Η «επιτροπή ακίνητων περιουσιών» στα κατεχόμενα δεν έχει χρήματα για να πληρώσει αποζημιώσεις σε Ελληνοκύπριους αιτητές. Γι’ αυτό και το κατοχικό καθεστώς έθεσε σε εφαρμογή το νέο του σχέδιο, να προχωρήσει σε αποφάσεις για επιστροφή περιουσιών, αλλά μόνο για την κλειστή περιοχή των Βαρωσίων.
Οι δυσκολίες που αντιμετώπιζε η «επιτροπή» στα κατεχόμενα ήταν καλά γνωστές από καιρό, αφού για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα αντιμετώπιζε πρόβλημα στην πληρωμή των αποζημιώσεων που η ίδια έχει επιδικάσει. Ή στις πλείστες των περιπτώσεων τα ποσά που αποφάσιζε να πληρώσει ήταν εξευτελιστικά και κυμαίνονταν σε τιμές του 1974.
Αποτέλεσμα της αδυναμίας της «επιτροπής» ανταποκριθεί στο ρόλο της ως «ικανοποιητικό ενδιάμεσο μέτρο» όπως καθορίστηκε από το ΕΔΑΔ, ένας αριθμός Ελληνοκύπριων αιτητών άρχισαν να κινούνται προς το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Στόχος να αμφισβητήσουν τη δυνατότητα της «επιτροπής» να λειτουργήσει ως αποτελεσματικό μέσο που μπορεί να παράσχει θεραπεία σε ζητήματα περιουσίας.
Μπροστά στο ενδεχόμενο η «επιτροπή» να ακυρωθεί μέσω μιας απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Τουρκία και κατοχικό καθεστώς αποφάσισαν να κάνουν μια νέα κίνηση. Αυτή τη φορά προβάλλοντας την «επιτροπή» ως το μέσο που μπορεί να προσφέρει θεραπεία για όσους έχουν περιουσία στην κλειστή περιοχή των Βαρωσίων. Και η θεραπεία που μπορεί να προσφέρει –σύμφωνα με την τουρκική θέση– είναι η επιστροφή της περιουσίας. Ελπίζοντας ότι μέσω αυτή της οδού θα καταφέρουν να κρατήσουν την «επιτροπή» ζωντανή την οποία η τουρκική πλευρά θέλει να της προσδώσει ρυθμιστικό ρόλο. Η τουρκική πλευρά έχει προωθήσει την «επιτροπή» ως το όργανο που θα λύσει το περιουσιακό.
Η τουρκοκυπριακή εφημερίδα Γενί Ντουζέν σε χθεσινό της δημοσίευμα (πηγή ΓΤΠ) αναφέρεται στην κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην «επιτροπή» και γράφει ότι μετά την πρόκληση του Ερσίν Τατάρ προς Ελληνοκύπριους να υποβάλουν αίτηση στην «επιτροπή» ήρθε στην επιφάνεια το θέμα των πληρωμών που «επιβραδύνθηκαν και σχεδόν σταμάτησαν», κατά την έκφραση της εφημερίδας.
Σχολιάζοντας τις εν λόγω δηλώσεις Τατάρ, ο πρόεδρος της «επιτροπής ακίνητων περιουσιών», Αϊφέρ Σαϊντ Έρκμεν ανέφερε: «Το όλο ζήτημα είναι να εκφέρει άποψη το υπουργείο εσωτερικών. Κατά την περασμένη χρονιά ξεχωρίστηκαν 100 εκατομμύρια για την επιτροπή, αλλά δεν δόθηκαν. Φέτος πάλι 100 εκατομμύρια. Όμως δεν δόθηκαν. Υπάρχουν πέραν των 200 υποθέσεων που δεν πληρώθηκαν τα χρήματά τους. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες είναι δύσκολο να πεις κάτι».
Μιλώντας στην εφημερίδα, ο πρώην Τουρκοκύπριος ηγέτης Μεχμέτ Αλί Ταλάτ δήλωσε ότι γνωρίζει πως είναι «εξαιρετικά αδύναμος» ο προϋπολογισμός της εν λόγω «επιτροπής» και ότι πρόσφατα μειώθηκαν οι βοήθειες που της δίδονται. Σημειώνοντας ωστόσο ότι συνεχίζονται και αυξάνονται οι αιτήσεις Ελληνοκυπρίων σε αυτήν, «επειδή θεωρούν ότι δεν θα λυθεί το Κυπριακό και δεν θα μπορέσουν να πάρουν τις περιουσίες τους», ο Ταλάτ επεσήμανε ότι η επιτροπή λαμβάνει αποφάσεις όμως δεν πληρώνονται τα χρήματα στους ανθρώπους. Υποστήριξε και τα εξής:
«Και αυτή είναι μια επικίνδυνη κατάσταση. Διότι άτομα, που έχουν περιουσία και δεν μπόρεσαν να πάρουν απάντηση από την επιτροπή ή δεν τους καταβλήθηκε η αποζημίωση που πήραν, μπορεί να προσφύγουν στο ΕΔΑΔ και κάποτε προσφεύγουν. Αυτή είναι μια σημαντική αρνητική εξέλιξη που θέτει σε κίνδυνο το μέλλον της επιτροπής. Στο θέμα της αποτελεσματικότητας της επιτροπής δεν υπάρχει κάποιο πρόβλημα εκτός από την αδυναμία καταβολής χρημάτων. Το βασικό θέμα που αμφισβητείται είναι η μη καταβολή των χρημάτων που καθορίζει. Και αυτό είναι ένα σημαντικό μειονέκτημα. Όταν ένας ‘πρόεδρος’ προβαίνει σε δήλωση πάνω σε οποιοδήποτε θέμα, πρέπει να αξιολογεί πολύ καλά εκείνο το θέμα. Μια επιτροπή που ο προϋπολογισμός της είναι εξαιρετικά αδύναμος σήμερα και δεν μπορεί να καλύψει ακόμα και τις απαιτήσεις εκτός του Βαρωσιού, αν βάλουμε ενώπιον της και την αξία των περιουσιών στο Βαρώσι με την προσθήκη του Βαρωσιού, κατά την γνώμη μου ο ‘πρόεδρος της δημοκρατίας’ δεν μιλάει υγιώς. Εκτός από την επανάληψη αυτών που του λέγονται από την Τουρκία και τα λόγια που τίθενται ενώπιον του εντός του UBP, δεν μπορεί να επιδείξει μιαν υγιή προσέγγιση που να εμπνέει εμπιστοσύνη. Αυτό είναι ξεκάθαρο».
Συνεχίζοντας ο Μεχμέτ Αλί Ταλάτ ανέφερε πως όταν συστάθηκε η «επιτροπή» ο τότε υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Αμπντουλάχ Γκιουλ είχε διαμηνύσει πως η Άγκυρα θα πλήρωνε για τις αποζημιώσεις που θα επιδικάζονταν. «Ο κ. Γκιουλ, ως κάποιος που γνώριζε πολύ καλά την υπόθεση, μας είπε πολύ ξεκάθαρα ”μπορείτε να προβείτε σε κάθε είδους πληρωμή, εμείς ως Τουρκία θα σας στηρίξουμε”. Οι δε σημερινές απόψεις φαίνονται πολύ διαφορετικές. Θεωρείται ότι θα καταστεί δυνατό να κερδηθεί κάτι αφήνοντας σε εκκρεμότητα τα γεγονότα».
Πρόβλημα ρευστότητας
Ο δικηγόρος Μουράτ Μετίν Χακκί δήλωσε στη Γενί Ντουζέν ότι επιβραδύνθηκαν πολύ οι πληρωμές της «επιτροπής» μετά το 2014 και ότι σταμάτησαν εντελώς εντός του 2019 λόγω προβλήματος ρευστότητας. Επεσήμανε ότι σύμφωνα με τον «νόμο» που διέπει τη λειτουργία της «επιτροπής», αυτή μπορεί να προβεί σε τριών ειδών εισηγήσεις: 1) επιστροφή της περιουσίας, 2) αποζημίωση της περιουσίας και να περάσει έτσι η ιδιοκτησία της στο «κράτος», και 3) ανταλλαγή της περιουσίας. Ο Χακκί εξέφρασε την άποψη ότι η αποζημίωση δεν αποτελεί ρεαλιστική επιλογή σε ένα περιβάλλον που υπάρχει σοβαρό πρόβλημα ρευστότητας.
Η εφημερίδα γράφει ότι έστω και αν στον «προϋπολογισμό» φαινόταν να υπάρχει κονδύλι για τις αποζημιώσεις που θα πλήρωνε η «επιτροπή», αυτά τα χρήματα έρχονταν από την Τουρκία. Επειδή κατά τα τελευταία χρόνια δεν μπορούν να εξασφαλιστούν τα απαραίτητα κονδύλια, η «επιτροπή» δεν μπορεί να κάνει τις πληρωμές που χρειάζεται.
Αναφορά στα μέτρα που λαμβάνει η ΚΔ
Ο Αϊφέρ Σαϊντ Έρκμεν ανέφερε τις αποφάσεις που έλαβε η «επιτροπή» τα τελευταία χρόνια και σημείωσε ότι Ελληνοκύπριοι που θέλουν να πάρουν δάνειο από τράπεζες στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές μπορούν να υποθηκεύουν τις περιουσίες τους στα κατεχόμενα και τα τελευταία δύο χρόνια μπορεί να πραγματοποιείται πώληση των εν λόγω περιουσιών ανάμεσα σε Ελληνοκύπριους. Πρόσθεσε και τα εξής:
«Υπάρχουν κάποια μέτρα που λαμβάνει η Κυπριακή Δημοκρατία. Παλιά ένας Ελληνοκύπριος δεν μπορούσε να υποθηκεύσει την περιουσία του στον βορρά και να πάρει δάνειο από μια τράπεζα στον νότο. Πλέον έχουν μια τέτοια δυνατότητα. Στέλνουν έναν ειδικό εδώ. Αυτό το άτομο έρχεται και μελετά την περιουσία επί τόπου, λαμβάνει πληροφόρηση από πράκτορες και σε αυτό το πλαίσιο μπορεί να δώσει εκείνη την περιουσία ως υποθήκη. Και ο άνθρωπος παίρνει το δάνειό του. […] Επιπλέον ένας Ελληνοκύπριος στον νότο μπορεί να πουλήσει την περιουσία του στον βορρά σε έναν άλλο Ελληνοκύπριο. Πάνε 1,5-2 χρόνια που λήφθηκε αυτή η απόφαση. Και όταν υπάρχει πώληση από έναν Ελληνοκύπριο σε έναν άλλο Ελληνοκύπριο, η Κυπριακή Δημοκρατία δεν λαμβάνει οποιοδήποτε τέλος μεταβίβασης υπό μορφή κινήτρου. Όμως, κανονικά πρέπει να είναι 6%».
Πηγή: www.philenews.com
