Του Δημήτρη Τζάνα*
Το Ισραήλ είναι σε διαβούλευση με τις ΗΠΑ για το είδος των αντιποίνων προς το Ιράν, καθώς η προεκλογική περίοδος στην Αμερική είναι στην τελική της φάση και η κλιμάκωση της έντασης στη Μ. Ανατολή εκτιμάται ότι θα βλάψει τόσο τον Πρόεδρο Μπάϊντεν όσο και την υποψήφια για την προεδρία Κάμαλα Χάρις με τον Ντόναλντ Τραμπ να ευνοείται. Σαν αποτέλεσμα ο γεωπολιτικός κίνδυνος παραμένει σε υψηλά επίπεδα και το ενδεχόμενο μιας ανοδικής κίνησης της τιμής του πετρελαίου να είναι πιθανό, παρά το γεγονός ότι μπορεί να αυξηθεί η προσφορά του από άλλες χώρες, όπως τις ΗΠΑ, τη Βραζιλία και τη Γουιάνα αν το κλείσιμο των στενών του Ορμούζ προκαλέσει πρόβλημα στον ομαλό εφοδιασμό.
Παρ’ όλα αυτά, οι δείκτες στη Wall Street, ο Dow Jones και ο S & P 500 ιδιαίτερα, συνεχίζουν να καταγράφουν ιστορικά υψηλά με την αμερικανική οικονομία να κινείται δυναμικά με ρυθμό 3%, την ανεργία να υποχωρεί στο 4,1% το Σεπτέμβριο και τα αποτελέσματα των εταιρειών να καταγράφουν ικανοποιητικές επιδόσεις στο 3ο τρίμηνο. Την ίδια ώρα, στην Ευρώπη η οικονομία δύσκολα φτάνει στο 0,6% με τη Γερμανία να καταγράφει αρνητικό ρυθμό στο 2ο τρίμηνο αλλά τις χώρες του νότου (Ισπανία και Ελλάδα κυρίως) να διαφοροποιούνται, καθώς καταγράφουν αξιοσημείωτη αύξηση στο ΑΕΠ τους. Ωστόσο, η αδυναμία της Ε.Ε. να δρομολογήσει την κατάλληλη μεταρρυθμιστική ατζέντα για να ανακτήσει η ευρωπαϊκή οικονομία την ανταγωνιστικότητά της, δεν εμποδίζει το βασικό εθνικό χρηματιστηριακό δείκτη, τον Dax της Φραγκφούρτης, να καταγράφει κέρδη 16% από την αρχή του έτους και να βρίσκεται σε ιστορικά υψηλές επιδόσεις.
Ενόψει των παραπάνω, θα ήταν λογικό το ελληνικό χρηματιστήριο να καταγράφει επιδόσεις που να βρίσκονται στη ζώνη των επιδόσεων του Μαΐου οπότε είχε καταγραφεί η μέχρι τώρα υψηλή επίδοση του έτους λίγο πάνω από τις 1500 μονάδες. Όμως, άλλα συμβαίνουν καθώς ο ΓΔ κινείται λίγο πάνω από τις 1400 μονάδες, με τον εκθετικό ΜΚΟ των 200 ημερών που εντοπίζεται στις 1396 μονάδες του Γ.Δ. να προσφέρει την ισχυρή του στήριξη. Οι αγοραστές έχουν σε μεγάλο βαθμό αποσυρθεί προσμετρώντας το γεωπολιτικό κίνδυνο, ή για άλλους δικούς τους λόγους, θεωρώντας ότι οφείλουν να κρατήσουν στάση αναμονής και οι πωλητές επιβάλλουν την υπεροπλία τους. Παράλληλα, η φετινή άντληση κεφαλαίων ύψους 4,2 δις. ευρώ, με ΑΜΚ, νέες εισαγωγές, placements και ομολογιακές εκδόσεις συνιστά μήνυμα εμπιστοσύνης για τις προοπτικές του ελληνικού χρηματιστηρίου αλλά έχει και παρενέργειες βραχυχρόνια: η απορρόφηση νέων τίτλων υπό συνθήκες χαμηλής ρευστότητας απαιτεί άλλες ρευστοποιήσεις προκαλώντας υποχώρηση των τιμών, ενώ και το χώνεμα στη συνέχεια απαιτεί εύλογο χρόνο καθώς οι μεταβολές των συντελεστών στάθμισης των τίτλων στους βασικούς δείκτες απαιτεί αναδιαρθρώσεις χαρτοφυλακίων.
Ωστόσο, η έλευση φρέσκων κεφαλαίων τελικά θα συντελεστεί στο βαθμό που δεν διαταραχθεί η θετική πορεία των μακροοικονομικών δεικτών (ΑΕΠ, δείκτης χρέους/ΑΕΠ, βιομηχανική παραγωγή, επενδύσεις ανεργία κοκ) και τα θεμελιώδη των εισηγμένων εταιρειών για τη τρέχουσα χρήση και τις επόμενες. Με τη ένταξη του ελληνικού χρηματιστηρίου στη watch list του οίκου FTSE Russell να φέρνει πιο κοντά την αναβάθμιση του ελληνικού χρηματιστηρίου στις ανεπτυγμένες αγορές, διαδικασία που δεν είναι βέβαιο ότι θα επιφέρει το θετικό της αποτύπωμα σε νέα ρευστότητα. Σε κάθε περίπτωση, η ασύμμετρη συμπεριφορά που καταγράφεται στο Χ.Α., στην παρούσα φάση δεν συγχρονίζεται με τις διεθνείς αγορές, έχει ορατό τέλος στον βαθμό που οι γεωπολιτικές αναταράξεις αμβλυνθούν. Με την Ελλάδα να είναι πιθανό να τις βιώνει ως ευκαιρία παρά ως απειλή, όπως απέδειξαν οι ενεργειακές εξελίξεις την τελευταία διετία καθώς τείνει να μεταμορφωθεί σε ενεργειακό κόμβο για τη μεταφορά του LNG και ηλεκτρικής ενέργειας προς άλλες χώρες !
*Σύμβουλος Διοίκησης Κύκλος ΑΧΕΠΕΥ