Του Αλέκου Κριτικού
Παρότι ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα πιθανολογούσε ότι θα χρειαζόταν να συνεχισθεί και σήμερα η σύνοδος κορυφής που ξεκίνησε χθες στις Βρυξέλλες, τελικώς κατόρθωσε να την κλείσει αργά χθες το βράδυ, πράγμα όχι λίγο, αν λάβει κανείς υπόψη του τόσο τον αριθμό όσο τη σημασία των θεμάτων που συζητήθηκαν. Είναι βέβαια γεγονός ότι έχει προηγηθεί εντατική προετοιμασία. Η χθεσινή σύνοδος είναι η τρίτη μέσα στο 2025 (είχε προηγηθεί η άτυπη σύνοδος στις 3/2/2025 και το έκτακτο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 6/3/2025), χωρίς να λογαριάσουμε τις άλλες τρεις «συνόδους» που συγκάλεσαν ο Γάλλος πρόεδρος και ο Βρετανός πρωθυπουργός.
Όσο και αν οι ανυπόμονοι δύσκολα θα βρουν στα συμπεράσματα της συνόδου αποφάσεις που μπορούν να έχουν άμεση πρακτική εφαρμογή, θα πρέπει να αναγνωρισθεί ότι χθες έγιναν βήματα μεγάλης σημασίας και αναλήφθηκαν συγκεκριμένες δεσμεύσεις σε μια σειρά θέματα που πριν λίγο καιρό και μόνο η αναφορά τους θα προκαλούσε αλλεργία σε κάποιους ευρωπαίους ηγέτες και στις χώρες τους.
Έτσι, όσο και αν η «σταρ» της εποχής είναι – και δικαίως – η άμυνα, δεν μπορούμε να παραγνωρίσουμε τη μεγάλη σημασίας δέσμευση για δημιουργία της Ένωσης Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων – μιας από τις βασικές προτάσεις της έκθεσης Λέτα – και των υποδείξεων προς Επιτροπή, Συμβούλιο και κράτη-μέλη για ανάληψη συγκεκριμένων μέτρων και δράσεων που θα οδηγήσουν στην υλοποίηση αυτής της Ένωσης και στη -μέσω αυτής- κινητοποίηση των ιδιωτικών αποταμιεύσεων προς ενίσχυση της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας και της αμυντικής βιομηχανίας. Υιοθετώντας δε μια από τις προτάσεις της έκθεσης Ντράγκι, οι 27 εισηγούνται τη θέσπιση ενός «28ου» κανονιστικού καθεστώτος για τις επιχειρήσεις.
Σε ό,τι αφορά την άμυνα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υιοθέτησε επί της αρχής τη Λευκή Βίβλο που είχε παρουσιάσει μια μέρα πριν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κάλεσε τα αρμόδια θεσμικά όργανα της Ένωσης να επιταχύνουν την επεξεργασία όλων των επί μέρους προτάσεων της Λευκής Βίβλου (ρήτρα διαφυγής, δάνεια 150 δισ. ευρώ, διευκολύνσεις Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων κλπ) και όσων είχε αποφασίσει στη σύνοδό του στις 6 Μαρτίου, μεταξύ των οποίων και η αναζήτηση εναλλακτικών επιλογών χρηματοδότησης. Έμεινε, έτσι, ανοιχτό το θέμα επιπλέον χρηματοδότησης, πέραν των προτεινομένων δανείων 150 δισ. ευρώ, που κρίθηκε πρόωρο να συζητηθεί στη σημερινή συγκυρία.
Για το επίσης μείζονος σημασίας ζήτημα της ολοκλήρωσης της Ενιαίας Αγοράς και της ενίσχυσης της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, οι 27 ηγέτες υπενθύμισαν τη δέσμευση να υποβληθεί μέχρι τον προσεχή Ιούνιο μια «φιλόδοξη νέα οριζόντια στρατηγική για την Ενιαία Αγορά» η οποία «θα πρέπει να στοχεύει στην εμβάθυνση της ενιαίας αγοράς, με την άρση των εναπομεινάντων φραγμών, ιδίως στον τομέα των υπηρεσιών και των βασικών αγαθών, την αντιμετώπιση του κατακερματισμού και τη βελτίωση της εφαρμογής και της επιβολής των κανόνων της ενιαίας αγοράς».
Ζητεί επίσης το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να ενταθούν όλες οι προσπάθειες σε επίπεδο ΕΕ και κρατών μελών, προκειμένου να προστατευθούν καλύτερα οι πολίτες και οι επιχειρήσεις της ΕΕ από το υψηλό ενεργειακό κόστος, να διασφαλιστεί ο εφοδιασμός με προσιτή και καθαρή ενέργεια και να οικοδομηθεί μια πραγματική Ενεργειακή Ένωση πριν από το 2030.
Επίσης, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έκανε έναν απολογισμό της προόδου της εφαρμογής των προηγούμενων συμπερασμάτων του για τη μετανάστευση, και ενθάρρυνε την ανάληψη περαιτέρω πρωτοβουλιών σε ό,τι αφορά την πρόληψη της παράνομης μετανάστευσης, την καταπολέμηση εμπορίας και παράνομης διακίνησης ανθρώπων και στην αντιμετώπιση μιας σειράς άλλων συναφών προβλημάτων.
Σημειώνεται, τέλος, ότι εκδόθηκαν ξεχωριστά συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την Ουκρανία, επειδή δεν συμφώνησε με αυτά ο Β. Όρμπαν. κι έτσι τα υπογράφουν μόνο 26 ηγέτες.
Αξίζει να υπογραμμισθεί ότι οι περισσότερες από τις προτάσεις που υιοθέτησε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο περιλαμβάνονται στο οπλοστάσιο που έχει προταθεί στις εκθέσεις Λέτα και Ντράγκι. Διαπιστώνεται, δηλαδή, ότι οι δύο εκθέσεις ήδη πιάνουν τόπο, επηρεάζουν αποφασιστικά τις ευρωπαϊκές εξελίξεις. Εκτός όμως από αυτή τη διαπίστωση, ακόμη μεγαλύτερη σημασία έχει ότι η ενωμένη Ευρώπη εμφανίζεται να ανακτά την πρωτοβουλία των κινήσεων και να βγαίνει από την αμηχανία των τελευταίων μηνών, που είχε ως συνέπεια την ανάληψη μεμονωμένων και παραθεσμικών ως προς την ΕΕ πρωτοβουλιών. Μέσα από τη χθεσινή σύνοδο κορυφής, η ενωμένη Ευρώπη «πήρε το όπλο της». Και όχι μόνο για την άμυνά της.
Πηγή: kreport.gr
