Ένα φαινόμενο που μπορεί να αλλάξει την υφή των εργασιακών σχέσεων και όχι μόνον.
Του Βασίλειου Γρ. Παπαδάκη*
Εκτός της πανδημίας Covid-19, του μεφιτισμού (μόλυνση ατμόσφαιρας εκ δυσωδών αερίων), προσετέθει και η ταχυενεργή ενδημία της σεξουαλικής παρενόχλησης.
Η σεξουαλική παρενόχληση με όρους ψυχολογίας αναφέρεται στην ενόχληση ατόμου με λόγια, άσεμνες χειρονομίες και άτοπες ενέργειες τις οποίες ο σεξουαλικά παρενοχλούμενος θεωρεί προσβλητικές και ατιμωτικές. Συναντάται συχνά στους εργασιακούς χώρους.
Επηρεάζει αρνητικά την απόδοση και εργατικότητα του ατόμου που την υφίσταται. Προκαλεί στρες με ολέθριες συνέπειες στην ψυχοπάθεια του θύματος. Έχει σοβαρότερες επιπτώσεις όταν ο παρενοχλών, (θύτης – ζημιωτής) είναι ιεραρχικά ανώτερος, ικανός να επηρεάσει καριέρα, προαγωγή η τον διορισμό του θύματος (θύμα-ζημιωθείς).
Στη Γαλλία θεωρείται αδίκημα και τιμωρείται με ένα χρόνο φυλάκιση και βαρύ χρηματικό πρόστιμο. (Νόμος 1992).
Σύμφωνα με την Jane Acberhard-Hodges του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας, εκατομμύρια γυναίκες είναι θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης. Ελάχιστες διακινδυνεύουν να υποβάλλουν μήνυση φοβούμενες την απώλεια της εργασίας τους.
Αυτά αναφέρονται στο « Dictionnaire de psychologie» (εκδοτικός οίκος Larousse, 1964).
Η σεξουαλική παρενόχληση εξελίχθηκε σε κίνημα: (κινώ, μετακινώ, προκαλώ). Τα κινήματα δεν δημιουργούν παγιωμένη πολιτική ή άλλους παράγοντες πίεσης. Διακρίνονται σε φεμινιστικά, πολιτιστικά, ειρηνιστικά, θρησκευτικά, εργατικά.
Τα κοινωνικά κινήματα, αγγλιστί Social Movements, επιδιώκουν ευρύτερες διαθρωτικές αλλαγές στο αποδεκτό σύστημα αξιών. Αποτελούν άτυπο πολιτικό θεσμό των σύγχρονων κοινωνιών. Είναι μη θεσμοποιημένη προσπάθεια για κοινωνική αλλαγή. Λειτουργούν εκτός τυπικών συστημάτων γι’ αυτό είναι και απρόβλεπτα. Εμφανίστηκαν στη Δύση μετά την βιομηχανική επανάσταση (1780-1850) και διαφέρουν από εξεγέρσεις λαϊκών στρωμάτων παλαιοτέρων εποχών, οι οποίες απέβλεπαν στην καλυτέρευση του βιοτικού επιπέδου και όχι στην αμφισβήτηση των κοινωνικών δομών.
Στα σύγχρονα κινήματα περιλαμβάνονται: φυλετικές διακρίσεις Η.Π.Α., φοιτητικό κίνημα 1968, Γαλλία, κίνημα για την απελευθέρωση της γυναίκας, αναρχικά κινήματα, κίνημα για τον γάμο ομόφυλων ζευγαριών και το κίνημα κατά της σεξουαλικής παρενόχλησης.
Σύμφωνα με τους κοινωνιολόγους και τους ψυχολόγους, υπάρχει διαφορά μεταξύ σεξουαλικής παρενόχλησης και σεξουαλικής εκμετάλλευσης. Η σεξουαλική εκμετάλλευση είναι ενέργεια ενός ατόμου το οποίο καθ’ υπέρβαση της δικαιοδοσίας επωφελείται της κοινωνικής θέσης η δύναμης για να επιβάλλει στον έτερο την σεξουαλική του ενόρμηση. Κατά τον Σίγκμουντ Φρόυντ (1856-1939) πηγή των ενορμήσεων είναι η πείνα, δίψα και η σεξουαλική ανάγκη.
Για να στοιχειοθετηθεί το αδίκημα της σεξουαλικής παρενόχλησης απαιτείται, οι ενέργειες που καταγγέλλονται, να προέρχονται από ένα άτομο το οποίον ασκεί εξουσία στο θύμα. Συχνά, η άρνηση της πραγματικότητας, η συρρίκνωση του εγώ, η απομόνωση, η έρειση για δημόσια παραδοχή, ωθούν τους πάλαι ποτέ εκλεκτούς σε παρεμφερείς δηλώσεις για την ανάκτηση της απολεσθείσας δημόσιας αναγνώρισης.
Είναι απαραίτητο, ο παθών-παθούσα, να προσφεύγει στην δικαιοσύνη εντός εύλογου χρονικού διαστήματος. Με την πάροδο δεκαετίας εμφερείς καταγγελίες παραμένουν ατέλεστες.
*Δημοσιογράφος
