Υπό αυτόν τον τίτλο, ο Andrei Soldatov και η Irina Boragan, περιγράφουν πώς και γιατί ο υβριδικός πόλεμος του Πούτιν κατά της Δύσης, παρά τις παραχωρήσεις του Ντόναλντ Τραμπ, δεν πρόκειται να σταματήσει….
Του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου
Ο Andrei Soldatov, μόνιμος ανώτερος συνεργάτης του Κέντρου Ανάλυσης Ευρωπαϊκής Πολιτικής και συνιδρυτής του ιστοτόπου Agentura.ru, μαζί με τη Ρωσίδα Δημοσιογράφο και ερευνήτρια Irina Borogan, γεννημένη στη Μόσχα το 1974, είναι δύο από τους εγκυρότερους γνώστες της δράσης των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών και των πρακτικών τους στη σημερινή νέα γεωπολιτική πραγματικότητα.
Και από την άποψη αυτή, αποκαλυπτικό είναι το τελευταίο άρθρο τους στην Επιθεώρηση Foreign Affairs, υπό τον τίτλο «Εμπρηστής, Δολοφόνος, Σαμποτέρ, Κατάσκοπος». Στο άρθρο τους αυτό, οι δύο συγγραφείς του, επισημαίνουν μια σειρά από πραγματικότητες, οποίες συνήθως θεωρούνται ήσσονος σημασίας για να γίνουν γνωστές.
Κατά πρώτον, τονίζουν ότι ο πρόεδρος Πούτιν τα τελευταία δώδεκα χρόνια, έχει κηρύξει έναν ολοκληρωτικό υβριδικό πόλεμο κατά της Δύσης, ο οποίος συμπεριλαμβάνει: εκτροχιασμούς τρένων, εμπρησμούς, επιθέσεις σε υποδομές, σχέδια δολοφονίας επιχειρηματιών που δραστηριοποιούνται στη βιομηχανία και την υψηλή τεχνολογία και εντατική παραπληροφόρηση.
Όπως κατέθεσε ανώτερος αξιωματούχος του ΝΑΤΟ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, χωρίς η κατάθεσή του να τύχει δημοσιότητας, από το 2022, στη Δύση και κυρίως την Ευρώπη, έχουν καταγραφεί πάνω από 60 επιχειρήσεις δολιοφθοράς από τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες σε 15 χώρες, κατά τον Τζαίημς Αππαθουράι, αξιωματούχο του ΝΑΤΟ, οι επιχειρήσεις αυτές θα κλιμακωθούν και αντιμετωπίζονται μόνον αν η Συμμαχία κινηθεί σε πολεμική βάση. Υπό αυτές τις συνθήκες, ο αξιωματούχος του ΝΑΤΟ θεωρεί «καλαμπούρι» την υπόθεση εργασίας ότι μια συμφωνία Τραμπ-Πούτιν θα αναγκάσει τους κατασκόπους και τους σαμποτέρ του Κρεμλίνου να μειώσουν τη δράση τους.
Κάτι παρόμοιο, επισημαίνουν και οι Soldatov και Borogan στο προαναφερόμενο άρθρο τους.
«Οι πολιτικοί αφέντες των κατασκόπων και σαμποτέρ, γράφουν, δεν θα επέτρεπαν τέτοια υποχώρηση. Πολύ λίγοι στο κατεστημένο ασφάλειας της Μόσχας πιστεύουν ότι μπορεί να επιτευχθεί μια διαρκής ειρήνη με τις Ηνωμένες Πολιτείες ή την ευρύτερη Δύση. Τον Φεβρουάριο, ο Fyodor Lukyanov, επικεφαλής της έρευνας στο Valdai Club, μια δεξαμενή σκέψης υπέρ του Κρεμλίνου, είπε ότι δεν υπάρχει καμία πιθανότητα για μια «δεύτερη Γιάλτα» – μια παγκόσμια συμφωνία που θα επαναπροσδιορίσει τα σύνορα και τις σφαίρες επιρροής στην Ευρώπη. Και ο Ντμίτρι Σουσλόφ, μια άλλη εξέχουσα φωνή της εξωτερικής πολιτικής του Κρεμλίνου, έχει πει ότι οποιαδήποτε τήξη στις σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας θα ήταν βραχύβια και απίθανο να επιβιώσει από τις ενδιάμεσες εκλογές των ΗΠΑ το 2026.
Την ίδια στιγμή, στις υπηρεσίες ασφαλείας της Ρωσίας, η δυσπιστία για τις αμερικανικές προθέσεις είναι βαθιά. Για αιώνες, η Ρωσία θεωρούσε ότι πρόθεση της Δύσης ήταν η υποταγή ή η πλήρης καταστροφή της Ρωσίας. Οι σοβιετικές και ρωσικές υπηρεσίες πληροφοριών λειτουργούσαν για δεκαετίες με την υπόθεση ότι η Δύση είναι ένας αδυσώπητος εχθρός. Στους κατασκόπους της Μόσχας, το φλερτ του Τραμπ με τον Πούτιν έδωσε την ευκαιρία να επεκτείνουν και να ενισχύσουν την εκστρατεία υπονόμευσης στην Ευρώπη. Δεδομένου του σκεπτικισμού της κυβέρνησης Τραμπ προς το NATO και την υπεράσπιση των υπερατλαντικών συμμάχων του, μια συμφωνία ΗΠΑ-Ρωσίας θα μπορούσε να αυξήσει την προθυμία της Μόσχας να εξαπολύσει αντισυμβατικές επιθέσεις στην Ευρώπη.
Μετά από τρία χρόνια πλήρους κλίμακας πολέμου στην Ουκρανία, οι υπηρεσίες κατασκοπείας της Ρωσίας έχουν πλέον κινητοποιηθεί πλήρως στην Ευρώπη και έχουν ενσωματώσει το σαμποτάζ και τον υβριδικό πόλεμο σε μια ολοκληρωμένη στρατηγική. Αυτές οι επιθέσεις δεν έχουν σχεδιαστεί απλώς για να κρατήσουν τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις σε αδιέξοδο. Αποσκοπούν επίσης στη μείωση της υποστήριξης των Ευρωπαίων προς την Ουκρανία αυξάνοντας το κόστος για τις κυβερνήσεις και τις βιομηχανίες με τρόπους που δεν είναι εύκολο να αντιμετωπιστούν.. Εάν η Δύση δεν είναι έτοιμη να αναπτύξει μια συνεκτική στρατηγική για να αντιμετωπίσει αυτές τις επιθέσεις με ένα σήμα αρκετά ισχυρό, ώστε να χρησιμεύσει ως αποτελεσματικός αποτρεπτικός παράγοντας, η Μόσχα θα δει λίγα μειονεκτήματα στην επιτάχυνση αυτής της εκστρατείας σε οποιοδήποτε μέλλον μετά τη συμφωνία.
Ας σημειωθεί επίσης ότι στην κατάθεσή του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Ιανουάριο 2025, ο Τζαίημς Αππαθουράι, χωρίς περιστροφές, επιβεβαίωσε επίσης ότι η Ρωσία στρατολογεί «εγκληματικές συμμορίες ή ασυνείδητους νέους ή μετανάστες» για τη διεξαγωγή πολλών από αυτές τις επιχειρήσεις. Τον Μάρτιο του 2024, για παράδειγμα, δύο Βρετανοί συνελήφθησαν επειδή έβαλαν φωτιά σε αποθήκη παράδοσης δεμάτων που Συνδέεται με την Ουκρανία στο ανατολικό Λονδίνο—μια επίθεση που συνδέθηκε με την παραστρατιωτική ομάδα Wagner, παραδοσιακά μέτωπο της ρωσικής στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών. Ένας λόγος για αυτό είναι ότι οι τοπικοί εγκληματίες θα μπορούσαν να στρατολογηθούν μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για εφάπαξ δουλειές χωρίς καν να γνωρίζουν για ποιον εργάζονται, καθιστώντας δυσκολότερη την αντιμετώπιση και έγινε δυσκολότερη η διείσδυση Ρώσων υπηκόων σε αυτές τις χώρες.
Εκτός από τη στόχευση της ευρωπαϊκής υποδομής και της στρατιωτικής επιμελητείας, οι κατασκοπευτικές υπηρεσίες της Μόσχας μπορεί επίσης να επιδιώκουν να χρησιμοποιήσουν επιχειρήσεις σαμποτάζ για να επηρεάσουν το πολιτικό τοπίο στις χώρες-στόχους. Για παράδειγμα, ενόψει των ομοσπονδιακών εκλογών στη Γερμανία τον Φεβρουάριο, σημειώθηκε μια σειρά επιθέσεων εναντίον αμάχων στη Γερμανία από Αφγανούς και άλλους μετανάστες. Σύμφωνα με έναν ανώτερο αξιωματούχο των γερμανικών υπηρεσιών πληροφοριών με τον οποίο μιλήσαμε λίγο πριν τις εκλογές, οι γερμανικές υπηρεσίες πίστευαν ότι Ρώσοι πράκτορες ασφαλείας μπορεί να υποκίνησαν αυτές τις επιθέσεις για να διογκώσουν την υποστήριξη προς την ακροδεξιά, η οποία αντιτίθεται στη γερμανική υποστήριξη στην Ουκρανία. Αυτές οι επιθέσεις δεν χρειάζεται απαραίτητα να είναι βίαιες για να είναι αποτελεσματικές. Για παράδειγμα, υπάρχουν ενδείξεις ότι οι ρωσικές υπηρεσίες θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να στρατολογήσουν εφήβους, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που ανήκουν στη μετασοβιετική διασπορά, για να αναρτήσουν συνθήματα μίσους στους τοίχους πολυκατοικιών σε γειτονιές με σημαντικό πληθυσμό μεταναστών, απειλώντας ή εξευτελίζοντας τους ντόπιους για να υποδαυλίσουν το μίσος κατά των προσφύγων από την Ουκρανία ή τη Συρία. Αυτές οι επιθέσεις δεν απαιτούν πολλή προετοιμασία και μπορεί να κοστίσουν μόνο μερικές χιλιάδες δολάρια. Πιο φιλόδοξοι νεοσύλλεκτοι μπορεί να πληρωθούν για να αναλάβουν πιο βίαιες ενέργειες, όπως εμπρησμό, ρίψη μολότοφ, εσχάτως δε και πώληση ναρκωτικών.
Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι πληροφοριών πιστεύουν ότι η Γερμανία, μαζί με την Πολωνία και το Ηνωμένο Βασίλειο, θα παραμείνουν ένας από τους πρωταρχικούς στόχους της Μόσχας. Δεδομένου του μεγάλου πληθυσμού μεταναστών των χωρών αυτών, από πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας και της Ουκρανίας, Επιπλέον, εν όψει της δέσμευσης του επερχόμενου καγκελαρίου Friedrich Merz να αυξήσει δραματικά τις γερμανικές αμυντικές δαπάνες και τον ρόλο του στη δυτική ασφάλεια, το Κρεμλίνο μπορεί να έχει ακόμη μεγαλύτερο κίνητρο να προσπαθήσει να αποσταθεροποιήσει τη χώρα.
Εγκυρότατες πληροφορίες μας, λένε ότι εσχάτως στα πλάνα αποσταθεροποίησης της Ε.Ε. της Μόσχας μπαίνει και η Ελλάδα, στην οποίαν η πουτινοφιλία κατέχει παγκόσμιο ρεκόρ. Η όλη περίπτωση όμως απαιτεί προσεκτικούς χειρισμούς, γιατί συνδέεται άμεσα με την Ανατ. Μεσόγειο και την εκρηκτική κατάσταση στη Μ. Ανατολή.
