Του Γιώργου Μελέα*
Κάθε χρόνο τον Σεπτέμβριο (φέτος στις 15 Σεπτεμβρίου) ο εκάστοτε πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εκφωνεί ομιλία για την κατάσταση της Ένωσης ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με την οποία προβαίνει σε αποτίμηση των πεπραγμένων της προηγούμενης χρονιάς και παρουσιάζει τις πολιτικές προτεραιότητες για το επόμενο έτος.
Η κυρία Φον ντερ Λάιεν θα μιλήσει ενώπιον των ευρωβουλευτών στην πρώτη Ολομέλεια μετά τις διακοπές του καλοκαιριού και θα αναφερθεί φυσικά στην καταπολέμηση της πανδημίας και την έξοδο της Ευρώπης από την οικονομική κρίση. Τούτο μένει να δούμε κατά πόσο θα λάβει χώρα βραχυπρόθεσμα, αφού από τη μια πλευρά ο στόχος κάλυψης των εμβολιασμών σε ευρωπαϊκό επίπεδο ως το τέλος καλοκαιριού φαίνεται να έχει επιτευχθεί αλλά πλέον με την επικράτηση της μετάλλαξης Δέλτα δημιουργούνται νέα δεδομένα τα οποία ανατρέπουν τον σχεδιασμό και θα επιφέρουν σημαντικές επιβαρύνσεις στα δημόσια συστήματα υγείας των κρατών και κατά συνέπεια στα δημόσια οικονομικά τους.
Καταλυτικό ρόλο στην ανάκαμψη θα παίξουν η επιτάχυνση του εμβολιασμού και τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης. Η εκπλήρωση των στόχων που έχουν θέσει οι χώρες σε συνεννόηση με την Επιτροπή, ώστε να προχωρούν με γρήγορο ρυθμό οι εκταμιεύσεις των ποσών που έχουν εγκριθεί για να υλοποιούνται οι επενδύσεις και οι μεταρρυθμίσεις, θα δώσει σημαντικές λύσεις στα επιβαρυμένα οικονομικά των κρατών, ενώ θα θέσει και τις προϋποθέσεις για τη φυγή προς την ανάκαμψη και την ευημερία.
Άλλος ένας σημαντικός παράγοντας που θα διαμορφώσει την ομιλία της προέδρου είναι η κλιματική κρίση. Τα τελευταία χρόνια έχουμε γίνει μάρτυρες μεγάλων φυσικών καταστροφών, αλλά το φετινό καλοκαίρι δυστυχώς θα μείνει ανεξίτηλο στη μνήμη μας. Τον Ιούλιο είχαμε τις μεγάλες πλημμύρες στο Βέλγιο και στη Γερμανία που άφησαν πίσω τους πολλούς νεκρούς και καταστροφές σε περιουσίες, αλλά και τις καταστροφικές πυρκαγιές σε Ελλάδα, Ιταλία και Ισπανία.
Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία πρέπει να προχωρήσει και να υλοποιηθεί άμεσα. Σε αυτό το πλαίσιο παρουσιάστηκε τον Ιούλιο μια νέα δέσμη μέτρων και προτάσεων, μέσω των οποίων οι ενωσιακές πολιτικές για το κλίμα, την ενέργεια, τη χρήση γης, τις μεταφορές και τη φορολογία θα προσαρμοστούν κατάλληλα ώστε να επιτευχθεί μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030.
Ο μετασχηματισμός της οικονομίας και της κοινωνίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την εκπλήρωση των κλιματικών φιλοδοξιών είναι απαραίτητος και η νέα δέσμη μέτρων δείχνει ικανή να το καταφέρει. Γι’ αυτό θα πρέπει οι συζητήσεις σε επίπεδο Συμβουλίου και Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να προχωρήσουν άμεσα γιατί δεν μπορεί να χαθεί και άλλος χρόνος.
Τέλος, η ομιλία της προέδρου θα γίνει εν μέσω της πρωτοφανούς κρίσης στο Αφγανιστάν και υπό τον φόβο μιας ακόμη έξαρσης μεταναστευτικής ροής προς την Ευρώπη. Είναι σημαντικό να αποφευχθούν νέες προσφυγικές πιέσεις προς την Ευρώπη και τούτο θα μπορούσε να επιτευχθεί με την υποστήριξη και την οικονομική ενίσχυση των χωρών της άμεσης γειτονίας.
*εθνικός εμπειρογνώμονας στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή