Το «Κύμα Ανακαίνισης» των κτιρίων
Το ευρωπαϊκό πλαίσιο
της Μαρίας Σπυράκη, ευρωβουλευτή, μέλους των επιτροπών Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας (ITRE) και Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (ENVI)
Η πράσινη ανάπτυξη, η οποία περιγράφεται στο πλέον γνωστό μας Green Deal, σχετίζεται άμεσα με την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων αλλά και με την προστασία τους από ακραία φαινόμενα, όπως οι σεισμοί. Το δεδομένο αυτό σε συνδυασμό με την έντονη ελληνική σεισμική δραστηριότητά έχει ενεργοποιήσει το ενδιαφέρον για την περιβαλλοντική, ενεργειακή και αντισεισμική θωράκιση των κτιρίων.
Τα κτίρια της Ευρώπης είναι μοναδικά και ποικιλόμορφα και αντικατοπτρίζουν τον πολιτισμό της ηπείρου μας. Πολλά από αυτά είναι παλιά και μη αποδοτικά καθώς περισσότερα από 220 εκατομμύρια κτίρια, που αντιστοιχούν περίπου στο 85% του κτιριακού αποθέματος, έχουν κατασκευαστεί πριν από το 2001 και ως επί το πλείστων θα υπάρχουν ακόμα το 2050. Δυστυχώς μόνο το 1% υφίσταται ριζική ανακαίνιση, δηλαδή βελτιώνει την ενεργειακή του απόδοση. Όπως ξέρουμε οι ανακαινισμένες κατοικίες που είναι αποδοτικές ως προς τη χρήση ενέργειας και πόρων, μπορούν να μειώσουν τους λογαριασμούς κατανάλωσης ενέργειας βελτιώνοντας παράλληλα την υγεία, την άνεση και την ευημερία μας.
Ηλιακοί συλλέκτες σε όψη κτιρίου
Τα υφιστάμενα κτίρια δεν είναι προετοιμασμένα για τις τρέχουσες και τις μελλοντικές αλλαγές του κλίματός μας, όπως η αύξηση των θερμοκρασιών και τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Αυτό έγινε ακόμα πιο φανερό τώρα κατά τη διάρκεια της καραντίνας. Το σπίτι μας έγινε το γραφείο μας και ο χώρος που περνάμε παραπάνω από το 90% του χρόνου μας.
Τα κτίρια ευθύνονται για το 40% περίπου της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας στην ΕΕ και για το 36% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από την κατανάλωση ενέργειας.
Επομένως, η ανακαίνιση των κτιρίων είναι καθοριστικής σημασίας για την μείωση της κατανάλωσης ενέργειας αλλά και την επίτευξη του στόχου της ΕΕ για μείωση των εκπομπών έως το 2030 και για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050, καθώς και για την αύξηση της ανθεκτικότητας στις κλιματικές επιπτώσεις. Ακριβώς για αυτό το λόγο, η Επιτροπή ήδη επανεξετάζει την οδηγία για την ενεργειακή απόδοση και την οδηγία για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων. Ενώ, θα προτείνει την καθιέρωση αυστηρότερων υποχρεώσεων για έκδοση πιστοποιητικών ενεργειακής απόδοσης παράλληλα με τη σταδιακή εισαγωγή υποχρεωτικών ελάχιστων προτύπων ενεργειακής απόδοσης για τα υφιστάμενα κτίρια. Επίσης, θα προτείνει την επέκταση των απαιτήσεων για την ανακαίνιση κτιρίων σε όλα τα επίπεδα της δημόσιας διοίκησης. Στις εκτιμήσεις επιπτώσεων που θα συνοδεύουν αυτές τις νομοθετικές αναθεωρήσεις θα εξεταστούν διάφορες εναλλακτικές όσον αφορά το επίπεδο, το πεδίο εφαρμογής, και την κατά χρόνο εφαρμογή των εν λόγω απαιτήσεων.
Η ανακαίνιση των κτιρίων, όπως περιγράφεται στην Στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Το Κύμα Ανακαίνισης» των Κτιρίων θα λειτουργήσει ως οδηγός για την δημιουργία τοπικών θέσεων εργασίας και παρέχει κίνητρα για τις επενδύσεις που τόσο έχει ανάγκη η οικονομία μας. Ειδικότερα, το Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας διαπίστωσε ότι η ανακαίνιση των κτιρίων είναι ο μεγαλύτερος παράγοντας δημιουργίας θέσεων εργασίας ανά επενδυμένο ευρώ, με 12-18 τοπικές θέσεις εργασίας για κάθε επενδυόμενο εκατομμύριο ευρώ.
Για την εκκίνηση ενός κύματος ριζικών ανακαινίσεων μεγάλης κλίμακας απαιτείται να σπάσουν τα εμπόδια σε όλο το μήκος της αλυσίδας. Θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση σε τρεις τομείς:
1. στην αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας και των κτιρίων με τις χειρότερες επιδόσεις
2. στα δημόσια κτίρια, όπως οι εκπαιδευτικές, υγειονομικές και διοικητικές εγκαταστάσεις, και
3. στην απανθρακοποίηση της θέρμανσης και της ψύξης.
Αυτοί οι τομείς θα αποτελέσουν προτεραιότητα για την πολιτική και τη χρηματοδότηση.
Η Στρατηγική του Κύματος Ανακαινίσεων μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν υποστηρίζεται από επαρκή χρηματοδότηση και κίνητρα. Η χρηματοδότηση αυτή δεν θα πρέπει να επιδοτεί δραστηριότητες του δημόσιου τομέα ή να στρεβλώνει τον ανταγωνισμό μεταξύ ιδιωτικών εταιρειών, αλλά θα πρέπει να επιτρέπει τη συμμετοχή των ΜΜΕ σε όλες τις δραστηριότητες τις ανακαίνισης. Στόχο είναι η ριζική ανακαίνιση των κτιρίων 35 εκατ. κτιρίων τα επόμενα 10 χρόνια.
Κλείνοντας, θα ήθελα να επισημάνω ότι το Κύμα Ανακαίνισης των Κτιρίων έρχεται να μεταμορφώσει το κτιριακό τοπίο. Καθορίζει την υιοθέτηση, την επιτάχυνση και την προώθηση του κτιριακού μετασχηματισμού κατά τρόπο που συνάδει με τον στόχο κλιματικής ουδετερότητας και τις αρχές της κυκλικότητας, συμβάλλει στους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης και στην ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης, και προστατεύει το δικαίωμα όλων σε οικονομικά προσιτή, βιώσιμη, προσβάσιμη και υγιεινή στέγαση, διαφυλάσσοντας παράλληλα την πολιτιστική κληρονομιά.
Επομένως, σε βάθος 10ετίας, τα κτίρια της Ευρώπης θα είναι εμφανώς διαφορετικά. Τα κτίρια θα είναι η μικρογραφία μιας πιο ανθεκτικής, πιο πράσινης και ψηφιοποιημένης κοινωνίας, η οποία θα λειτουργεί σε ένα κυκλικό σύστημα μειώνοντας τις ενεργειακές ανάγκες, την παραγωγή αποβλήτων και τις εκπομπές σε κάθε σημείο και επαναχρησιμοποιώντας ό, τι χρειάζεται.
Πηγή: economia.gr
