Του Ανδρέα Ανδριανόπουλου
Με δικαιολογημένο ενδιαφέρον διάβασα ένα σημείωμα του Τάκη Μίχα στο έντυπο euro2day για τους αμερικανικούς δασμούς κατά της Ευρώπης. Εκεί ο φίλος δημοσιογράφος αποκαλύπτει την “υποκριτική,” κατ’ αυτόν, συμπεριφορά των Βρυξελλών απέναντι στο λεγόμενο ελεύθερο εμπόριο. Φαίνεται πως η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) από χρόνια επιβαρύνει τα αμερικανικά προϊόντα με λογής δασμούς και δυσκολίες ώστε να παρεμποδίζει την ελεύθερη κυκλοφορία τους στις αγορές των χωρών – μελών της Ένωσης. Ουσιαστικά, οι επιβαρύνσεις των αμερικανικών προϊόντων ήσαν πολλαπλάσιες των μέχρι πρόσφατα δασμών που πλήρωναν τα προϊόντα της ΕΕ.
Η επιχειρηματολογία του Τάκη Μίχα εντοπίζει σε τρία βασικά σημεία τις πολιτικές της ΕΕ που αποδυναμώνουν κάθε αρχή ελευθερίας των εμπορικών συναλλαγών με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Βέβαια, για πολλούς από εμάς δεν αποτελεί καινούργιο στοιχείο πως η Ευρώπη κάθε άλλο παρά υποστηρικτής της ελεύθερης αγοράς, και πολέμιος των λογής ρυθμίσεων που την παραβιάζουν, είναι. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έλκεται αρκετά από τον κρατισμό και επιζητεί δημόσιες παρεμβάσεις για την ρύθμιση της συμπεριφοράς των ευρωπαίων πολιτών όχι μόνο στην οικονομία αλλά και σε πολλούς άλλους τομείς της καθημερινότητάς τους. Δεν θα λησμονήσω ποτέ μια συνάντηση με στελέχη της Ένωσης στην Μόσχα (κυρίως Γερμανοί και λίγοι Γάλλοι) σε σύσκεψη για τις πολιτικές που θα έπρεπε να ακολουθήσουμε ώστε να καταργηθούν οι ρυθμίσεις που έπνιγαν την Ρωσική οικονομία λόγω του σοβιετικού της παρελθόντος. Εκεί έκπληκτος άκουσα τον γερμανό γραφειοκράτη-ειδικό να απαριθμεί περιγράφοντας τις ρυθμίσεις που θα έπρεπε να εισαχθούν για να ..απορρυθμισθεί (!) η ασφυκτικά ελεγχόμενη αγορά της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Αυτός ήταν κι’ ο λόγος που εγκατέλειψα τότε το σχετικό πρόγραμμα.
Σύμφωνα με το άρθρο του Τάκη Μίχα, οι τρείς κατηγορίες προστατευτικών μέτρων που επέβάλε η Ευρώπη εναντίον των ανταγωνιστών της στις ΗΠΑ ήσαν:
Οι ανοικτοί δασμοί
Ο περιορισμός στον όγκο των εισαγομένων προϊόντων
Οι κρυφοί φραγμοί
Οι ευρωπαϊκοί δασμοί ήσαν, μέχρι τις τελευταίες εξελίξεις, πολύ υψηλότεροι των αμερικανικών. Για τα αυτοκίνητα λχ ήσαν 22% (φορτηγά) και 10% (επιβατικά). Οι αμερικανοί αντίστοιχα επέβαλαν μόνο 2,5%. Στα γεωργικά προϊόντα η Ευρώπη επέβαλε 14%, ενώ οι ΗΠΑ 4% ! Όσον αφορά τον όγκο των προϊόντων που εισάγονται, η ΕΕ επέβαλε ποσοστώσεις, ώστε οι ντόπιοι παραγωγοί να εξασφαλίζουν ένα κομμάτι της αγοράς στα προστατευόμενα είδη (γαλακτομικά, ζάχαρη, ρύζι, ψάρι, κρασί, είδη κρέατος κα). Στους “κρυφούς” δασμούς, τέλος, περιλαμβάνονταν διάφορες περίπλοκες ρυθμίσεις-εμπόδια λόγω αντίθετων σχετικών εσωτερικών κανονισμών της Ευρώπης. Στα γενετικά τροποποιημένα προϊόντα (GMO) πχ. για να επιτραπεί η χρήση των καλλιεργιών τους υπήρχαν καθυστερήσεις και 4 ετών ακόμη, ενώ οι ευρωπαϊκές οδηγίες προβλέπουν το πολύ 12 μήνες! Σε πολλούς άλλους τομείς τα αμερικανικά προϊόντα αντιμετώπιζαν καθυστερήσεις και γραφειοκρατικά εμπόδια ενώ σε άλλες αγορές – του Ηνωμένου Βασιλείου για παράδειγμα – κυκλοφορούσαν άμεσα, χωρίς κανένα εμπόδιο.
Εφ’ όσον αυτά είναι ακριβή, είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς την αντίδραση των ευρωπαϊκών ηγεσιών στις πρόσφατες αμερικανικές πρωτοβουλίες. Προκάλεσαν προφανώς το πρόβλημα και είναι δυστυχώς συνυπεύθυνοι για τις συνέπειες. Με την πρόσφατη αναβολή στην εφαρμογή των νέων αμερικανικών δασμών, που ανακοίνωσε ο Πρόεδρος Τράμπ, η Ευρώπη θα έχει την ευκαιρία να πάρει πίσω κάποιες δικές της αυθαιρεσίες.
