Με γνώση και μνήμες για τις παιδοπόλεις… Του Αντώνη Βενέτη

17

Του Αντώνη Βενέτη

Η Καθημερινή 1 Mar 2025

Κύριε διευθυντά

Στην «Κ» της 21/1/2025, η κ. Τασούλα Επτακοίλη φαίνεται ν’ ασπάζεται ακρίτως, για να μην πω επιπολαίως, τους μύθους, τις προκαταλήψεις και τα ψεύδη της Αριστεράς εν σχέσει με την ίδρυση και λειτουργία των παιδοπόλεων κατά τη διάρκεια της αιματηρής εμφύλιας διαμάχης και μετά. Κινείται, θα έλεγα, στα πλαίσια που περιγράφει ο ομότιμος καθηγητής του ΕΚΠΑ, Γ. Μαυρογορδάτος, κατά τον οποίον: «Μετά από συστηματική πλύση εγκεφάλου τα τελευταία πενήντα χρόνια, οι σημερινοί Ελληνες έχουν αποκτήσει σφοδρή προκατάληψη και πρωτόγονα αντανακλαστικά εναντίον του βασιλικού θεσμού. Τόσο τυφλή προκατάληψη μαρτυρεί (και αναπαράγει) πλήρη άγνοια όχι μόνο για τον βασιλικό θεσμό γενικά, αλλά και για την ελληνική ιστορία ειδικότερα!».

Ας μου επιτραπεί, λοιπόν, ως τρόφιμος των παιδοπόλεων επί 7ετία, αλλά και ως αναγνώστης της «Κ» επί μερικές δεκαετίες, αλλά και ως τακτικός επιστολογράφος επίσης της «Κ», η οποία με τιμά με τη δημοσίευση σχεδόν του συνόλου των επιστολών μου, από τις οποίες οι 20 σχεδόν αναφέρονται στις εμπειρίες μου από τις παιδοπόλεις (π.χ., «Ο γιος του αντάρτη και η Φρειδερίκη», 24/8/2024).

Επιτρέπεται να βγάζει γενικά συμπεράσματα από τη μαρτυρία ενός τροφίμου, όταν ο αριθμός των τροφίμων ανέρχεται περίπου σε 50.000; Θα αναφερθώ, λοιπόν, σε μαρτυρίες τροφίμων και παιδιών ανταρτών του λεγόμενου ΔΣΕ που πέρασαν τις πύλες των παιδοπόλεων. Ο Αστέριος Αργυρίου, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου του Στρασβούργου και πρόξενος της Ελλάδος στην ίδια πόλη, καταθέτει: «Βρήκα στις παιδοπόλεις (1948) πολύ ανθρώπινες συνθήκες… Δεν μας έκαναν πλύση εγκεφάλου… Ποτέ δεν μας ασκήθηκε ψυχολογική βία… ή άλλος επηρεασμός».

Η Γκόνη-σιάνου Ευμορφία, αφού επέστρεψε το 1954 από τη «Λαϊκή Δημοκρατία» της Ρουμανίας, καταθέτει στο βιβλίο του μη παιδοπολίτη, γιατρού Βασίλη Σάνδρη «Στην εποχή της Φωτιάς», «ο πατέρας μου σκληρός κομμουνιστής» φρόντισε ώστε η αδελφή της και η ίδια να εισαχθούν στην παιδόπολη Λαρίσης, «στην οποίαν τις συνόδευσε μάλιστα ο ίδιος»! Στο ίδιο βιβλίο, η Καρνάβα Μπορδόχα Ζωή, με πατέρα σκοτωμένο από τους Γερμανούς και με μητέρα εκτελεσμένη από τον Στρατό, ως συνεργάτιδα των ανταρτών, καταθέτει: «Η γιαγιά μου, και την ευγνωμονώ γι’ αυτό, σκέφτηκε να με βάλει στην παιδόπολη».

Δεκάδες τέτοιες περιπτώσεις καταχωρίζονται στο παραπάνω βιβλίο του Β. Σάνδρη.

Τέλος, επειδή ο χώρος μιας επιστολής δεν επαρκεί, ν’ αναφερθώ στο προσωπικό της «Βασιλικής Προνοίας» που απαρτίσθηκε από άτομα υψηλού επιπέδου, όπως η κορυφαία στην εποχή της παιδαγωγός Καλλιόπη Μουστάκα, και στο προσωπικό των παιδοπόλεων υπήρξαν και πρώην Επονίτισσες ακόμα και αδελφές ανταρτών του Δ.Σ. (βλέπε αρχειοτάξιο, 2008). Και επειδή το δημοσίευμα αναφέρεται σε «περίκλειστες φυλακές», ο αείμνηστος γεωπόνος Κώστας Δήμου, γιος κομμουνιστή σκοτωμένου από τον Στρατό, στο βιβλίο του «Μνήμες που δεν έσβησε ο χρόνος», γράφει ότι δεν υπήρξε στις παιδοπόλεις αντικομμουνιστική προπαγάνδα. Σημειώνει, μάλιστα, ότι ως τρόφιμος στις 4.5.1958 παρακολούθησε την ομιλία του προέδρου της ΕΔΑ, Γιάννη Πασαλίδη, στη Θεσσαλονίκη.

Στο δε μηνιαίο περιοδικό που εξέδιδαν οι τρόφιμοι της παιδόπολης, διέσωσα το υπ’ αριθ. 10 τεύχος, μηνός Οκτωβρίου 1958, εις το οποίο ουδέν ίχνος αντικομμουνιστικής προπαγάνδας υπάρχει, αλλ’ ούτε εμφανίζεται η λέξη βασίλισσα…

Φρονώ, λοιπόν, ότι ο «θολός βυθός» βρίσκεται στις εμμονές, προκαταλήψεις και ιδεοληψίες. Στη στράτευση σε δογματικές αντιλήψεις, σε επινοημένες καταστάσεις και βαρύγδουπες εκφράσεις («είμαι αδέσποτο σκυλί της Αριστεράς»). Και ότι ο βυθός των παιδοπόλεων ήταν απολύτως διαυγής. Φιλοξένησαν χιλιάδες, κατά κανόνα ορφανά, παιδιά που οι σκληρές συνθήκες της εποχής δεν τους επέτρεπαν να επιβιώσουν στις εστίες τους.