Ένα ήδη πατημένο κουμπί… Του Ηλία Καραβόλια

Του Ηλία Καραβόλια

Το πλήκτρο γίνεται νοήμον : θα πατάς το κουμπί και θα μετακινείσαι από το θέλω στο κάνω, με νόημα και θύμηση (στην ουσία: «αυτό» θα κάνει).

«Φυσικό βήμα» λέει η επιστήμη ότι είναι το νέο κουμπί νοημοσύνης που βάζει η Microsoft στα windows. «Απλοποίηση για τους χρήστες» το αποκαλεί ο τεχνολογικός κολοσσός αφού ο χρήστης του πληκτρολογίου θα γράφει και ο υπολογιστής θα ακούει και θα σκέφτεται : δεν θα υπολογίζει μόνο.

Δυο πράγματα δεν θα ειπωθούν :
– ένα πλεόνασμα παιγνιώδους απόλαυσης και παραγωγικής εκμετάλλευσης, ταυτόχρονα, θα αποτυπώνεται στο χειρισμό του πληκτρολόγιου.
– θα συμβαίνει μια αγκύρωση( anchoring) της προσταγής στην παραγωγικότητα, αφού θα μετασχηματίζεται η φιγούρα του παραγωγού και δεν θα είναι πια «θεμέλιο της μανιφακτούρας η δεξιότητα του τεχνίτη» (Panzieri)

Ο βίος λοιπόν θα γίνεται ευκολότερος και η εργασία περισσότερο αποδοτική. Όμως όταν κάπου, κάποτε, κάπως, μειωθεί ή καταργηθεί αυτό που παράγει την νοημοσύνη και το νόημα (ο νους), αυτό που γεννάει την επιλογή και την επιθυμία, τελικά τι θα μείνει σε αυτό που η φύση αποκαλεί άνθρωπο ;

Και μέχρι πότε η φιλοσοφία της ανθρώπινης αναβάθμισης (cyborgs) θα ακολουθεί αυτή της τεχνολογικής εξέλιξης ;
Ποιά τα όρια μέχρι τα οποία η τεχνολογία προάγει με την καινοτομία την ανθρώπινη θέληση για δημιουργία ; Ποιος δημιουργεί τελικά, ποιος καινοτομεί; Και αλήθεια : ποιος επιθυμεί, ποιος πράττει ;

Πίσω από την σχεδιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης πολλοί βλέπουν σχεδιοποιημένο έλεγχο, υποτίμηση των παραδοσιακών παραγωγικών συντελεστών και σταδιακό εκτοπισμό του ανθρώπινου κεφαλαίου.

Χρειάζεται να εμβαθύνουμε στον μετασχηματισμό των αντιφάσεων. Να μην ξεχνάμε ότι οι μηχανές παράγουν την συνολική προσταγή απόλαυσης-θυσίας ενώ οδηγούν στην συμπίεση της συγκεκριμένης εργασίας και την αποθέωση της αφηρημένης (Negri).

Ζούμε στο εσωτερικό μιας σύνθετης κίνησης, μιας αποκάλυψης της τεχνολογικής ορθολογικότητας, μιας ροής παραγωγικής βελτιστοποίησης, πατώντας απλά ένα κουμπί, το οποίο όμως ήδη θα είναι πατημένο : η αρχιτεκτονική των έξυπνων λογισμικών και ο αλγοριθμικός ταιηλορισμός έχουν ήδη δει (πριν το δάχτυλο του χεριού) τι θέλει ο ανθρώπινους νους…