήρξε μάρτυρας της επανάστασης του Κερένσκυ που τον υποστήριζε ενώ το 1917 αποκήρυξε αμέσως το πραξικόπημα των Μπολσεβίκων,που το βάπτισαν επανάσταση..Από την πρώτη στιγμή η Ραντ εκανε λόγο για ιστορική απάτη. Για να ξεφύγουν από τις συρράξεις μια την πείνα, η οικογένειά της κατέφυγε στη Κριμαία όπου ολοκλήρωσε το λύκειο. Όμως,η άνοδος των Κομμουνιστών στην εξουσία, έφερε και την κατάσχεση του φαρμακείου του πατέρα της και περιόδους μεγάλης ανέχειας.Η κατάσταση αυτή ώθησε τη νεαρή συγγραφέα, να μελετά την Αμερικανική ιστορία στη τελευταία χρονιά στο λύκειο, με αποτέλεσμα να θεωρήσει αμέσως την Αμερική ως το μοντέλο έθνους ελεύθερων ανθρώπων.
Ενώ λοιπόν σπούδαζε ιστορία και φιλοσοφία στην Αγία Πετρούπολη, τη χρονιά της αποφοίτησής της το 1924, διαπίστωσε την κατάρρευση της ελεύθερης έρευνας και την κατάληψη του πανεπιστημίου της από κομμουνιστές τραμπούκους. Σε μια όλο και πιο γκρίζα ζωή, η μοναδική της ευχαρίστηση ήταν ευρωπαϊκά βιβλία,κάποιες σπάνιες τότε δυτικές ταινίες και τα θεατρικά έργα. Επειδή ήταν ομως φίλη του κινηματογράφου, ξεκίνησε να σπουδάζει σεναριογραφία στο Κρατικό Ινστιτούτο Κινηματογραφικών Τεχνών το 1924,αλλά υπό δυσάρεστες για ελεύθερο άτομο συνθήκες.
Προς το τέλος του 1925 ετσι, πήρε την άδεια να φύγει από την Ε.Σ.Σ.Δ. για να επισκεφτεί τους συγγενείς της στις Η.Π.Α. Αν και στις Σοβιετικές αρχές είπε πως η επίσκεψή της θα ήταν σύντομη, ήταν αποφασισμένη να μην επιστρέψει στη Ρωσία. Φθάνοντας στη Νέα Υόρκη το Φεβρουάριο του 1926, πέρασε έξι μήνες με τους συγγενείς της στο Σικάγο, έλαβε επέκταση της άδειας παραμονής και έφυγε για το Χόλυγουντ για να ακολουθήσει μια καριέρα ως σεναριογράφος. Τη δεύτερη της μέρα στο Χόλυγουντ, ο μεγάλος σκηνοθέτης Cecil Β. DeMille, την είδε να στέκεται στην είσοδο του στούντιο του, και την πήρε μαζί του στο σετ της ταινίας «The King of Kings» δινοντάς της μια δουλειά στην αρχή ως κομπάρσος και μετά σαν σεναριογράφο. Λίγο καιρό αργότερα,η Αυν Ράντ, συνάντησε στο στούντιο έναν ηθοποιό, τον Frank O’Connor, τον οποίο παντρεύτηκε το 1929, και παρέμειναν παντρεμένοι μέχρι το θανατό του.
Μετά από αγώνα πολλών ετών και εργασιών που δεν είχαν σχέση με το γράψιμο, ανάμεσά τους και στο τμήμα ρούχων στο RKO, πούλησε το πρώτο της σενάριο «Κόκκινο Πιόνι» στη Universal Studios, το 1932, και είδε το πρώτο της θεατρικό έργο στη σκηνή, «Τη Νύχτα της 16ης Ιανουαρίου», στην αρχή στο Χόλυγουντ και μετά στο Broadway. Το πρώτο της μυθιστόρημα, We the Living (Εμείς οι Ζωντανοί), ολοκληρώθηκε το 1933, αλλά απορρίφθηκε από τους εκδότες για χρόνια, μέχρι που ο Macmilian στις Η.Π.Α. και ο Cassell στην Αγγλία δημοσίευσε το βιβλίο το 1936. Το πιο αυτοβιογραφικό της μυθιστόρημα – βασίστηκε στα χρόνια της κάτω από τη Σοβιετική Τυραννία -, το We the Living, δεν ετυχε καλής υποδοχής από τους Αμερικανούς διανοούμενους και κριτικούς. Η Αυν Ραντ έπρεπε να αντιμετωπίσει τη φιλοκομμουνιστική κουλτούρα,που διέπρεπε τότε στην Αμερική και μύθοποιούσε στην ουσία τη σταλινική θηριωδία.
Ξεκίνησε να γράφει το Fountainhead το 1935 και στον χαρακτήρα του αρχιτέκτονα Χάουαρντ Ρόαρκ, παρουσίασε για πρώτη φορά το είδος του ήρωα που ήταν ο βασικός στόχος για τα συγγράμματά της: ο Ιδανικός Άνθρωπος όπως «μπορούσε και θα έπρεπε να είναι». To Fountainhead (Κοντά στον Ουρανό) απορρίφθηκε από δώδεκα εκδότες αλλά τελικά το δέχθηκαν οι Bobbs-Merrill. Όταν εκδόθηκε το 1943, έμεινε στην ιστορία, έγινε δε ένα best seller με μόνο μέσο διαφήμισης το ίδιο το κοινό.Αυτό ήταν που προσέδωσε αναγνώριση στη συγγραφέα ως αγωνίστρια της ατομικής υπόστασης και του απόλυτου δικαιώματος να πηγαίνει κάποιος μπροστά με την αξία του.
Η Αυν Ραντ επέστρεψε στο Χόλυγουντ αργότερα το 1943 για να γράψει το σενάριο του Fountainhead, αλλά οι περιορισμοί του πολέμου καθυστέρησαν την παραγωγή της ταινίας μέχρι το 1948. Εργαζόμενη και ως σεναριογράφος για τον παραγωγό Χάλ Γουάλλις, ξεκίνησε το μεγάλο μυθιστόρημά της το Atlas Shrugged το 1946. Το 1951 μετακόμισε πίσω στη Νέα Υόρκη και αφιερώθηκε εντελώς στην ολοκλήρωση του Άτλας. Σε αυτό το μυθιστόρημα, δραματοποίησε την μοναδική της φιλοσοφία σε μια ιστορία διανοητικού μυστηρίου που συγχώνευσε την ηθική, τη μεταφυσική, την επιστημολογία, την πολιτική, τα οικονομικά και το σεξ. Αν και θεωρούσε τον εαυτό της κυρίως μια μυθιστοριογράφο, κατάλαβε πως για να δημιουργήσει ηρωικούς φανταστικούς χαρακτήρες, θα έπρεπε να ταυτοποιήσει τις φιλοσοφικές αρχές που κάνουν αυτούς τους χαρακτήρες δυνατούς. Χρειαζόταν να δημιουργήσει «μια φιλοσοφία για τη ζωή στη γή».
Στο πλαίσιο αυτής της πορείας της, η Αυν Ραντ, έγραψε και έδωσε διαλέξεις πάνω στη φιλοσοφία της – τον Αντικειμενισμό (Objectivism)και έγραψε δυό προφητικά για την εποχή μας βιβλία για το ρόλο της Νέας Αμερικανικής Αριστεράς,στην επιδιωκόμενη από τον ολοκληρωτισμό καταστροφή των ελεύθερων κοινωνιών Δημοσίευσε επίσης και επιμελήθηκε τη δική της περιοδική έκδοση από το 1962 έως το 1976,που τα δοκίμιά της αρκούν για το υλικό εννέα βιβλίων πάνω στον Αντικειμενισμό και την εφαρμογή του στο πολιτισμό. Η Αύν Ράντ πέθανε στις 6 Μαρτίου 1982, στο διαμέρισμά της στη Νέα Υόρκη.
Κάθε βιβλίο της Αύν Ράντ εκδόθηκε όσο ήταν εν ζωή και εκατοντάδες χιλιάδες αντίτυπα πωλούνται κάθε χρόνο, με τις μέχρι στιγμής πωλήσεις να φθάνουν στα είκοσι εκατομμύρια. Πολλές εκδόσεις έγιναν μετά το θάνατό της. Το όραμά της για τον άνθρωπο και η φιλοσοφία της για τη ζωή στη γη,είναι πιθανόν να άλλαξε τις ζωές χιλιάδων αναγνωστών-οπαδών της αρκετοί από τους οποίους ξεκίνησαν ένα φιλοσοφικό κίνημα με ολοένα αυξανόμενη επιρροή στην Αμερικανική κυρίως κουλτούρα.Μιά κουλτούρα που σήμερα δέχεται την απίστευτη σε χυδαιότητα και σκοταδισμό επίθεση του αποκαλούμενου βοκισμού,την άρνηση δηλαδή της ιστορίας και της πραγματικότητας στο όνομα μιας ανιστόρητης ερμηνείας του είναι.Και αυτό συμβαίνει γιατί όπως έλεγε η Αυν Ράντ «ο πιο γρήγορος τρόπος να σκοτώσεις το πνεύμα ενός ανθρώπου,είναι να του ζητήσεις να είναι μέτριος σε αυτό που κάνει και να ζη χωρίς σκοπό»Ας μη ξεχνάμε ακόμα, ότι η αείμνηστη συγγραφέας μαι φιλόσοφος είχε πει :ο κρατισμός χρειάζεται τον πόλεμο.Μιά ελεύθερη χώρα,όχι»
