Του Βασίλη Κοντογιαννόπουλου
Κάθε μεταρρύθμιση αποκτά μεγαλύτερη αξία όταν επιχειρείται από μια Κυβέρνηση που αγνοεί το πολιτικό κόστος.
Ο Κυρ. Μητσοτάκης προωθεί την καθιέρωση του πολιτικού γάμου μεταξύ ομόφυλων ζευγαριών, όπως είχε δεσμευτεί προεκλογικά. Εναρμονίζει την ελληνική κοινωνία με τις εξελίξεις της εποχής και τις πολιτικο-πολιτισμικές συνθήκες που επικρατούν στις περισσότερες χώρες, στην οικογένεια των οποίων η Ελλάδα θέλει να ανήκει, τη Δύση. Κάθε μεταρρύθμιση αποκτά μεγαλύτερη αξία όταν επιχειρείται από μια Κυβέρνηση που αγνοεί το πολιτικό κόστος. Είναι δεδομένο ότι η πλειοψηφία της εκλογικής βάσης της ΝΔ είναι αρνητική. Έτσι όμως στεριώνουν οι ιστορικές μεταρρυθμίσεις. Αυτός είναι ο λόγος που η ΝΔ του Κυρ. Μητσοτάκη κυριαρχεί στο χώρο του πολιτικού κέντρου.
Επιβεβαιώνεται, για μια φορά ακόμη, το μεταρρυθμιστικό D.N.A. που κληροδότησε στην Κεντροδεξιά παράταξη ο ιδρυτής της Κων. Καραμανλής. Όλες οι μεγάλες τομές που διαμόρφωσαν τη σύγχρονη Ελλάδα, από την καθιέρωση της δημοτικής γλώσσας μέχρι την κατάργηση του βασιλικού θεσμού επιτεύχθηκαν από Κυβερνήσεις της ΝΔ παρά το γεγονός ότι προσέκρουαν στις αντιλήψεις της πλειοψηφίας της εκλογικής της βάσης. Ασφαλώς η πλειοψηφία των ψηφοφόρων της ΝΔ ανήκει στη δημοκρατική Δεξιά. Την πολιτική της όμως κυριαρχία εξασφαλίζει η διεύρυνσή της στο πολιτικό κέντρο. Οσάκις έκλεινε προς τα δεξιά συρρικνώθηκε.
Οφείλω να ομολογήσω ότι προσωπικά, η μεταρρύθμιση αυτή δε με έβρισκε σύμφωνο. Δε με είχε απασχολήσει το πρόβλημα, κι ούτε είχα αντιληφθεί την έκτασή του. Η συζήτηση που αναπτύχθηκε ανέτρεψε τους αρχικούς ενδοιασμούς μου. Δύο τοποθετήσεις συνέβαλαν. Η επιστημονική ανάλυση του Θάνου Ασκητή. Εξήγησε ότι η ομοφυλοφιλία δεν αποτελεί ούτε επιλογή ούτε ανωμαλία. Πρόκειται για διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό. Καθώς και η τεκμηρίωση της Ζαΐρας Παπαληγούρα – Ράλλη, καθηγήτριας ψυχολογίας, που αποφόρτισε από ενστάσεις και στρεβλώσεις τόσο το γάμο, όσο και την τεκνοθεσία από ομόφυλα ζευγάρια.
Κατανοώ και σέβομαι τις αντίθετες απόψεις των πολιτών που διαπερνούν οριζόντια το πολιτικό σύστημα. Μια μεταρρύθμιση που ανατρέπει παγιωμένες κοινωνικές αντιλήψεις είναι φυσικό να προκαλεί αντιδράσεις. Ιδίως όσων ανήκουν σε γενιές άνω των 50. Πρέπει όμως να γίνει σαφές ότι η μεταρρύθμιση αυτή δεν στοχεύει να αντικαταστήσει τα υφιστάμενα κοινωνικά πρότυπα με νέα. Διευρύνει την έννοια της οικογένειας και προσθέτει μια διαφορετική εκδοχή που υπάρχει στην κοινωνική πραγματικότητα. Με τη μεταρρύθμιση που προωθεί η Κυβέρνηση τα ομόφυλα ζευγάρια παύουν να είναι αόρατα και αόρατοι γονείς. Νομιμοποιούνται στη βάση των ατομικών δικαιωμάτων που αποτελούν τον πυρήνα του δυτικού πολιτισμού.
Η καθιέρωση του πολιτικού γάμου ήταν μια ανάλογη ανατροπή σε σχέση με τον μόνο επιτρεπόμενο θεσμό του θρησκευτικού γάμου. Ο θρησκευτικός γάμος θεωρείται μυστήριο που παράγει όμως έννομα αποτελέσματα. Τα ίδια αποτελέσματα παράγει και ο πολιτικός γάμος που αποτελεί απλή διοικητική πράξη ενώπιον του Δημάρχου. Το σύμφωνο συμβίωσης αποτελεί μια ακόμη εξέλιξη. Πρόκειται για απλή συμβολαιογραφική πράξη που ρυθμίζει σχέσεις ομόφυλων και ετερόφυλων ζευγαριών παράγοντας και αυτή έννομα αποτελέσματα.
Το επιχείρημα κατά της αναγνώρισης του δικαιώματος τεκνοθεσίας, σύμφωνα με το οποίο τα παιδιά πρέπει να μεγαλώνουν με το πρότυπο του πατέρα και της μητέρας κανείς δεν αμφισβητεί. Προσκρούει όμως στην πραγματικότητα. Τα παιδιά μονογονεϊκών οικογενειών δε μεγαλώνουν με τα δύο πρότυπα. Η μονογονεϊκή οικογένεια, όχι μόνο αναγνωρίζεται, αλλά και, πολύ σωστά, προστατεύεται. Αντίθετα, ετερόφυλα ζευγάρια, κάθε άλλο παρά πρότυπα γονέων αποκαλύπτονται, με κακοποιήσεις, εκμεταλλεύσεις και βιασμούς των παιδιών τους. Αυτά τα προβλήματα αντιμετωπίζει η καθιέρωση του πολιτικού γάμου ομόφυλων ζευγαριών, στη βάση των ατομικών δικαιωμάτων και κυρίως της ανάγκης προστασίας των παιδιών. Τα παιδιά χρειάζονται πάνω απ’ όλα αγάπη και φροντίδα. Κι αυτό μπορεί να προσφέρει ένα ομόφυλο ζευγάρι, ενώ δεν προσφέρουν πάντα ετερόφυλοι γονείς. Το επιχείρημα ότι τα παιδιά ομόφυλων ζευγαριών θα αντιγράψουν το πρότυπο των γονιών τους αναιρείται από το γεγονός ότι τα παιδιά με διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό γεννιούνται από ετερόφυλα ζευγάρια.
Η μεταρρύθμιση δεν έχει ούτε ιδεολογικό, ούτε πολιτικό πρόσημο. Δε θα της προσέδιδα ούτε «προοδευτικό». Πρόκειται για μια ρύθμιση που επιλύει υπαρκτά κοινωνικά προβλήματα συγκεκριμένων μειοψηφιών χωρίς να θίγει τα δικαιώματα της πλειοψηφίας. Και αυτός είναι ο ρόλος της πολιτικής και των πολιτικών. Ο πολιτικός είναι άξιος της αποστολής του όταν έχει την τόλμη να λύνει προβλήματα, παίρνοντας τις αναγκαίες αποφάσεις χωρίς να υπολογίζει το πολιτικό κόστος. Όταν αναδεικνύεται σε οδηγό και όχι ουραγό του λαού. Είναι βέβαιο ότι η αναγνώριση του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών δεν ανήκει στις προτεραιότητες της πλειοψηφίας των πολιτών. Αποτελεί όμως προτεραιότητα για μια συγκεκριμένη μειοψηφία. Η ποιότητα της δημοκρατίας συναρτάται με την αναγνώριση και κατοχύρωση των δικαιωμάτων των μειοψηφιών.
Ειδικότερα, για τους βουλευτές της ΝΔ που αντιτίθενται στη ρύθμιση, επικαλούμενοι συνειδησιακό πρόβλημα, προκύπτει το ερώτημα γιατί δεν αντιμετώπιζαν πρόβλημα συνείδησης όταν ζητούσαν την ψήφο των πολιτών για να εφαρμόσουν το πρόγραμμα του κόμματός τους που περιλάμβανε και αυτή τη μεταρρύθμιση. Είναι όμως εύλογο το ερώτημα αν η στάση τους υπαγορεύεται από τη συνείδησή τους ή από τον παπά της ενορίας τους που τους απειλεί με καταψήφιση. Η άρνηση θετικής ψήφου με αποχή ή παρών αποτελεί μια κοινοβουλευτικά αποδεκτή και συγγνωστή έκφραση διαφωνίας με νομοσχέδιο για το οποίο δεν έχει τεθεί θέμα κομματικής πειθαρχίας. Η επιμονή στην καταψήφιση δεν υποδηλώνει μόνο διαφωνία με τη ρύθμιση αλλά σαφή αποδοκιμασία της κυβέρνησης που την εισηγείται.
Διαχωρίζω την περίπτωση του κ. Βορίδη. Με τη στάση του πείθει ότι αντιμετωπίζει πράγματι πρόβλημα συνείδησης καταβάλλοντας το τίμημα ενδεχόμενης απομάκρυνσης του από το κυβερνητικό σχήμα. Δε συμβαίνει όμως το ίδιο με τη στάση του πρώην Πρωθυπουργού. Τον τελευταίο καιρό, με εκκωφαντικό τρόπο, διαφοροποιείται συστηματικά από τις κυβερνητικές πολιτικές. Από τον ελληνοτουρκικό διάλογο (δε συζητάς με πειρατές), το μεταναστευτικό χθες, τον γάμο ομόφυλων σήμερα. Θα μπορούσε να ενταχθούν στα πλαίσια της ανοχής που η ΝΔ αναγνωρίζει στους πρώην Πρωθυπουργούς να διατυπώνουν προσωπικές απόψεις. Στο συγκεκριμένο θέμα υπερβαίνει τα όρια ανοχής. Υποδεικνύει στους βουλευτές την καταψήφιση και όχι την αποχή. Υπενθυμίζει, μέσω συνεργατών του, ότι ο ίδιος ως Πρωθυπουργός ουδέποτε υπέδειξε στους βουλευτές την αποχή. Η πολιτική ιστορία του πρώην Πρωθυπουργού δεν αρχίζει από την ανάληψη της Πρωθυπουργίας. Ανατρέχει και στο 1993 όταν έχοντας αποχωρήσει από τη ΝΔ δηλώνοντας ότι δεν πρόκειται να ανατρέψει την Κυβέρνηση Μητσοτάκη, προέτρεψε τρεις προσκείμενους σε αυτόν βουλευτές να την ανατρέψουν. Ήταν η εποχή που χάριν προσωπικών φιλοδοξιών και σκοπιμοτήτων είχε επενδύσει στον εθνικισμό με αιχμή το όνομα της Μακεδονίας.
Όταν όμως επανήλθε στη ΝΔ, η τότε Κυβέρνηση Κώστα Καραμανλή είχε αποδεχθεί τη σύνθετη ονομασία της Βόρειας Μακεδονίας με γεωγραφικό προσδιορισμό, της οποίας υπήρξε πολέμιος, χωρίς να ενοχληθεί. Ως Πρόεδρος της ΝΔ επένδυσε στον αντιμνημονιακό λαϊκισμό (Ζάππειο 1, 2). Διέγραψε τη Ντόρα Μπακογιάννη επειδή υπερψήφισε το πρώτο Μνημόνιο. Ως Πρωθυπουργός υπέγραψε και εφάρμοσε το δεύτερο μνημόνιο. Οι πολιτικοί του φίλοι τον εγκωμιάζουν, αναγνωρίζοντας ότι κράτησε την Ελλάδα στο ευρώ. Το ίδιο όμως έκανε και ο Αλέξης Τσίπρας. Κι αυτός υπέγραψε τρίτο μνημόνιο και το εφάρμοσε αποτελεσματικά. Ο Τσίπρας κατηγορείται ως λαϊκιστής.
Σήμερα ο πρώην Πρωθυπουργός επενδύει στο τρίπτυχο «Πατρίς, Θρησκεία, Οικογένεια». Οι δημοσκοπήσεις αποκαλύπτουν ότι υπάρχει κενό στα δεξιά της ΝΔ της τάξης του 13-15%. Ελπίζω ότι δε θα θελήσει να επαναλάβει τον εαυτό του.
Η εκπαίδευση της Κ.Ο. της ΝΔ δε θα έπρεπε να περιοριστεί στο γάμο των ομόφυλων ζευγαριών. Η καλή γνώση της ιστορίας είναι πολύτιμη για κάθε πολιτικό.
