Του Kenneth Roth*
Τη Δευτέρα ο γενικός εισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου Καρίμ Χαν ανακοίνωσε ότι θα ζητήσει εντάλματα σύλληψης για τον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον υπουργό Αμυνας Γιόαβ Γκάλαντ καθώς και για τρεις ανώτερους αξιωματούχους της Χαμάς. Πρότεινε κατηγορίες κατά της ηγεσίας της Χαμάς για φρικαλεότητες στις 7 Οκτωβρίου καθώς και για κακομεταχείριση των ομήρων έκτοτε. Πρότεινε κατηγορίες εναντίον των ισραηλινών αξιωματούχων κυρίως για τις προσπάθειές τους να οδηγήσουν σε λιμοκτονία τον παλαιστινιακό άμαχο πληθυσμό της Γάζας. Αυτές οι σημαντικές προτεινόμενες κατηγορίες προσφέρουν τη δυνατότητα να σπάσει το «τείχος της ατιμωρησίας» που έχουν υποστεί εδώ και καιρό τα θύματα των ισραηλινών και παλαιστινιακών καταχρήσεων, όπως το έθεσε η Human Rights Watch.
Το προδικαστικό τμήμα του δικαστηρίου είναι πιθανό να επιβεβαιώσει τις κατηγορίες και να εκδώσει τα αιτούμενα εντάλματα σύλληψης, πράγμα που σημαίνει ότι οι κατηγορούμενοι δεν θα μπορούν να ταξιδέψουν σε κανένα από τα 124 κράτη-μέλη του ΔΠΔ, συμπεριλαμβανομένης όλης της Ευρώπης, χωρίς να αντιμετωπίσει πιθανή σύλληψη.
Η απάντηση του Νετανιάχου ήταν γεμάτη υπεκφυγές. Ο ίδιος χαρακτήρισε τις προτεινόμενες κατηγορίες «μια προσπάθεια να αρνηθεί το Ισραήλ το βασικό δικαίωμα της αυτοάμυνας», κάτι που είναι παράλογο. Οι προτεινόμενες κατηγορίες δεν αφορούν το αν το Ισραήλ μπορεί να αμυνθεί αλλά τη διάπραξη εγκλημάτων πολέμου. Είπε ότι το Ισραήλ έλαβε «άνευ προηγουμένου μέτρα… για να διασφαλίσει ότι η ανθρωπιστική βοήθεια φτάνει σε όσους έχουν ανάγκη στη Γάζα» – ένας ισχυρισμός που διαψεύδεται από εκτεταμένες αποδείξεις για την αυθαίρετη παρεμπόδιση του Ισραήλ να φτάσουν στον άμαχο πληθυσμό της Γάζας τρόφιμα, φάρμακα και άλλη βοήθεια, σε σημείο που η κυβέρνηση των ΗΠΑ να επικρίνει ειλικρινά την ισραηλινή κυβέρνηση.
Αναγνωρίζοντας την ανεξαρτησία και τη σημασία του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, ορισμένες κυβερνήσεις – ιδίως η Γαλλία και το Βέλγιο – εξέδωσαν δηλώσεις που το υποστήριξαν. Αλλά άλλοι ακολούθησαν τα βήματα του Νετανιάχου. Σε μια συνοπτική δήλωση, ο Τζο Μπάιντεν χαρακτήρισε τις κατηγορίες «εξωφρενικές», δηλώνοντας ότι «δεν υπάρχει ισορροπία μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς». Η γερμανική κυβέρνηση, ενώ είπε ότι «σέβεται την ανεξαρτησία» του Δικαστηρίου, επανέλαβε αυτή την κατηγορία για «ψευδή ισορροπία». Αλλά ο Χαν δεν προσπάθησε να κρατήσει ισορροπίες. Απλώς κατηγόρησε τόσο τους Ισραηλινούς όσο και τους αξιωματούχους της Χαμάς για τα δικά τους χωριστά εγκλήματα πολέμου. Πράγματι, δεδομένης της σοβαρότητας των αδικημάτων, θα ήταν εξωφρενικό αν ο Χαν αγνοούσε τα εγκλήματα της μιας πλευράς. Οι διπλές κατηγορίες υπογραμμίζουν μια θεμελιώδη αρχή του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου: τα εγκλήματα πολέμου από τη μια πλευρά δεν δικαιολογούν ποτέ εγκλήματα πολέμου από μια άλλη.
Είναι απογοητευτικό, αν όχι περίεργο, το γεγονός ότι η αντανακλαστική απάντηση στις προτεινόμενες κατηγορίες του δικαστηρίου από την Ουάσιγκτον, το Λονδίνο και το Βερολίνο ήταν η υπεράσπιση του Ισραήλ παρά τα εγκλήματα πολέμου που διαπράττει. Το κράτος δικαίου δεν ισχύει μόνο για τους αντιπάλους κάποιου. Ούτε, όπως φαίνεται να έχει ξεχάσει η γερμανική κυβέρνηση, η κατάλληλη απάντηση στο Ολοκαύτωμα είναι να υπερασπίζεται την ισραηλινή κυβέρνηση ανεξάρτητα από το τι κάνει αντί να επιβεβαιώνει τα πρότυπα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ανεξάρτητα από το ποιος τα παραβιάζει. Είναι καιρός αυτές οι σημαντικές δυτικές κυβερνήσεις να το ξανασκεφτούν.
*Ο Kenneth Roth, πρώην εκτελεστικός διευθυντής της Human Rights Watch, είναι επισκέπτης καθηγητής στη Σχολή Δημόσιων και Διεθνών Υποθέσεων του Πρίνστον
Πηγή: ot.gr
