Της Νατάσας Φραγκούλη
Σε περαιτέρω θωράκιση της ασφάλειας των υποβρυχίων καλωδίων στοχεύει η Ευρώπη, με την Εκτελεστική Αντιπρόεδρος Henna Virkkunen να παρουσιάζει Κοινή Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ύπατου Εκπροσώπου για την ενίσχυση της ασφάλειας και της ανθεκτικότητας των υποθαλάσσιων καλωδίων. Η πρωτοβουλία αυτή, που ανακοινώθηκε από την Πρόεδρο von der Leyen στις 9 Φεβρουαρίου στο Βίλνιους, κατά τη διάρκεια της Ημέρας Ενεργειακής Ανεξαρτησίας της Βαλτικής, εισάγει μια σειρά μέτρων για την προστασία αυτής της κρίσιμης υποδομής.
Τα υποθαλάσσια καλώδια επικοινωνιών διασυνδέουν τα κράτη-μέλη μεταξύ τους, συνδέουν τα νησιά με την ηπειρωτική Ευρώπη και εξασφαλίζουν τη ροή δεδομένων μεταξύ της ΕΕ και του υπόλοιπου κόσμου, μεταφέροντας το 99% της διασυνοριακής διαδικτυακής κίνησης. Παράλληλα, τα υποθαλάσσια καλώδια συμβάλλουν στην ενεργειακή ασφάλεια και επιτρέπουν τη μεταφορά ανανεώσιμης ενέργειας από υπεράκτιες εγκαταστάσεις. Ωστόσο, τα πρόσφατα περιστατικά, που σχετίζονται με ζημιές σε καλώδια, έχουν καταδείξει τη σοβαρότητα της απειλής για τη λειτουργία αυτών των κρίσιμων υποδομών.
Η Επιτροπή και ο Ύπατος Εκπρόσωπος παρουσιάζουν ισχυρά μέτρα για την ενίσχυση της ασφάλειας των υποθαλάσσιων καλωδίων
Η νέα στρατηγική της ΕΕ επικεντρώνεται σε τέσσερις βασικούς άξονες. Ο πρώτος άξονας αφορά την πρόληψη, όπου η Ευρώπη επικεντρώνεται στην ενίσχυση των απαιτήσεων ασφαλείας και διενέργεια αξιολογήσεων κινδύνου για τα υποθαλάσσια καλώδια και στη χρηματοδότηση της ανάπτυξης νέων και έξυπνων καλωδίων, βελτιώνοντας την ανθεκτικότητά τους.
Ο δεύτερος πυλώνας σχετίζεται με την ανίχνευση μέσω της ενίσχυσης της παρακολούθησης των απειλών σε διαφορετικές θαλάσσιες περιοχές, όπως η Μεσόγειος και η Βαλτική και της δημιουργίας ολοκληρωμένου συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης και απόκρισης.
Αντίδραση και αποκατάσταση
Ο τρίτος άξονας των παρεμβάσεων της Επιτροπής σχετίζεται με τη βελτίωση του πλαισίου διαχείρισης κρίσεων της ΕΕ για ταχύτερη αποκατάσταση των ζημιών σε υποθαλάσσια καλώδια, μέσω της αύξησης της δυναμικότητας επισκευών, ώστε να μειωθεί ο χρόνος αποκατάστασης.
Τέλος, ο τέταρτος πυλώνας αφορά την αποτροπή με την επιβολή κυρώσεων και διπλωματικών μέτρων κατά των επιτιθέμενων και των παράνομων δραστηριοτήτων, αλλά και με την ανάπτυξη “διπλωματίας καλωδίων” με διεθνείς εταίρους για την προστασία των υποδομών αυτών.
Συνεργασία και επόμενα βήματα
Η Κοινή Ανακοίνωση συμπληρώνει το έργο της Ομάδας Εμπειρογνωμόνων για τις Υποθαλάσσιες Υποδομές, η οποία αποτελείται από κράτη-μέλη και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Κυβερνοασφάλεια (ENISA). Παράλληλα, οι δράσεις αυτές ενισχύουν τις πρωτοβουλίες του ΝΑΤΟ και στηρίζουν τις εθνικές και περιφερειακές προσπάθειες για την προστασία των κρίσιμων υποδομών.
Τα επόμενα βήματα περιλαμβάνουν την υλοποίηση συγκεκριμένων δράσεων το 2025 και το 2026, με τη συμμετοχή των κρατών-μελών και της ENISA. Μέχρι το τέλος του 2025, η Επιτροπή και ο Ύπατος Εκπρόσωπος αναμένεται να παρουσιάσουν:
– Χάρτη των υφιστάμενων και προγραμματισμένων υποθαλάσσιων καλωδίων.
– Συντονισμένη Αξιολόγηση Κινδύνου για τα υποθαλάσσια καλώδια.
– Εργαλειοθήκη Ασφαλείας για την αντιμετώπιση απειλών.
– Λίστα προτεραιότητας έργων ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος στον τομέα των υποθαλάσσιων καλωδίων.
Περί σαμποτάζ
Η Henna Virkkunen τόνισε ότι η Ευρώπη πρέπει να είναι σε θέση όχι μόνο να προλαμβάνει και να ανιχνεύει σαμποτάζ, αλλά και να αποτρέπει, να επιδιορθώνει και να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά οποιαδήποτε απειλή προς τις κρίσιμες υποδομές της.
Η Ύπατη Εκπρόσωπος Kaja Kallas υπογράμμισε ότι οι πρόσφατες επιθέσεις σε υποθαλάσσια καλώδια αποδεικνύουν πως δεν υπάρχει τομέας της ζωής, που να μην απειλείται από εχθρικές ενέργειες. Η ΕΕ πρέπει να κινητοποιήσει όλες τις στρατιωτικές και πολιτικές της δυνατότητες για την επιτήρηση και την αποτροπή επιθέσεων, καθώς και για την τιμωρία όσων ευθύνονται για σαμποτάζ.
Ο Επίτροπος Magnus Brunner επεσήμανε ότι η απειλή επιθέσεων στις ευρωπαϊκές υποδομές είναι σοβαρή και απαιτεί συντονισμένη δράση μεταξύ της Επιτροπής, των κρατών-μελών και των ευρωπαϊκών οργανισμών για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των κρίσιμων υποδομών.
Πηγή: sepe.gr
