Του Ηλία Καραβόλια
«Η ανθρωπότητα δεν υποφέρει από γεροντικούς ρευματισμούς αλλά από πόνους ανάπτυξης λόγω υπερταχείων αλλαγών»
(J.M.Keynes, Essay Society, 1930)
Πέρασε ένας αιώνας και το απόσπασμα αυτό από την διάλεξη του μεγάλου φιλόσοφου της οικονομίας μοιάζει τόσο επίκαιρο.
Οι κυβερνήσεις και οι αγορές δεν έχουν συνείδηση των προβλημάτων. Η μυωπική συμπεριφορά των κεντρικών τραπεζών αλλά και των ασκούντων οικονομική πολιτική, δεν επαρκεί για να συντονιστεί με την υπερταχεία της καινοτομίας.
Το σύστημα μοιάζει να στερείται αντιληπτικής νοημοσύνης ενώ είναι πασιφανές ότι πρέπει να επεξεργαστεί έναν παγκόσμιο και καθολικό κανόνα εξισορρόπησης των ανταγωνισμών και των στρεβλώσεων που στην πραγματικότητα το ίδιο δημιουργεί.
Οι κοινωνίες θα βρεθούν προ μεγάλων εκπλήξεων όταν η πλημμυρίδα του μη παραγωγικού χρήματος θα μετατραπεί σε άμπωτη, αφού τα διαρκώς διαστημικά πλέον χρέη ξεπερνούν τον παραγόμενο πλούτο.
Το καπιταλιστικό σύστημα δεν μπορεί να βρει το καθοδηγητικό νήμα της ισορροπίας μεταξύ ραγδαίων μεταβολών στην εργασία και εκτίναξης των ανισοτήτων.
Η προσομοίωση και η αναπαράσταση της υποσχόμενης κερδοφορίας των παγκόσμιων ολιγοπωλίων στηρίζεται ασυνείδητα στον αιώνιο «προστάτη της ζήτησης»( κράτος)
Μόνο που η ζήτηση – όπως και η ανάπτυξη – δεν διατάσσεται και δεν καθοδηγείται, ειδικά όταν υπάρχουν φυγόκεντρες δυνάμεις στην ομαλή κυκλοφορία του χρήματος : το ρευστό λείπει από τις μάζες και συγκεντρώνεται από χαρτοφυλάκια υψηλής περιουσίας.
Η δε απόσταση πλασματικού – πραγματικού κεφαλαίου αυξάνεται ιλιγγιωδώς και φυσικά εμποδίζει την κοινωνική κινητικότητα αφού πλήττει την πραγματική αμοιβή της εργασίας.
Η ανεπιφύλακτη πίστη στο σύστημα της αποτελεσματικής αγοράς, και η επικράτηση των κερδών από χρηματοοικονομική μηχανική και όχι από παραγωγή, είναι ο πλέον επικίνδυνος συνδυασμός της εποχής μας.
Ίσως πιο επικίνδυνος από τα χρέη, τα υψηλά επιτόκια, τον πληθωρισμό και την γεωπολιτική αναταραχή…
