Του Ηλία Καραβόλια
Μόνο στις ΗΠΑ μπορούσε να γίνει αυτό : μια δικαστής δικαίωσε έναν μέτοχο της Τesla και ακύρωσε την μεγαλύτερη στην οικονομική ιστορία αμοιβή CEO που δόθηκε ποτέ( 55 δις δολάρια προς τον Έλον Μασκ απο την εταιρεία).
Πρόκειται για κομβική στιγμή στον καπιταλισμό : πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες μπαίνει φρένο στις αλόγιστες αμοιβές της διοίκησης έναντι των μερισμάτων των μετόχων.
Διότι αυτή ακριβώς η σχέση (κερδών/μερισμάτων των μετόχων και αμοιβών των διευθυντών, με τα περίφημα δικαιώματα μετοχών), αυτή η διαρκής μετατόπιση του ισοζυγίου κερδών και υπεραξιών μεταξύ τους( την οποία επεσήμαναν δεκαετίες πριν οικονομολόγοι όπως ο Galbraith) είναι η κύρια αιτία που αφήνει τελικά το φτωχό μέρισμα στην εργασία.
Η απόσπαση υπεραξίας από εντατική παραγωγικότητα συναντά την χρηματιστηριακή κερδοσκοπία και το αποτέλεσμα γνωστό : χαμηλοί μισθοί και εκτίναξη της ψαλίδας των αμοιβών μεταξύ ανώτατων στελεχών και λοιπών εργαζομένων( μέχρι και 400 φορές διαφορά συγκριτικά με τρεις δεκαετίες πριν που ήταν κατα μ.ο 30 φορές)
Αυτό που ακριβώς συνέβη στις ΗΠΑ με την απόφαση στην πολιτεία του Ντελαγουέρ, βασίζεται σε ένα δεδομένο : ο ασύλληπτος χάρτινος πλούτος του Ελον Μασκ στις εταιρείες που επένδυσε, συνοδεύεται απο την πρωτοφανή συγκέντρωση εξουσίας και διοίκησης στο πρόσωπο του.
Η υπερσυσσώρευση λοιπόν είναι διπλή : η συγκέντρωση κεφαλαίου συνεπάγεται πλέον και συγκέντρωση ισχύος, διαχειριστική και διοικητική εξουσία.
Και οι ολοένα και λιγότεροι Μασκ αυτού του πλανήτη αυξάνονται ενώ μαζί τους αυξάνεται η διπλή υπερσυσσώρευση, αφού κερδίζουν και ως μέτοχοι και ως managers.
Θέλουν να έχουν την δυνατότητα ανα πάσα στιγμή να ρευστοποιούν τον διαστημικό χάρτινο πλούτο τους.
Η εκτίναξη των κεφαλαιοποιήσεων της Wall Street εκτινάσσει αυτό ακριβώς το πλασματικό κεφάλαιο, αυτή την άυλη υπερσυσσωρευμένη υπεραξία.
Δεν εκτινάσσει τα κέρδη από παραγωγή και τα μακροπρόθεσμα μερίσματα σε μετόχους και εργαζόμενους.
Οι εργαζόμενοι στα μεσαία και κατώτερα πόστα των εισηγμένων αυτών εταιρειών δεν συμμετέχουν στον διαστημικό αυτό πλουτισμό που απλώς δεν διαχέεται προς τα κάτω.
Στην πραγματικότητα η αμερικανική κοινωνία, όσο καλά τοποθετημένα και αν είναι σε μετοχές τα συνταξιοδοτικά ταμεία, δεν παίρνει, και μάλλον δεν θα πάρει ποτέ, μέρισμα από τις πλασματικές αξίες των τρισεκατομμυρίων δολαρίων στο αμερικανικό χρηματιστήριο.
ΥΓ. Μάλλον ο συμμετοχικός καπιταλισμός του Κλάους Σβαμπ μοιάζει με εναν ακόμη μύθο, ένα καλά στημένο παραμύθι του καζινοκαπιταλισμού…
