Του Ηλία Καραβόλια
Όσοι έχουν πελάτες ξέρουν ποσό δύσκολο είναι να πληρωθούν έγκαιρα και ακέραια τα δεδουλευμένα τους. Όσοι έχουν εργαζόμενους ξέρουν ποσό δύσκολο είναι να τους πληρώσουν στην ώρα τους. Όσοι ομως έχουν μονίμως μικρά και μεγάλα αφεντικά, ξέρουν καλά ποσό εύκολο είναι να μην πληρώνονται για αρκετό καιρό.
Αυτή είναι μια κατάσταση που αγνοεί το νέο εργασιακό νομοσχέδιο αφού ξεχάστηκε η σύνθεση της μεγάλης κοινωνικής τάξης της ανασφάλειας : τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα.
Η face to face διαπραγμάτευση μεταξύ μισθωτού- εργοδότη δεν είναι ατομική υπόθεση. Δεν είναι σχέση πελάτη – επαγγελματία. Ο χρόνος εργασίας, ο δίκαιος μισθός και το ενδεχόμενο υπεξαίρεσης ιδρώτα δεν κινούνται στη σφαίρα μιας συμβατικής ισορροπίας. Είναι συλλογικό το φορτίο που φέρει η ατομική σύμβαση απασχόλησης: το Σύνταγμα θεωρεί ως δικαίωμα του πολίτη την εργασία και ως υποχρέωση του Κράτους να διασφαλίσει τις συνθήκες εργασίες.
Η αγορά μεταξύ του εμπορεύματος-εργασία και του εμπορεύματος-κεφάλαιο δεν μπορεί να αυτορυθμιστεί, αιώνες τώρα. Δεν υπάρχει φυσική ισορροπία και δίκαιες τιμές (σε μισθούς και ωράρια) όταν «άνθρωπος» δουλεύει και «άνθρωπος» πληρώνει : υπάρχουν – μεταξύ άλλων – και τα ζωώδη ένστικτα, οι ανορθολογικές προσδοκίες, τα μη λελογισμένα ρίσκα, η καλυμμένη εκμετάλλευση, η ασύμμετρη πληροφόρηση, το μη παραγωγικό κεφάλαιο, η χαμηλή παραγωγικότητα.
Στον βωμό λοιπόν της ανταγωνιστικότητας δεν πρέπει να απαξιώσουμε τον άνθρωπο ως συντελεστή παραγωγής, ως πλουτοπαραγωγική πηγή : αυτή και μόνο αυτή είναι που γεννάει κέρδος, εισόδημα, υπεραξία. Να την ασφαλίσουμε ως κοινωνία…
