Του Γιάννη Ρούντου*
Η 9η Φεβρουαρίου, Παγκόσμια Ημέρα της Ελληνικής Γλώσσας, πέρασε σχεδόν αδιάφορα στο τυπικό της πυκνής σειράς των “παγκοσμίων ημερών”.
Τί μπορεί να σημαίνει μια αναφορά στην Ελληνική Γλώσσα σήμερα στα κοινωνικά δίκτυα, χωρίς imoji, congrats, reactions, reposts κ.λπ. σύγχρονους, αποσπασματικούς και αβαθείς κώδικες-σημεία γλωσσικής επικοινωνίας; Και όμως, το χρηστικό της εύφημης μνείας για το υπέρτερο: “kudos”, που βλέπουμε συχνά στο linkedin – από το ομηρικό “κύδος: δόξα, εύκλεια / που συνδέεται μετά του τιμή άσπετος, κακός” (Λεξικόν Ομηρικόν, Ευάγγ. Κοφινιώτη) – έρχεται από το απύθμενο βάθος του άυλου Ελληνικού Πολιτισμού, το οποίο απεικάζεται στη Γλώσσα.
Και βέβαια με αυτό το σχόλιο για τη δική μας, αγνοημένη και περιφρονημένη Ελληνική Γλώσσα, θέλω να τονίσω το βάθος τεσσάρων χιλιετιών και πλέον στη συνέχειά της. Τί σημαίνει ΣΥΝΕΧΕΙΑ; Σημαίνει μια ασύλληπτου περιεχομένου διανοητική και επικοινωνιακή διεργασία και εξέλιξη, πολιτιστικά μοναδική παγκοσμίως. Από τον Όμηρο, τον Αισχύλο και τον Πίνδαρο μέχρι τον Καζαντζάκη, τον Ελύτη και τον Σεφέρη, από τους Προσωκρατικούς, τον Αριστοτέλη και τον Πλάτωνα μέχρι τα σύγχρονα πρόσωπα του χυμώδους πνεύματος και του στοχασμού (ευτυχώς για την Ελλάδα εξακολουθούν να γεννώνται και να γίγνονται).
Αυτή η συνέχεια απειλείται ευθέως στη σύγχρονη εποχή από την ασυλλόγιστη, παγκοσμιοποιημένη σύγκλιση της γλωσσικής επικοινωνίας στον ελάχιστο κοινό παρονομαστή (στη συμβατική γλώσσα των κοινών σημείων – τη “γλώσσα νηπιαγωγείου”). Επί της ουσίας, απειλείται η Βιωσιμότητα της ταυτότητας του Γένους, που ορίζεται πρωτίστως από την πνευματική πορεία του.
Εδώ, το επικοινωνιακό “restart” εξελίσσεται ταυτόχρονα με το “delete”, δηλαδή την αποδομητική πτώχευση του βασικού εργαλείου της σκέψης. Διότι, αυτό είναι η Γλώσσα: το θεμέλιο κάθε πνευματικού πολιτισμού, η πλέον ανεκτίμητη πολιτιστική κληρονομιά μας. Σε αυτή τη διαδικασία σεισμογενούς εκβαρβαρισμού χάθηκαν ποιοτικά στοιχεία: οι τόνοι, τα μακρά, τα βραχέα, συγχέονται οι εγκλίσεις και οι ρηματικοί χρόνοι, καταργούνται οι πτώσεις, περιορίζονται ασφυκτικά οι λέξεις (τα “σημαίνοντα”), συγκόπτονται και αναμειγνύονται με ξενικές (αυτό όχι μόνο στον τεχνολογικό, αλλά και στον καθημερινό λόγο).
Ωστόσο, το υπουργείο Εξωτερικών (Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού και Διπλωματίας), γι’ αυτή την Παγκόσμια Ημέρα της Ελληνικής Γλώσσας, με ιδιαίτερη ευαισθησία δημιούργησε ένα εύγλωττο τηλεοπτικό αφήγημα για το νόημα της Ελληνικής Παιδείας. Απευθύνεται στη νέα γενιά που μεγαλώνει μακριά από την πατρίδα, έχοντας άγκυρα τον γλωσσικό Ελληνικό Πολιτισμό. Απευθύνεται και σε όλους εμάς, αξίζει να δούμε αυτό το βίντεο στο ertnews.gr: https://www.ertnews.gr/eidiseis/politismos/9-fevrouariou-pagkosmia-imera-ellinikis-glossas-syneisfora-ston-eyropaiko-kai-pagkosmio-politismo/. Ίσως μπορεί να δονήσει αφυπνιστικά την “υποψία” της γλωσσικής συνείδησής μας.
*Γιάννης Ρούντος: Σύμβουλος Σχέσεων και Δημόσιας εικόνας, Επικοινωνίας και Βιώσιμης Ανάπτυξης, με ειδικότερη ενασχόληση στον τομέα του Πολιτισμού.