Του Ηλία Καραβόλια
Μετρό και λεωφορεία γίνονται μέσα μαζικής μετάδοσης του ιού. Η μεγάλη πόλη, η μητρόπολη, γίνεται παντού στον κόσμο η εστία της υπέρμετάδοσης. Ο καπιταλισμός βλέπει απαθής το κέντρο του να μετατρέπεται σε όπλο κατά του ανθρώπινου δυναμικού του.
Οι ροές των εκατομμυρίων εργαζομένων στις μητροπόλεις του κόσμου, στις μεγάλες πρωτεύουσες, γίνονται οι ροές του φονικού ιού. Η ανθρωπότητα βλέπει ότι η πυκνότητα του πληθυσμού, οι κοντινές αποστάσεις, τα χνώτα του καθενός, υπονομεύουν την ζωή, την οικονομία, την συστημική συνέχεια.
Όσοι μετακινούνται στην μητρόπολη, με την μάσκα στο πρόσωπο, νιώθουν την απειλή να παραμονεύει στον Άλλο. Το βλέμμα ελέγχει τον συνάνθρωπο ως πιθανό φορέα του κακού. Επιβάλλεται η απόσταση, το ανέπαφο, ακόμη και η σιωπή, η μείωση της επικοινωνίας: αρκεί ένα chat στα social media, στις ψηφιακές πλατείες.
Στις μικρότερες πόλεις, στα χωριά, στις υπαίθριες μικρές συνοικίες, στα αραιοκατοικημένα νησιά, ο άνθρωπος νιώθει κάπως πιο μακριά από το κακό. Ο ερχομός του επισκέπτη, του ξένου κυρίως, μοιάζει με απειλή ακόμα και αν αυτό σημαίνει τουριστικό εισόδημα.
Η ιστορική δυναμική των ασταμάτητων ροών ανθρώπων και εμπορευμάτων στις μητροπόλεις συμβάλλει στον πανικό. Ο άνθρωπος, την εποχή της πανδημίας, ο βιοπαλαιστής εργαζόμενος που ζει στο αστικό κέντρο, αναπολεί το χωριό, την ύπαιθρο, την ασφάλεια της φύσης. Η γη δίπλα σε θάλασσα και βουνό, αποκτά αξία ζήτησης ως καταφύγιο διαβίωσης.
Το εξοχικό μοιάζει πλέον ως η ιδανική λύση, ενώ η ζωή στο διαμέρισμα του κέντρου και στις αστικές μετακινήσεις, εγκυμονεί τον κίνδυνο. Είναι η πρώτη φορά στην ανθρώπινη ιστορία που η κινητικότητα των υποκειμένων μεταδίδει τρόμο και πανικό. Η αστικοποίηση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής ίσως σταδιακά να δώσει την θέση της σε μια λελογισμένη αποκέντρωση, αφού ασφαλής θα νιώθει μόνο αυτός που δεν έρχεται σε επαφή με πολλούς, αυτός που εργάζεται εξ αποστάσεως και όχι στο γραφείο της πόλης, στο κέντρο.
Η εργασία εκατομμυρίων ατόμων στις μητροπόλεις γίνεται εφιάλτης. Μανχάτταν, Λονδίνο, Παρίσι, Ρώμη, Αθήνα και δεκάδες άλλες μητροπόλεις γίνονται εστίες μετάδοσης, χωρίς να επαρκούν οι κλίνες εντατικής θεραπείας στα νοσοκομεία. Οι κυβερνήσεις συνεχίζουν την κούρσα εξοπλιστικών προγραμμάτων και όχι την εντατικοποίηση της ασφάλειας για την δημόσια υγεία: αυτοπροστασία αλλιώς καραντίνα και παύση εμπορίου και παραγωγής, ατομική ευθύνη αντί συλλογικής ενοχής.
Ο ιός όμως θα μεταδίδεται συνεχώς. Το λεωφορείο, το μετρό, το ταξί, τα μεγάλα σούπερ μάρκετ, η πλατεία, το πάρκο, τα πολυκαταστήματα, μοιάζουν με εστίες κινδύνου. Οι βιτρίνες δεν σε προσκαλούν πλέον να μπεις στο μαγαζί, να ξοδέψεις. Ποιος να φανταζόταν ότι οι άνθρωποι θα κινδύνευαν από την υπερβολική πυκνότητα, την επαφή, την συναλλαγή, τις κοντινές αποστάσεις, τις χειραψίες, το άγγιγμα σωμάτων, τις αναπνοές…
