Του Αντώνη Βενέτη
Πρόσφατα (26.10.2024), η «Κ» παρέθεσε απόσπασμα από το βιβλίο του Άγγλου Τόμας Κάνινγκχαμ (1877 – 1945), αναφερόμενο και στον τότε Συν/ρχη Ιωάννη Μεταξά, σε μετάφραση της αειθαλούς και αξιοθαύμαστης, θα έλεγα, Δέσποινας των Πατρών κυρίας Αθηνάς Κακούρη, που διανύει αισίως την 9η δεκαετία της ζωής της.
Θα ήθελα, λοιπόν, να προσθέσω τα παρακάτω για την τελευταία περίοδο της ζωής του αείμνηστου Κυβερνήτη Ιωάννη Μεταξά..
Η δικαίωση, πλέον, της πολιτικής του Ι. Μεταξά τυγχάνει καθολικής σχεδόν αναγνώρισης.
Έτσι, ο Σοβιετικός Ιβάν Μαΐσκι, ο οποίος διετέλεσε πρέσβης της ΕΣΣΔ στο Λονδίνο κατά τη διάρκεια του Β’ Π.Π., σημειώνει εις το βιβλίο του «Ο πόλεμος – αναμνήσεις Σοβιετικού πρεσβευτή»:
«Στις 28 του Οχτώβρη 1940, ο Μουσολίνι επιτέθηκε αιφνιδιαστικά στην Ελλάδα. Αντίθετα απ’ ό,τι περίμενε, συνάντησε εδώ σοβαρή αντίσταση.
… Στις συνθήκες αυτές, η κυβέρνηση Μεταξά κράτησε σταθερή στάση και ο Ελληνικός Στρατός εξασφάλισε καλή διοίκηση στο πρόσωπο του Στρατηγού Παπάγου» (Πολιτικές και Λογοτεχνικές εκδ. 1968).
Εξ άλλου, ο γνωστός Άγγλος ιστορικός Anthony Beevor στο βιβλίο του «Κρήτη· η Μάχη, η Αντίσταση» διασώζει μια διαχρονικά επίκαιρη ρήση του Ι. Μεταξά, την οποία εκμυστηρεύτηκε, όπως σημειώνει ο Beevor, στον Άγγλο Συν/ρχη Μπλαντ, και την οποία θα πρέπει οι ασκούντες εξουσία να έχουν πάντοτε σοβαρά υπόψη.
«Λίγοι συνειδητοποιούν πόσο εύκολο και πόσο επικίνδυνο είναι να αναμιγνύει κανείς το συναίσθημα με τη στρατηγική».
Αλλά και ο Άγγλος πρεσβευτής Μάικλ Παλαιρέτ μετά την τραγική αυτοκτονία στις 18.4.1841 του Πρωθυπουργού Αλέξανδρου Κορυγή, ο οποίος δεν άντεξε την ένταση και το χάος εκείνων των ημερών, σημείωνε: «… Ήταν φανερό ότι μόνο ο Μεταξάς μπορούσε να συνεγείρει στρατό και Έθνος…»
Αλλά και οι Έλληνες ιστορικοι δικαιώνουν πλήρως τον Ι. Μεταξά. Έτσι, ο γνωστός καθηγητής Γ. Θ. Μαυρογορδάτος, προερχόμενος από τη Βενιζελική παράταξη, γράφει στο ένθετο της Καθημερινής «Επτά Ημέρες» της 7.11.1999:
«Παρά τις μικρόψυχες μεταγενέστερες αμφισβητήσεις, στον δικτάτορα Ιωάννη Μεταξά ανήκει προσωπικά η δόξα και η ευθύνη για το «ΌΧΙ»… είναι, μάλιστα, βέβαιο ότι δε θα το έλεγαν (το ΌΧΙ) άλλοι σύγχρονοί του ηγέτες (πχ, ο Πλαστήρας, αν είχε επικρατήσει το κίνημα του 1935 και είχε γίνει δικτάτορας στη θέση του Μεταξά).»
Και συνεχίζει ο καθηγητής Γ. Μαυρογορδάτος:
«… προκύπτει για το «ΌΧΙ» του Μεταξά αβίαστα ότι επρόκειτο όχι για στιγμιαία ηρωική «έξαρση», αλλά για μία από τις πιο ώριμες και μελετημένες πολιτικές αποφάσεις στη νεοελληνική Ιστορία που ασφαλώς δικαιώθηκε από την έκβαση του πολέμου.»
Αλλά και ο καθηγητής Γ. Μαργαρίτης σημειώνει ότι το «ΌΧΙ» «ήταν μια ώριμη και καλά δουλεμένη απόφαση».
Και ο ακαδημαϊκός Κ. Ι. Δεσποτόπουλος έγραφε για τον Μεταξά «ο Μεταξάς ήταν σώφρων πολιτικός, όπως και στρατιωτικός…
Η αναπόληση του πολέμου 1940 – 1941 συνεπάγεται αναφορά στον πρώτο ήρωα τον ελληνικού λαο αλλά και στον πρωθυπουργό, την κρίσιμη ώρα, Ιωάννη Μεταξά. Η 28η Οκτωβρίου 1940 εξάγνισε το πολιτικό του αμάρτημα της 4ης Αυγούστου 1936».
, η «Κ» παρέθεσε απόσπασμα από το βιβλίο του Άγγλου Τόμας Κάνινγκχαμ (1877 – 1945), αναφερόμενο και στον τότε Συν/ρχη Ιωάνν){kind=link}