Στην τριμερή συνάντηση των ΥΠΕΞ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ, κατέρρευσε η κατευθυνόμενη φιλολογία περί «εξευτελισμού» της χώρας στην υπόθεση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ισραήλ – Ευρώπης, μέσω Ελλάδας και Κύπρου.
Του Aθαν. Χ. Παπανδρόπουλου
Σε πάλαι ποτέ σοβαρή ελληνική ιστορική εφημερίδα, την ημέρα της συνάντησης τριών ΥΠΕΞ (Ελλάδα – Κύπρος – Ισραήλ) για την ηλεκτρική διασύνδεση Ευρώπης – Αιγαίου – Ισραήλ, το πρωτοσέλιδό της ξεκινούσε με τα ακόλουθα:
«………….ΣΤΟΝ απόλυτο διεθνή εξευτελισμό της Ελλάδος έχει οδηγήσει η απόφασις αναστολής των εργασιών για την πόντιση του περιφήμου καλωδίου ηλεκτρικής διασυνδέσεως με την Κύπρο. Αφ’ ενός η απόφασις αυτή έχει δημιουργήσει ένα επικίνδυνο προηγούμενο καθώς ή Ελληνική Κυβέρνησις έχει αναγνωρίσει τοις πράγμασι στην Τουρκία το δικαίωμα να έχει λόγο σε οποιαδήποτε κίνηση στο Αιγαίο. Αυτό σημαίνει ότι πλέον η Ελλάς δεν θα έχει δυνατότητα να αποφασίσει αυτοτελώς ακόμη και την πόντιση καλωδίων για την ηλεκτροδότηση ελληνικών νησιών. Πράγματι η χώρα μας έχει υποχωρήσει στην ζώνη των έξι μιλίων των χωρικών μας υδάτων. Οι αποστάσεις όμως μεταξύ των νησιών είναι μεγαλύτερες. Οιαδήποτε κίνησις, πόντισις ή εκμετάλλευσις θα περνά και από διεθνή ύδατα, στα οποία η Τουρκία έχει επιβάλει την παρουσία της. Ενώ η Ελλάς δεν έχει κηρύξει καν ΑΟΖ, η Τουρκία σε πρώτη φάση επέβαλε την εφαρμογή του τουρκολιβυκού μνημονίου (και ας το χαρακτηρίζει η Αθήνα παράνομο) και πλέον εγείρει αξιώσεις και πέρα από αυτό, όπως προσφάτως έπραξε βορείως της Κρήτης.
Η κατάστασις αυτή έχει προκαλέσει αμηχανία στην Κύπρο και οργή στο Ισραήλ. Τίθεται λοιπόν το ερώτημα, τι θα έχει να συζητήσει ο υπουργός Εξωτερικών κ. Γεραπετρίτης που συναντάται σήμερα με τούς ομολόγους του, του Ισραήλ Γκίντιον Σάαρ και της Κύπρου Κωνσταντίνο Κόμπος;…..».
Ακολουθεί δημοσιογραφικό ρεπορτάζ μετά τον παραπάνω «διεθνή εξευτελισμό» της χώρας μας:
«……..Ισχυρά μηνύματα εξέπεμψα η χθεσινή τριμερής συνάντηση μεταξύ των ΥΠΕΞ Ελλάδος, Κύπρου και Ισραήλ στην Αθήνα με ιδιαίτερη έμφαση στην επαναβεβαίωση κοινών αξιών και συμφερόντων που συνδέουν τα τρία κράτη και στην επανεργοποίηση του «πολλαπλασιαστικού σχήματος» 3+1 τη βαρύνουσα συμμετοχή των ΗΠΑ. Ψηλά στην ατζέντα της συνάντησης, όπως διαφάνηκε και από τις κοινές δηλώσεις των τριών υπουργών, τέθηκε ο γρίφος της συνέχισης κατ ολοκλήρωσης του GSI, της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου που εξασφαλίζει ταυτόχρονα για το Τελ Αβίβ, μέσω της ηλεκτρικής διασύνδεσης του Ισραήλ με τα ευρωπαϊκά δίκτυα, ένα μεγάλο γεωπολιτικό όφελος.
Το έργο «θα γίνει και θα ολοκληρωθεί»
Το πρόταγμα της Αθήνας όσον αφορά το μέλλον του συγκεκριμένου πρότζεκτ, όπως διατυπώθηκε με το πέρας των διαβουλεύσεων από τον ίδιο τον Γιώργο Γεροπετρίτη, υπήρξε σαφές. Η Ελλάδα επιμένει, παρά τις όποιες παρενοχλήσεις και ρητορικές εξάρσεις από πλευράς Τουρκίας, στην πιστή τήρηση των στόχων του GSΙ και στη δέσμευση όλων των μερών πως το έργο θα παραδοθεί σύμφωνα με τους σχεδιασμούς. Ο έλληνας ΥΠΕΞ στις χθεσινές του δηλώσεις το περιέγραψε ως ένα ευρωπαϊκό «πρόγραμμα κοινού ενδιαφέροντος», ένα «πρόγραμμα διασυνδεσιμότητας» μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ, το οποίο, όπως χαρακτηριστικά επεσήμανε, «θα γίνει και θα ολοκληρωθεί». Επιπλέον ο Γιώργος Γεραπετρίτης έδωσε εγγυήσεις αναφορικά με τη μέριμνα της Αθήνας απέναντι σε «οποιαδήποτε εμπλοκή» μπορεί να προκύψει ως προς το πρόγραμμα, τονίζοντας την «υψηλή σημασία» των έργων διασυνδεσιμότητας από πλευράς «σταθερότητας και ενεργειακής ασφάλειας» της περιοχής μας, της Ευρώπης και ολόκληρου του κόσμου.
Ισραηλινά μηνύματα στην Τουρκία
Την πεποίθησή του ότι το τρίγωνο Ελλάδας- Κύπρου- Ισραήλ αποτελεί μια «βάση για τη σταθερότητα και τη συνεργασία», παρέχοντας ταυτόχρονα τη δυνατότητα επέκτασης των στρατηγικών δεσμών που ενώνουν τις τρεις χώρες πέρα από τις ισχυρές σχέσεις που ήδη υπάρχουν οε επίπεδο διμερές, εξέφρασε από την πλευρά του ο ισραηλινός ΥΠΕΞ, επισημαίνοντας πως στόχος είναι να υπάρξουν μελλοντικά ακόμα περισσότεροι τομείς συνεργασίας. Όπως ο ίδιος ανέφερε, με τους δύο ομολόγους του συζητήθηκαν «προκλήσεις και ευκαιρίες» ενώ ειδική μνεία έχανε στο ότι αποφασίστηκε για τον καλύτερο συντονισμό των θεμάτων η καθιέρωση μηνιαίων συναντήσεων και η δημιουργία ενός οικονομικού πλαισίου που θα καθοδηγείται οπό τους γενικούς διευθυντές των τριών ΥΠΕΞ. Ιδιαιτέρως καταγγελτικός υπήρξε ο Γκίντεον Σάαρ απέναντι στην Τουρκία τόσο να το Κυπριακό ενόψει Πενταμερής στη Γενεύη (όπου έκανε λόγο για «απαράδεκτη εισβολή και συνεχιζόμενη κατοχή, δηλώνοντας αντίθετος στις προσπάθειες της Άγκυρας να παρουσιαστεί ως υπερασπιστής της περιφερειακής σταθερότητας) όσο και για τη Συρία, σημειώνοντας πως η E.E. θα πρέπει να είναι προσεκτική για τις πολιτικές της Τουρκίας και στη συγκεκριμένη περιοχή και πέρα από αυτήν.
Ενδεικτική δε της πρόθεσής του να αναδείξει την εγγύτητα Ισραήλ με τη δεύτερη θητεία του αμερικανού προέδρου, είναι η δήλωση του ισραηλινού ΥΠΕΞ όσον αφορά τα της Γάζας: «με τον φίλο μας τον κ. Τραμπ έχουμε μια ευκαιρία να φτιάξουμε τη πράγματα στην περιοχή». Αναφορά στις προθέσεις της νέας αμερικανικής διοίκησης όμως είχε κάνει νωρίτερα και ο Γιώργος Γεραπετρίτης αποκαλύπτοντας πως κατά την πρόσφατη συνάντησή του με τον Μάρκο Ρούμιπο στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ απέσπασε μια «καταρχήν θετική ανταπόκριση» ως προς την επανενεργοποίηση του σχήματος 3+1.
Κοινές δράσεις σε εμπόριο, οικονομία, περιβάλλον
Ο έλληνας ΥΠΕΞ αναφέρθηκε και στη στήριξη της λειτουργίας Μόνιμης Γραμματείας του Τριμερούς Σχήματος Συνεργασίας με έδρα τη Λευκωσία υπογραμμίζοντας πως προωθούνται κοινές δράσεις στον τομέα του εμπορίου, της οικονομίας, της προστασίας του θαλασσίου περιβάλλοντος, της πολιτικής προστασίας και της κυβερνοασφάλειας. Από την πλευρά του, ο κύπριος ΥΠΕΞ στάθηκε ιδιαίτερα σης προσδοκίες από την Πενταμερή στη Γενεύη σημειώνοντας πως από κοινού με την ελληνική κυβέρνηση έχουν διαμορφωθεί θέσεις για την αντιμετώπιση διαφόρων σεναρίων που μπορεί να προκύψουν.”Αυτά έγραψε η συνάδελφος Μαρία Μουρελέτου στην εφημερίδα Τα/Νέα και ο καθένας μπορεί να βγάλει τα απαραίτητα συμπεράσματα