Του Ζοφρουά ντε Μπεζιέ*
Δεν υπάρχει άλλη λύση εξόδου από την κρίση παρά μόνον αυτή της εξωστρέφειας, της καινοτομίας και της αμέριστης ενίσχυσης της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας. Αυτή σήμερα μπορεί να γεννά ιδέες, να τρέφει όνειρα, να αναλαμβάνει κινδύνους και να πηγαίνει προς το άγνωστο με βάρκα την ελπίδα… Και αυτή η τελευταία είναι ζωή.
Πριν εννέα χρόνια έτυχε να γνωρίσω τον λοχαγό Τζαίημς Κόπιναθ, συνταξιούχο, ο οποίος μού διηγήθηκε μία ιστορία που αξίζει τον κόπο να γίνει συνοπτικά γνωστή.
Όπως μού είπε, το 1995 είχε την ευκαιρία να συναντήσει κατά τύχη έναν άνεργο πιλότο ελικοπτέρων ο οποίος, ύστερα από μία γόνιμη συζήτηση, τον έπεισε ότι μπορούσαν να στήσουν στην Ινδία την πρώτη επιχείρηση ελικοπτέρων της χώρας αυτής. Όμως, ενώ από πλευράς business plan το εγχείρημα έδειχνε να είναι ελκυστικό, είχε απέναντί του την ινδική γραφειοκρατία. Έτσι, ο Τζ. Κόπιναθ πέρασε τρία χρόνια πιέζοντας τους κυβερνητικούς γραφειοκράτες για να λάβει τις απαραίτητες άδειες, ενώ πούλησε όλα τα περιουσιακά του στοιχεία και υποθήκευσε το σπίτι του για να αντλήσει το απαιτούμενο κεφάλαιο. Τελικά όμως η επιχείρησή του απογειώθηκε. Αυτό τού επέτρεψε να ακολουθήσει ένα επιπλέον καινούργιο όραμά του –τις φτηνές πτήσεις. Γιατί έπρεπε οι Ινδοί να ταξιδεύουν κατά μήκος και πλάτος της τεράστιας χώρας τους με τρένα, ενώ οι Αμερικανοί ταξίδευαν με αεροπλάνα; Καθιέρωσε την πρώτη χαμηλού κόστους αερογραμμή της Ινδίας, την Air Deccan, ωθώντας την κυβέρνηση να χαλαρώσει τους κανονισμούς και χρησιμοποιώντας το Διαδίκτυο για να μειώσει τις δαπάνες κράτησης. Παρ’ όλες τις αναποδιές, το εγχείρημα τελικά πέτυχε. Αν και σήμερα κινδυνεύει άμεσα από τον κορωνοιό και την πανδημία.
Πάντως δεν είναι το μόνο. Από την Ινδία στην Κίνα και από το Βιετνάμ στην Βραζιλία, χιλιάδες επιχειρηματίες αναπτύσσουν δραστηριότητες με όλους τους δυνατούς τρόπους –όχι χωρίς ταλαιπωρίες, αϋπνίες, ενίοτε δε και με τονωτικές ενέσεις. Ορισμένοι βλέπουν μία ευκαιρία στην αγορά και συντάσσουν ένα επιχειρηματικό σχέδιο για να την εκμεταλλευτούν. Άλλοι μοιάζουν περισσότερο με τον λοχαγό, παρακινούνται από την εσωτερική δύναμη για να ξεκινήσουν μία επιχείρηση και δεν δέχονται να ακούσουν όχι ως απάντηση.
Όλο και περισσότερα στοιχεία υποδεικνύουν ότι οι επιχειρηματίες έχουν ορισμένα κοινά διακριτά ψυχολογικά γνωρίσματα. Ο Νόαμ Βάσερμαν, καθηγητής στο High Business School στην Βομβάη, υποστηρίζει ότι πολλοί επιχειρηματίες είναι κατά ασυνήθιστο τρόπο, μερικές φορές υπερβολικά, σίγουροι. Είναι πεπεισμένοι ότι, ενάντια σε όλες τις πιθανότητες, θα είναι σε θέση να μετατρέψουν το όνειρό τους σε πραγματικότητα.
Επίσης, οι επιχειρηματίες είναι ιδιαίτερα ανεκτικοί στον κίνδυνο. Μία ομάδα επιστημόνων στο πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ μελέτησε τους εγκεφάλους 16 επιχειρηματιών, οι οποίοι επιλέχτηκαν επειδή είχαν αρχίσει τουλάχιστον δύο επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογίας, καθώς επίσης και 17 συνηθισμένους διευθυντές. Διαπίστωσαν ότι, κατά την λήψη ορθολογικών αποφάσεων, και οι δύο ομάδες έδωσαν τα ίδια αποτελέσματα. Αλλά κατά την λήψη «καυτών» ή επικίνδυνων αποφάσεων οι επιχειρηματίες αποδείχτηκαν, με συνέπεια, οι πιο τολμηροί.
Σε αυτό το επίπεδο σήμερα παρατηρούνται οι μεγάλες διαφορές νοοτροπίας μεταξύ επιχειρηματιών κα των χρηματοδοτών τους. Ίσως δε οι διαφορές αυτές να βρίσκονται και στην βάση των ανατροπών που παρατηρήθηκαν στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα, όταν άρχισε να αναπτύσσεται ο αποκαλούμενος «λαϊκός καπιταλισμός».
*Ιδρυτής της Omea Telecom στην Γαλλία, συγγραφέας
