Κράτος χωρίς καλή ή ελλιπή Παιδεία, ως πλοίο ακυβέρνητο, θα πέσει στα βράχια
Η Παιδεία μας νοσεί!
Οι ταγοί της δυστυχώς καθεύδουν τον ύπνο του ανεύθυνου προλετάριου!
Του Νίκου Αναγνωστάτου
«Παιδεία καθάπερ ευδαίμων χώρα πάντα τα αγαθά φέρει», τα πάντα μας προσφέρει η Παιδεία, μας επισήμανε ο μέγιστος των σοφών Σωκράτης, πριν δυόμιση χιλιάδες χρόνια και εμείς σήμερα καμαρώνουμε μεν για τους αρχαίους μας σοφούς δασκάλους, αγνοούμε δε τις διδαχές τους στην καθημερινή μας ζωή. Χωρίς διάθεση πολιτικολογίας, δεν μπορούμε όμως να αποφύγουμε τη διαπίστωση ότι από τη στιγμή που πολιτικοποιήσαμε τα πάντα όπως και την Παιδεία, η κοινωνία μας περιέπεσε σε κώμα, από το οποίο είναι δύσκολο να βγεί, μέχρι αδύνατο, αν αντιληφθούμε γρήγορα το πρόβλημα και δεν ακολουθήσουμε την επίλυσή του.
Από τη στιγμή που συγκροτούνται άγριες παιδικές ομάδες που ξυλοκοπούν παιδιά χωρίς αιτία, από τη στιγμή που μαθητές προβαίνουν σε καταλήψεις των σχολείων τους, από τη στιγμή που οι καθηγητές τους αιτιολογούν τους καταληψίες, από τη στιγμή που οι εκπαιδευτικοί αρνούνται να αξιολογηθούν, από τη στιγμή που μαθητές εισέρχονται στο Πανεπιστήμιο με βαθμό 3, και τόσα άλλα θλιβερά γεγονότα, είναι βέβαιο ότι η Παιδεία μας πάσχει βαριά. Αυτοί οι λίγο-πολύ αγράμματοι που εισέρχονται με βαθμό τρία στα ΑΕΙ, μερικοί από αυτούς θα γίνουν καθηγητές λίγο-πολύ αστοιχείωτοι και η χιονοστιβάδα συνεχίζεται, με αποτέλεσμα μια αξιοθρήνητοι κοινωνία, μια κοινωνία που διεκδικεί αναβάθμιση και ευημερία, χωρίς να γνωρίζει πως και με ποιες προϋποθέσεις επιτυγχάνεται, μια κοινωνία που απλά γαυγίζει ή βρυχάται για να επιβιώσει, το πρόβλημα βρίσκεται σε πολύ μεγάλο βαθμό χωρίς λύση, από τη στιγμή που δεν γίνονται αντιληπτές οι αιτίες και πως διορθώνονται. Υπερβολική παρατήρηση; Ίσως, αλλά δεν απέχει πολύ από μια πραγματικότητα, η οποία αν δεν ληφθούν μέτρα, θα γίνει τραγική, ανεξέλεγκτη και ανίατη.
Να συνειδητοποιήσουμε ότι η Παιδεία είναι η πηγή μιας καλής ή μιας κακής κοινωνίας. Χρειάζεται επομένως προσεκτική και βαθιά μελέτη προκειμένου να εντοπιστούν οι γενεσιουργές αιτίες και οι βέλτιστοι και αποτελεσματικοί τρόποι αποκατάστασης της υγιούς και παραγωγικής Παιδείας, μια παιδεία που να προάγει το ήθος, μια παιδεία που να καλλιεργεί την αρετή στη νεολαία. Κατά την ταπεινή μου άποψη, η παιδεία πήρε την κατηφόρα, από την κατάργηση του Επιθεωρητή και την άνθιση του συνδικαλισμού. Έχοντας υπόψη ότι ο σκοπός και η αποτελεσματικότητα της παιδείας, κυρίως για τον διαπαιδαγωγικό της ρόλο για την δημιουργία υπεύθυνους και ουσιαστικά μορφωμένους πολίτες, περατώνεται στο Λύκειο, στο παλαιό οκτατάξιο Γυμνάσιο που τελειώσαμε εμείς οι μεγαλύτεροι, διότι στο Πανεπιστήμιο ειδικεύεσαι επιστημονικά σε κάποιο θέμα. Επομένως μέχρι το Λύκειο να δοθεί το βάρος αποκατάστασης της παιδείας, διότι σωστοί στη συμπεριφορά μαθητές, θα γίνουν και σωστοί στη συμπεριφορά φοιτητές, χωρίς να χρειάζεται αστυνομία, όπως σε όλα τα προηγμένα κράτη.
Επειδή είχαν ασχοληθεί πολύ με την παιδεία και τα προβλήματά της και ως Πρόεδρος της Πανελλήνιας Συνομοσπονδίας Γονέων για δεκαπέντε χρόνια, τόλμησα να στείλω ένα μήνυμα στον τότε Πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή, στις 5.1.2009, από το οποίο θα παραθέσω αποσπάσματα, τα οποία δυστυχώς είναι ακόμη επίκαιρα και ισχύουν στο σύνολό τους:
ΑΡΧΗ:«α) Σεβασμός και αξιοπιστία του Σχολείου
Πέραν της όποιας μεταρρυθμίσεως κριθεί αναγκαία, λόγω της γενικότερης ανάγκης προσαρμογής της εκπαίδευσης, στις ραγδαίες εξελίξεις της τεχνολογίας και της κοινωνίας, υπάρχει ένα σοβαρό πρόβλημα το οποίο μέχρι τώρα δεν έχει γίνει αντιληπτό από κανέναν υπουργό και καμία Κυβέρνηση, και είναι ακριβώς ο λόγος και η αιτία που οι μέχρι τώρα μεταρρυθμίσεις ουδόλως απέδωσαν και δεν βελτίωσαν στο παραμικρό την Παιδεία!!!
Το πρόβλημα αυτό είναι η απαξίωση του σχολείου και του σχολικού χώρου, πρωτίστως και κυρίως από μερικούς δασκάλους και καθηγητές, οι οποίοι με οδηγό τις ιδεοληψίες τους και βοηθό το «νέο πνεύμα» περί παιδείας από το 1981, κατόρθωσαν να παρασύρουν όλη την εκπαιδευτική κοινότητα στην αδιαφορία, την ανευθυνότητα και απομάκρυνσή τους από το πρωταρχικό και ουσιαστικό ρόλο του λειτουργού. Έτσι το σχολείο δεν δύναται να επιτελέσει τον προορισμό του, χωρίς να επεκταθούμε περισσότερο.
Πριν απ’ όλα λοιπόν χρειάζεται να αποκατασταθεί η Σχολική Ατμόσφαιρα, το τεράστιο έλλειμμα κύρους και σεβασμού του σχολείου και του προορισμού του. Θα πρέπει να επανέλθει η αγάπη και ο σεβασμός του μαθητή προς τους καθηγητές του, και οι καθηγητές να επιτελέσουν επιτέλους τον λειτουργικό τους ρόλο, επιδεικνύοντας ενδιαφέρον και στοργή προς τους μαθητές τους.
Είναι η πεποίθησή μου ότι, χωρίς να χρειαστεί να αναζητήσουμε τα αίτια, κάτι πολύ δύσκολο αν όχι αδύνατο αλλά βεβαιότατα οδυνηρό, μπορούμε να αποκαταστήσουμε κατά το δυνατό την κατάλληλη αυτή ατμόσφαιρα στον σχολικό χώρο και την ανάκτηση της πρέπουσας σχέσης μεταξύ καθηγητών και μαθητών, αλλά και των γονέων, με μια πρότασή μου, η οποία για να αναπτυχθεί χρειάζεται αρκετός χώρος και θα χάσει την ουσία της αν αναφερθεί εδώ περιληπτικά. Θα σημειώσω μόνο πως, με την πρότασή μου αυτή, πιστεύω ότι επιτυγχάνεται, πρωτίστως η βελτίωση των σχέσεων των καθηγητών με τους μαθητές τους και τους γονείς και η βελτίωση των αποδοχών των καθηγητών, χωρίς ουσιαστική επιβάρυνση του προϋπολογισμού!!!
β) Κατάργηση των Πανελλαδικών/Γενικών Εξετάσεων
Ανακεφαλαιώνω πρόταση που είχα κάνει στην Κυβέρνηση, ως Πρόεδρος της Ανωτάτης Συνομοσπονδίας Γονέων (ΑΣΓΜΕ), τον Αύγουστο του 1993.
Το αγκάθι που δημιουργεί πάντοτε τα προβλήματα στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση είναι ο τρόπος εισαγωγής των μαθητών στα ΑΕΙ/ΤΕΙ. Για να μπορέσει το Λύκειο να επιτελέσει το ρόλο του ως αυτόνομη βαθμίδα γενικής παιδείας και μόρφωσης , θα πρέπει να αποσυνδεθεί τελείως από τον τρόπο εισαγωγής των μαθητών στα ΑΕΙ και ΤΕΙ.
Η αιτία που εμποδίζει την επιτυχία του όποιου εκπαιδευτικού συστήματος και την αναβάθμιση του χώρου της Παιδείας, είναι το γεγονός ότι όλοι ψάχνουν για κάποιο «αδιάβλητο» τρόπο εισαγωγής στα Πανεπιστήμια. Δεν τους απασχολεί ο τρόπος να είναι αξιοκρατικός, παιδαγωγικός, κοινωνικός ακόμη, αλλά αδιάβλητος. Ομολογούν δηλαδή και δυστυχώς το ανεχόμαστε αν δεν το παραδεχόμαστε όλοι, ότι όλοι οι «αρμόδιοι» περί την παιδεία είναι διαβλητοί. Έστω και αν κάτι τέτοιο έχει μεγάλη δόση αλήθειας, θάπρεπε να διαγνώσουμε τις αιτίες του προβλήματος και να βρούμε μεθόδους θεραπείας του, από να το παρακάμπτουμε με «αδιάβλητες» εξετάσεις και στην κυριολεξία να στρουθοκαμηλίζουμε.
Κατά γενική ομολογία, οι Γενικές Εξετάσεις, με τον τρόπο που γίνονται στην Ελλάδα, αποτελούν μια παγκόσμια πρωτοτυπία. Μια πρωτοτυπία μεσαιωνικού χαρακτήρα, ντροπής και αισχύνης.
– Έχει μετατρέψει το Λύκειο, από εκπαιδευτική βαθμίδα, σε διαδικασία προετοιμασίας για τις Γενικές Εξετάσεις.
– Επιβεβαιώνει την έλλειψη αξιοπιστίας και κύρους των καθηγητών, των βαθμολογητών και της ΚΕΔΕ, αφού προϋπόθεση τίθεται, “όλοι” οι υποψήφιοι να εξετάζονται “συγχρόνως” στο “ίδιο” θέμα.
– Ισοπεδωτική διαδικασία από εκπαιδευτικής πλευράς, αφού προάγει την αποστήθιση και την παντελή έλλειψη κρίσης.
– Οδύνη και πολλές φορές τραγικές διαδικασίες για τους γονείς και τα παιδιά.
– Συνεπάγεται υπέρογκα έξοδα για την προετοιμασία των μαθητών, που κατ’ ανάγκη τα έξοδα αυτά μεταφέρονται από τους μισθωτούς σε οικονομικά αιτήματα τουλάχιστον.
– Δημιουργεί αγχώδη ατμόσφαιρα στο σπίτι και στην οικογένεια, κατά την προετοιμασία, που κορυφώνεται στις μέρες των εξετάσεων, όχι πάντα χωρίς παραπέρα συνέπειες, αφού ΟΛΑ ΚΡΙΝΟΝΤΑΙ μέσα σε τρεις ώρες.
– Άρα οι Γενικές Εξετάσεις, είναι αναχρονιστικές, αντιπαιδαγωγικές, άδικες, εξοντωτικές, απάνθρωπες και πολυέξοδες.
Είναι απαράδεκτο !! Φθάνει πια !!
Δεν μπορούμε να προσβλέπουμε στην Ενωμένη Ευρώπη με τέτοια Παιδεία και τέτοιες εξετάσεις.
Θα πρέπει να καταργηθούν οι Πανελλαδικές/Γενικές Εξετάσεις, κάθε μορφής και κάθε διαδικασίας.
Η εισαγωγή στα ΑΕΙ και ΤΕΙ να γίνεται με βάση την βαθμολογία αποφοιτήσεως από το Ακαδημαϊκό Έτος, που θα παρεμβληθεί μετά το Λύκειο.
Μόνο μερικές συμπληρωματικές αίθουσες διδασκαλίας ίσως χρειασθούν.
Όλες οι λεπτομέρειες που είναι αναγκαίες, θα βρεθούν από τους ειδικούς
– Τα λεγόμενα Εργαστήρια Ελευθέρων Σπουδών, δεν θα έχουν λόγο ύπαρξης.
– Δεν θα ξοδεύονται τεράστια συναλλαγματικά ποσά, από τους ξενιτεμένους φοιτητές, για Πανεπιστήμια της Αλλοδαπής.
– Δεν θα χάνουμε τα μεγάλα μυαλά των φοιτητών που τους κρατούν στα ξένα.
– Θα καταργηθεί εκ των πραγμάτων η παραπαιδεία.
Μια άλλη παράμετρος η οποία ενδέχεται να κριθεί χρήσιμο να εξεταστεί, είναι η διαίρεση των Πανεπιστημιακών ετών σε δύο. Δηλαδή τα πρώτα δύο χρόνια να είναι γενικής μόρφωσης, έστω και σε συγκεκριμένο αντικείμενο, χωρίς επαγγελματικό δικαίωμα, έτσι ώστε να μη στερούμε το δικαίωμα στη μόρφωση σε όποιον το επιθυμεί. Τα υπόλοιπα δύο ή περισσότερα έτη σπουδών να είναι για επαγγελματική κατάρτιση /μόρφωση και εξειδίκευση, όπου η όποια αυστηρότητα θα καθορίζει και των αριθμό των πτυχιούχων σε κάθε ειδικότητα, αν κάτι τέτοιο κριθεί αναγκαίο». ΤΕΛΟΣ
«Παιδεία δε την εν υμίν μόνο εστί αθάνατον και θείον». Πλούταχος
«στους αγράμματους δεν πρέπει να ζητάμε την αρετή». Σωκράτης
