Του Ηλία Καραβόλια
Νομισματικοποιήθηκε ο χρόνος και σχεδόν περνάμε στον από-μονεταρισμό της παραγωγής. Τα μηδενικά επιτόκια μοιάζουν να παραμένουν καθηλωμένα ακριβώς για να φρακάρουν όλες τις «πραγματικές» αποδόσεις και να συντηρηθούν οι καλυμμένες αποσπάσεις υπεραξίας.
Αλλά δεν είναι ακριβώς έτσι τα πράγματα. Η φαινομενικότητα της παρούσας οικονομικής συγκυρίας – λόγω του παρατεταμένου πανδημικού χρόνου- έχει ψήγματα αλήθειας αλλά και σωρεία ψευδαισθήσεων.
Πρώτα απ’ όλα οι ανισότητες εκρήγνυνται αφού μεταξύ άλλων κατά την μερική παύση της προσφοράς και ζήτησης το αποταμιευμένο χρήμα των λίγων είναι το ισχυρό όπλο απέναντι στα χαμηλά εισοδήματα των πολλών. Η εργασία και η παραγωγικότητα δεν επαρκούν πλέον για να γεννηθεί βιώσιμο κέρδος και υψηλότεροι μισθοί. Η προσοδοθηρία αντικαθιστά τον μόχθο και το «καταραμένο απόθεμα» διαμορφώνει την ζήτηση : ιδού η σημαντική στιγμή της στροφής στην οικονομική θεωρία . Οι βαθμοί υπερσυσσώρευσης ρευστότητας, περιουσίας και προϊόντων από-ρυθμίζουν τις αντίστοιχες τιμές εργασίας, παραγωγής και περιουσίας, αλλά και αυτές των δυνητικών αξιών. Με το κράτος να προσπαθεί να ρυθμίσει αυτή ακριβώς την απορρύθμιση!
Εδώ είναι που οι οικονομολόγοι οφείλουμε να σκύψουμε ξανά πάνα από τις κευνσιανές θεωρίες περί προσδοκιών και να εισάγουμε την παράμετρο της δυντηκής τιμολόγησης της αξίας(αφού η οικονομία είναι πλέον μια δυνητική πραγματικότητα).
Οι καιροί μπορεί να μην εμπνέουν για θεωρητικά πειράματα αλλά τα παλιά ορθολογικά ποσοτικοποιημένα μοντέλα έχουν καταρρεύσει και για να προοδεύσουν ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι(σε αυτό οφείλουν να προσανατολίζονται οι θεωρίες) πρέπει να «ανασυνταχθούν» οι μεταβλητές αποδοτικότητας του κεφαλαίου, της εργασίας και της καινοτομίας.
Πρέπει να αντικαταστήσουμε στην πράξη ξανά, σχεδόν με δομικό μετασχηματισμό, την τιμή με την αξία και συγκεκριμένα να διαχωρίσουμε την δημιουργία από την εξόρυξη αξίας (βλ. Mazzucato) και από την ασυνείδητη απόσπαση υπεραξίας.
Ο θεωρητικός στοχασμός οφείλει να επαναπροσδιορίσει με ακρίβεια τους παλιούς ακροβατισμούς των ξεπερασμένων θεωρητικών βεβαιοτήτων….
