Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών εμφανίστηκε ενώπιον των 27 ηγετών της ΕΕ αποφασισμένος να ακολουθήσει κατά γράμμα τους όρους εντολής του στο Κυπριακό, όπως καθορίζονται από τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας. Τοποθέτηση αρκούντως σημαντική, καθώς προ διμήνου στη Γενεύη η τουρκική πλευρά παρουσιάζοντας την πρόταση για λύση δύο κρατών απαιτούσε από τον ΓΓ ΟΗΕ να κινηθεί εκτός ψηφισμάτων και όρων εντολής.
Οι τοποθετήσεις του Αντόνιο Γκουτέρες ενώπιον ενός σώματος όπως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα. Και στις τοποθετήσεις του ο ΓΓ ΟΗΕ πέραν του μηνύματος ότι είναι αποφασισμένος να προχωρήσει στο Κυπριακό, επανέλαβε ότι η λύση δύο κρατών που ζητά η τουρκική πλευρά «είναι εκτός της όποιας συζήτησης» (non-starter, ο όρος που χρησιμοποίησε). Ο ίδιος εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι μπορεί να πραγματοποιηθεί ουσιαστικός διάλογος και παραδέχθηκε, ενώπιον των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τις δυσκολίες που προκύπτουν από τις θέσεις της τουρκικής πλευράς.
Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών άκουσε χθες Νίκο Αναστασιάδη και Ερσίν Τατάρ να του καταθέτουν τις απόψεις τους για το πώς θα προχωρήσει η διαδικασία στο Κυπριακό. Ο ίδιος θα αποφασίσει πλέον για τα επόμενα βήματα, δηλαδή εάν θα συγκαλέσει μια νέα άτυπη πενταμερή ή εάν θα προχωρήσει απευθείας σε ουσιαστική διαπραγμάτευση.
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης –σύμφωνα με τα όσα είπε δημοσίως– ευνοεί να πάει η διαδικασία στο Κυπριακό σε μια απευθείας διαπραγμάτευση. Ο Ερσίν Τατάρ –όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση που εξέδωσε– δηλώνει έτοιμος για ουσιαστικές διαπραγματεύσεις δεδομένου ότι θα του αναγνωριστεί εκ προοιμίου ισότιμο καθεστώς.
Οι δηλώσεις Αναστασιάδη
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης κατά τη συνάντηση με τον ΓΓ ΟΗΕ, όπως είπε, του ανέφερε ότι «η πλευρά μας συμφωνεί με τη δική του πρόταση όπως υπεβλήθη –και όπως είχαμε και τότε τονίσει στη Γενεύη– για τον διορισμό Ειδικού Εκπροσώπου για το Κυπριακό, εκφράζοντας την ελπίδα πως θα τύχει θετικής ανταπόκρισης από τουρκοκυπριακής και τουρκικής πλευράς». Την ίδια στιγμή, συνέχισε ο ΠτΔ «επανέλαβα την ετοιμότητα και αποφασιστικότητα αλλά και την πολιτική μου βούληση, τόσο να συμμετάσχω σε μια νέα άτυπη διάσκεψη για το Κυπριακό όσο –και πιο προτιμητέο– να εμπλακούμε σε έναν δημιουργικό και ουσιαστικό διάλογο που θα βασίζεται στα Ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών αλλά και τις αρχές και αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κράτος μέλος της οποίας είναι και θα συνεχίσει να είναι η Κυπριακή Δημοκρατία».
Επιπλέον, είπε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, «εξέφρασα την ετοιμότητά μου, αν ο Γ.Γ. το κρίνει ή θεωρήσει σκόπιμο να συγκαλέσει μια κοινή συνάντηση με τον κ. Τατάρ, έτσι ώστε να διακριβωθούν οι πραγματικές προθέσεις ή μέσα από την παρέμβαση του Γ.Γ. να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις επανέναρξης ενός ουσιαστικού πλέον διαλόγου». Απαντώντας σε ερωτήσεις ο ΠτΔ είπε πως «εναπόκειται στο ΓΓ η σύγκληση της όποιας νέας άτυπης ή και ουσιαστικής». Εγώ, είπε, «έχω προτείνει έναν ουσιαστικό διάλογο, δηλαδή να αποφευχθεί με την καλή έννοια του όρου μια άτυπη η οποία επί της ουσίας θα ψάχνει για κοινό έδαφος. Γιατί όπως έχω τονίσει το κοινό έδαφος υπάρχει, εμπεριέχεται στα ψηφίσματα των ΗΕ, συνεπώς δεν μπορεί να προβλέψω ποια θα είναι τα περαιτέρω βήματα του ΓΓ και πότε ενδεχόμενα θα συγκαλέσει».
Έτοιμος και για ΜΟΕ
Ο Ερσίν Τατάρ σε ανακοίνωση του ανέφερε πως στη συνάντηση με τον ΓΓ ΟΗΕ, του τόνισε πως «ο σεβασμός στην κυρίαρχη ισότητα των δύο πλευρών και η αναγνώριση του ισότιμου διεθνούς καθεστώτος τους είναι αναπόφευκτη για έναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων». Δήλωσε ότι είναι έτοιμος υπό αυτές τις συνθήκες να προσέλθει σε διαπραγματεύσεις. Σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσε το κατοχικό καθεστώς, ο ΓΓ ΟΗΕ φέρεται να ανέφερε στον Τατάρ ότι είναι έτοιμος να τον συναντήσει στη Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβριο στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης. Ο Ερσίν Τατάρ εμφανίστηκε ενώπιον του ΓΓ έτοιμος να συζητήσει Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. Ανέφερε ότι τα ΜΟΕ που θα προτείνουν οι δύο πλευρές δεν θα πρέπει να επισκιάσουν τις προσπάθειες για λύση του προβλήματος.
Τρώγοντας έρχεται η όρεξη
Ο Ερσίν Τατάρ απαίτησε να έχει κι αυτός συνάντηση με τον ΓΓ του ΟΗΕ επικαλούμενος την «αμοιβαιότητα» που πρέπει να επιδεικνύει ο διεθνής οργανισμός απέναντι στις δύο πλευρές. Και ο Α. Γκουτέρες φρόντισε να λειτουργήσει στο πλαίσιο της αμοιβαιότητας συναντώντας και τους δύο ηγέτες. Και επειδή, τρώγοντας έρχεται η όρεξη, ο Ερσίν Τατάρ θεώρησε πως μπορεί να ζητήσει κι άλλες ανάλογες συναντήσεις μιας και βρισκόταν στις Βρυξέλλες. Απευθύνθηκε προς τους επικεφαλής των θεσμών της ΕΕ για συναντήσεις. Σαρλ Μισέλ, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και Ζοζέπ Μπορέλ του έκλεισαν την πόρτα.
Ο Ε. Τατάρ προσπαθεί να προβάλει εαυτόν και θέσεις. Και σε κάθε του κίνηση, ιδιαίτερα με ξένους, πάντα υπάρχει φωτογράφος κοντά. Όπως και στο ξενοδοχείο όπου διέμενε και συναντήθηκε στο εστιατόριο με τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας (φώτο) και όπως ο Κ. Μητσοτάκης ανέφερε, μίλησαν για δύο λεπτά.
Ο Έλληνας Πρωθυπουργός υποστήριξε πως «με τη λύση των δύο κρατών δεν πρόκειται να πάμε πουθενά». Ανέφερε ακόμα πως «στην Ευρώπη, στις Βρυξέλλες, ο κ. Τατάρ δεν πρέπει να μιλάει για δύο κράτη γιατί κανείς δεν θα τον ακούσει. Η συζήτηση σταματάει εν τη γενέσει της».
Θετικές αλλά και αρνητικές οι αναφορές
Θετικά αλλά και αρνητικά κρίνουν τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τα κόμματα, καταγράφοντας τις αναφορές για την Τουρκία, στην οποία ωστόσο δεν καταλογίζονται ευθύνες. Το ΑΚΕΛ αναφέρει ότι τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου περιλαμβάνουν θετικές αναφορές για την Κύπρο και το Κυπριακό όπως, μεταξύ άλλων, η στήριξη στη λύση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας αλλά και η αναφορά στα Ψηφίσματα του ΣΑ του ΟΗΕ για το Βαρώσι. «Ταυτόχρονα, όμως, είναι φανερό ότι προχωρούν οι διεργασίες για την αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης Τουρκίας – ΕΕ που συνιστά το πιο σημαντικό στοιχείο της «θετικής ατζέντας», χωρίς όμως να υπάρχει έμπρακτη αλλαγή της τουρκικής στάσης στο Κυπριακό», σημειώνει.
«Το ΑΚΕΛ επιμένει ότι απέναντι στην τουρκική εμμονή σε λύση δύο κρατών, η ελληνοκυπριακή πλευρά πρέπει να αναλάβει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες και να προτάξει πειστικά την ετοιμότητά της για διαπραγματεύσεις από το σημείο που διακόπηκαν στο Κραν Μοντανά», επισημαίνει.
Η ΕΔΕΚ σημειώνει ότι παρόλο που στα συμπεράσματα Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την Τουρκία γίνεται αναφορά στα ψηφίσματα του ΟΗΕ, καμία διαδικασία αναβάθμισης της τελωνειακής σχέσης Τουρκίας – ΕΕ ή έναρξη οποιωνδήποτε συζητήσεων σε επίπεδο τεχνικών επιτροπών δεν πρέπει να γίνει αποδεκτή, εάν προηγουμένως η Τουρκία δεν προχωρήσει σε μία σειρά από ενέργειες που προνοούν υλοποίηση των κυπρογενών υποχρεώσεων που έλαβε έναντι της ΕΕ το 2005 και άμεσο τερματισμό των εργασιών για εποικισμό της κλειστής πόλης της Αμμοχώστου.
Η Δημοκρατική Παράταξη σημειώνει πως το κείμενο συμπερασμάντων είναι σαφώς βελτιωμένο σε σχέση με τα προσχέδια που παρουσιάστηκαν τις προηγούμενες ημέρες. «Το ζητούμενο είναι τα Ηνωμένα Έθνη να αντιμετωπίσουν επιτέλους με αποφασιστικότητα και αυστηρότητα την τουρκική αδιαλλαξία».
Οι Οικολόγοι τονίζουν ότι είναι σημαντικές οι αναφορές στο κείμενο συμπερασμάτων για την Τουρκία χωρίς όμως απευθείας απόδοση ευθυνών. «Η Τουρκία πρέπει να εφαρμόσει τις κυπρογενείς της υποχρεώσεις (που συμφωνήθηκαν από το 2005) όπως επίσης και να εγκαταλείψει τα σχέδια εποικισμού της περίκλειστης περιοχής των Βαρωσίων και να αναθεωρήσει τις θέσεις της για λύση δύο κρατών».
Ανδρέας Πιμπίσιης
Πηγή: www.philenews.com
