Της Μελίνας Ζιάγκου
Μπορεί οι αγορές εδώ και καιρό να θεωρούν δεδομένο ότι οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες θα αρχίσουν να μειώνουν τα επιτόκια προς το τέλος του 2023, με τον επικεφαλής της Fed, μάλιστα να έχει αφήσει να εννοηθεί ότι τον Ιούλιο ενδέχεται να κλείσει ο κύκλος αύξησης τον Ιούνιο, ωστόσο, νεότερα στοιχεία σε σχέση με θεμελιώδεις προϋποθέσεις για αυτό, καθιστούν πλέον αμφίβολη μια τέτοια εξέλιξη και πολλοί οικονομολόγοι επανεξετάζουν τις εκτιμήσεις τους.
Στις ΗΠΑ
Ενδεικτικά είναι τα ισχυρότερα από τα αναμενόμενα μεγέθη για τις θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ και τα στοιχεία για το ΑΕΠ που κρατούν σε εγρήγορση τη Fed, η οποία δύσκολα θα βάλει φρένο στη νομισματική σύσφιγξη, καθώς η ανθεκτικότητα της οικονομίας και η επίμονη στενότητα της αγοράς εργασίας θα μπορούσαν να ασκήσουν ανοδική πίεση στους μισθούς και στον πληθωρισμό.
Ο βασικός πληθωρισμός στις ΗΠΑ έχει μειωθεί σημαντικά από την κορύφωσή του πάνω από το 9% τον Ιούνιο του 2022, υποχωρώντας σε μόλις 4,9% τον Απρίλιο, ωστόσο παραμένει πολύ πάνω από τον στόχο του 2% της Fed. Εξαιρουμένων, δε, των τροφίμων και της ενέργειας, ο πληθωρισμός έτρεχε με 5,5% τον Απρίλιο.
Σε αυτό το τοπίο, αξιωματούχοι της Fed, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου της Fed του St. Louis, Τζέιμς Μπούλαρντ, και του προέδρου της Fed της Μινεάπολης, Νιλ Κασκάρι, διεμύνησαν τις προηγούμενες εβδομάδες ότι ο δομικός πληθωρισμός μπορεί να οδηγήσει σε διατήρηση της αυστηρής νομισματικής πολιτικής για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Ο δείκτης τιμών ατομικών καταναλωτικών δαπανών, που εξετάζει στενά η Fed, αυξήθηκε κατά 4,7% σε ετήσια βάση τον Απρίλιο, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, τροφοδότησε τα στοιχήματα για διατήρηση των υψηλών επιτοκίων για μεγαλύτερο διάστημα.
Σύμφωνα με το εργαλείο FedWatch του Ομίλου CME, η αγορά δίνει επί του παρόντος σχεδόν 35% πιθανότητα η άνοδος του επιτοκίου να λήξει στο 5% έως 5,25%, ενώ το πιο πιθανό εύρος που βλέπει έως τον Νοέμβριο του 2024 είναι 3,75% έως 4%.
Ευρωπαϊκή επιβράδυνση
Παρόμοια είναι η κατάσταση που διαμορφώνεται για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία στην τελευταία συνεδρίασή της επιβράδυνε τον ρυθμό των αύξησης των επιτοκίων από 50 σε 25 μονάδες βάσης. Το επιτόκιο αναφοράς της τράπεζας βρίσκεται στο 3,25%, το υψηλότερο από τον Νοέμβριο του 2008.
Ο βασικός πληθωρισμός στη ζώνη του ευρώ αυξήθηκε τον Απρίλιο στο 7% σε ετήσια βάση, αν και ο δομικός πληθωρισμός σημείωσε αιφνιδιαστική επιβράδυνση, προκαλώντας περαιτέρω συζήτηση σχετικά με τον ρυθμό των αυξήσεων των επιτοκίων που θα πρέπει να υιοθετήσει η ΕΚΤ.
Η οικονομία της ευρωζώνης αναπτύχθηκε κατά 0,1% το πρώτο τρίμηνο, υπολειπόμενος των προσδοκιών της αγοράς, για τα κεράκια της ΕΚΤ, όμως, δεν είναι αρκετό, όπως αποτυπώθηκε στις δηλώσεις του επικεφαλής της Bundesbank, Γιοακίμ Νάγκελ, σύμφωνα με τις οποίες θα χρειαστούν αρκετές ακόμη αυξήσεις επιτοκίων, ακόμα κι αν αυτό οδηγήσει την οικονομία της ευρωζώνης σε ύφεση.
Η Τράπεζα της Αγγλίας
Η Βρετανία μια πολύ πιο σκληρή πρόκληση για τον πληθωρισμό από ό,τι οι ΗΠΑ και η ευρωζώνη.
Ο ΔΤΚ μειώθηκε από 10,1% τον Μάρτιο σε 8,7% τον Απρίλιο, πολύ πάνω από τις συναινετικές εκτιμήσεις και την πρόβλεψη της Τράπεζας της Αγγλίας για 8,4%. Στο μεταξύ, ο δομικός πληθωρισμός εκτινάχθηκε στο 6,8% από 6,2% τον Μάρτιο, γεγονός που θα απασχολήσει περισσότερο την Επιτροπή Νομισματικής Πολιτικής της Τράπεζας.
Με τον πληθωρισμό να συνεχίζει να αποδεικνύεται πιο επίμονος από ό,τι περίμενε η κυβέρνηση και η κεντρική τράπεζα, οι traders αύξησαν τα στοιχήματα ότι τα επιτόκια θα αυξηθούν περαιτέρω προκειμένου να περιοριστούν οι αυξήσεις των τιμών .
Όπως είπε, μιλώντας στο CNBC, ο επικεφαλής οικονομολόγος της Deutsche Bank για τη Βρετανία, Sanjay Raja, «πλέον αναμένουμε μια πιο αργή κάθοδο στον στόχο και με τον πληθωρισμό σε τιμές και μισθούς να παραμείνει ισχυρότερος από ό,τι αναμενόταν, ανεβάζουμε την πρόβλεψή μας για το τελικό επιτόκιο στο 5,25%. Οι εκτιμήσεις διαχείρισης κινδύνου, πιστεύουμε, θα αναγκάσουν την MPC να ωθήσει τα επιτόκια υψηλότερα και περισσότερο από ό,τι είχε προβλεφθεί».
Η Deutsche Bank βλέπει τώρα τη νομισματική πολιτική να μετατοπίζεται «σταθερά» «υψηλότερα και για μεγαλύτερο διάστημα», πρόσθεσε ο ίδιος.
Η αγορά δίνει τώρα πιθανότητα 92% για περαιτέρω αύξηση των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης από την Τράπεζα της Αγγλίας στη συνεδρίαση του Ιουνίου, ανεβάζοντας το βασικό τραπεζικό επιτόκιο στο 4,75%, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Refinitiv.
Ωστόσο, παρά τις προσδοκίες για περαιτέρω άνοδο των επιτοκίων για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, πολλοί οικονομολόγοι εξακολουθούν να βλέπουν μια πλήρη αντιστροφή της πορείας πριν από το τέλος του τρέχοντος έτους.
Η Berenberg είχε προβλέψει προηγουμένως τρεις περικοπές μέχρι το τέλος του 2023, αλλά τις μείωσε μετά τα τελευταία στοχεία για τον πληθωρισμό.
«Οι αλλαγές πολιτικής λειτουργούν με αβέβαια αποτελέσματα και μεταβλητές καθυστερήσεις. Συνεπεία της μετατόπισης από τα στεγαστικά δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου προς τα σταθερά προϊόντα την τελευταία δεκαετία, η μετακύλιση της νομισματικής πολιτικής στην κατανάλωση μέσω της στεγαστικής αγοράς παίρνει περισσότερο χρόνο από ό,τι στο παρελθόν», δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος της της Berenberg, Kallum Pickering.
Πηγή: ot.gr